Lajme nga bota
Ukrainë: 1000 ditë luftë dhe pasojat e saj
Sulmi i Rusisë ndaj Ukrainës ka pasoja mbarëbotërore. Me më shumë se 10 milionë të dëbuar, lufta në Ukrainë, sipas të dhënave të UNHCR-së, ai ka shkaktuar krizën më të madhe të dëbimeve në mbarë botën.
Përpara 1000 ditësh Rusianisi sulmin e zgjeruar ndaj Ukrainës. Pas avancimeve të shpejta të ushtrisë ruse mbrojtësit ukrainas ia dolën, që ta sprapsin sulmuesin kryesisht në kufirin verior. Edhe në jug Ukraina e zhvendosi ushtrinë ruse pas Dnjipros, lumi më i madh i vendit. Në verën 2024 ushtria ukrainase ndërmori me sukses kundërsulmet në territorin rus në Oblast Kursk. Ushtria zyrtare ukrainase u mbështet gjatë këtij kundërsulmi pjesërisht nga grupet partizane paraushtarake.
Pjesë të tjera të mëdha të Ukrainës – kryesisht në rajonin Lugansk, Donjeck, Zaporishja dhe Kerson – vazhdojnë të mbeten nën kontrollin rus. Gadishullin e Krimesë Moska e pushtoi në mars 2014 duke e aneksuar. Në përgjithësi fronti për rreth dy vjet nuk ka lëvizur. E ndërkohë kjo po duket si një luftë cfilitëse.
Miliona janë në arrati
Me më shumë se 10 milionë të dëbuar, lufta në Ukrainë, sipas të dhënave të UNHCR-së, ka shkaktuar krizën më të madhe të dëbimeve në mbarë botën.
6,7 milionë refugjatë ukrainas kanë gjetur strehim në vendet europiane: vetëm në gjysmën e parë të vitit 2024 këtyre iu shtuan edhe 400.000 të tjerë. Brenda Ukrainës një pjesë e madhe prej rreth 4 milionë vetë vazhdojnë të jenë në arrati duke u larguar nga pjesa lindore e vendit të tyre. “Një numër i madh fëmijësh po vazhdojnë të ndjekin mësimet online duke mbetur kësisoj të shkëputur nga intekativiteti social dhe përvojat në klasë”, tha javën e kaluar në Gjenevë Kelly T. Clements, zëvendëse e Komisares së Lartë të UNHCR-së.
Gjendja humanitare në përgjithësi që nga fillimi i luftës në Ukrainë është përkeqsuar në mënyrë dramatike, sipas të dhënave të Zyrës së OKB-së për Çështjet Humanitare (UNOCHA).
Sipas të dhënave të OKB-së rreth 40 përqind e popullsisë është e varur nga ndihma humanitare. Për të mbuluar nevojat themelore të këtyre njerëzve, UNOCHA-së dhe UNHCR-së i nevojiten ndihma në vlerën rreth 4 miliardë euro.
Ekonomia ruse e luftës po tregon qëndrueshmëri
Bashkimi Europian dhe të tjerë aleatë perëndimorë që nga fillimi i sulmit rus ndaj Ukrainës përpara 1000 ditësh i kanë vendosur sanksione ekonomike Rusisë, megjithatë pasojat nuk e kanë dhënë efektin e parashikuar. Pas një dobësimi të përkohshëm në vitin 2022 produkti bruto në vend i Federatës Ruse përmes riorientimit nga ekonomia e luftës dhe falë mbështetjes nga Pekini e mori veten shpejt. E njëjta gjë vlen edhe për kursin e këmbimit të rublës.
Kjo shpjegohet ndër të tjera me faktin, se bllokada ndaj importeve të energjisë me bazë fosile si gazi natyror, nafta dhe qymyri nga Rusia, nuk dha efektin e parashikuar për të pakësuar dukshëm të ardhurat e Moskës nga eksporti. Koncernet shtetërore gjetën tregje të tjera për shitjen e lëndëve të para si në Kinë dhe Indi. Po ashtu ka disa të dhëna, që pasuritë nëntokësore ruse pavarësisht embargos përfundojnë në vendet e BE-së – përmes rrugëve të tërthota nga vende të treta. Rritja e çmimit të gazit natyror nga Rusia, ka bërë që humbjet prej sanksioneve të mos jenë as të ndjeshme sa kishin shpresuar shtetet sanksionuese.
Miliarda për ushtrinë ukrainase
BE-ja dhe NATO mbështesin Ukrainën jo vetëm përmes sanksioneve ndaj Rusisë agresore, por Kievi merr edhe ndihma financiare dhe humanitare. Kontributin më të madh e ka dhënë SHBA-ja.Që nga fillimi i luftës më 24 shkurt 2022 dhe fundi i gushtit 2024 SHBA kanë vënë në dispozicion gati 85 miliardë euro, sipas vlerësimeve të Institutit të Kielit për Ekonominë Botërore. Ndihmat e BE-së si dhe të vendeve anëtare brenda kësaj periudhe kohore kanë qenë mbi 100 miliardë euro. Po ashtu Mbretëria e Bashkuar dhe Kanadaja janë ndër vendet më të mëdha donatore.
Presidenti i ri i zgjedhur i SHBA-së, Donald Trump, në fushatën elektorale ka deklaruar, se do të pakësojë dukshëm ndihmat për Ukrainën. Ukraina mund ta ketë një shans për të luftuar kundër Rusisë vetëm nëse vendet e tjera donatore do t’i shtojnë ndihmat e tyre./DW
Lajme nga bota
Sulmi me armë në Michigan, katër të vrarë/ Eliminohet pas ngjarjes ekzekutori, çfarë dihet deri më tani
Katër persona kanë humbur jetën dhe tetë të tjerë janë plagosur në një sulm të armatosur dhe zjarrvënie në Kishën e Jezu Krishtit të Shenjtorëve të Ditëve të Mëvonshme në qytetin Grand Blanc, gjatë një shërbese të mbajtur të dielën paradite.
I dyshuari, Thomas Jacob Sanford, 40 vjeç, nga Burton, Michigan, hyri me makinë në ndërtesën e kishës rreth orës 10:25 të mëngjesit (ora lokale), hapi zjarr me një pushkë sulmi ndaj besimtarëve dhe më pas i vuri flakën ambientit. Ai u vra nga policia vetëm tetë minuta pas sulmit, në parkingun e kishës.
Sipas shefit të policisë së Grand Blanc Township, William Renye, dy nga viktimat humbën jetën nga plagët me armë zjarri, ndërsa dy të tjerë u gjetën më vonë pa jetë brenda godinës. Hetimet janë ende në vijim, pasi disa persona rezultojnë të zhdukur dhe kisha ka pësuar dëme të mëdha nga zjarri.
Sanford, një ish-pjesëtar i Korpusit të Marinës Amerikane, kishte përdorur benzinë si përshpejtues për të nxitur zjarrin në ambientet e brendshme të kishës, ku ndodheshin qindra besimtarë, përfshirë fëmijë. Policia dhe dëshmitarë okularë kanë theksuar “heroizmin” e disa anëtarëve të komunitetit që strehuan të vegjlit gjatë momentit të panikut.
Hetimi po udhëhiqet nga FBI, që ka angazhuar mbi 100 agjentë për të ndihmuar në mbledhjen e provave, kontrollin e banesës së të dyshuarit dhe analizën e të dhënave të telefonit të tij celular. Deri më tani, motivi i sulmit mbetet i paqartë, por autoritetet e kanë klasifikuar incidentin si një “akt dhune të synuar”.
Zëdhënës të Policisë Shtetërore të Michigan-it konfirmuan gjithashtu se po përballen me kërcënime të tjera me bomba në zona të ndryshme, të cilat janë pastruar dhe konsiderohen të sigurta.
Indekset evropiane dhe amerikane të bursës janë kryesisht në rritje sot, ndërsa çmimi i arit ka kaluar 3.800 dollarë për uncë (1 uncë = 28,3495 gramë), duke arritur një rekord të ri. Kjo është pasojë e dobësimit të dollarit dhe pritjeve në rritje se Rezerva Federale e SHBA-së mund të ulë normat e interesit deri në fund të vitit, raporton Reuters.
Tregjet aktualisht vlerësojnë se mundësia për ulje të normave të interesit në SHBA gjatë muajit tetor është 90 përqind, ndërsa shanset për lehtësim të mëtejshëm të politikës monetare në dhjetor llogariten rreth 65 përqind.
Sipas të dhënave të 9:30, indeksi DAX i bursës së Frankfurtit u rrit për 0,25 për qind, duke arritur në 23.790,76 pikë; indeksi francez CAC 40 u rrit për 0,15 për qind, në 7.882,03 pikë; britaniku FTSE 100 u rrit për 0,49 për qind, në 9.330,75 pikë, ndërsa indeksi rus MOEX ra për 0,46 për qind, në 2.712,85 pikë.
Kompania gjermane e automjeteve, BMW, ka njoftuar tërheqjen masive të mbi 196,000 automjeteve në Shtetet e Bashkuara të Amerikës për shkak të një defekti në starterin e motorit.
Sipas Administratës Kombëtare të Sigurisë Rrugore dhe Trafikut (NHTSA), problemi lidhet shkaktim të nxehjes së tepruar dhe shkurtimit të qarkut elektrik, duke rritur rrezikun për zjarr, raportoi Reuters të dielën.
Tërheqja prek disa modele të BMW-së, përfshirë Toyota Supra dhe BMW 230i të vitit 2022.
Kompania ka njoftuar se do të ofrojë zëvendësimin e starterit të motorit pa pagesë për të gjithë pronarët e automjeteve të prekur.
Për të parandaluar rreziqe të mundshme, BMW-ja ka ftuar të gjithë pronarët e automjeteve të prekur të vizitojnë pikat e autorizuara të servisimit, ku do të realizohet zëvendësimi falas i pjesës me defekt./zhurnal.mk/
Kasami shpalosi programin zgjedhor: Dal ballëhapur para jush, për katër vite kam dhënë gjithçka për Tetovën
NJTKZ – TETOVË, PRANON DONACION UNIFORMA NGA ZVICRA
Zgjedhjet do të monitorohen nga mijëra vëzhgues të vendit dhe të huaj
Zyra e Avokatit të Popullit në Tetovë sot do të jetë e hapur
Nesër në Maqedoni do të shpallet gjendje krize në energjetikë, nga 1 shtatori hyjnë në fuqi masat për kursim
Kovaçevski paralajmëroi drejtor të ri të Drejtorisë për Zbatimin e Sanksioneve
Visar Ganiu ua uron Kurban Bajramin: Ju uroj që kjo festë e shenjtë t’ju sjellë paqe në zemër | VIDEO
Aksident tragjik në autostradën Tetovë – Gostivar, humb jetën një grua 33 vjeçare | VIDEO
Shkup, panairi i patundshmërive të Dubait! Citi Casa rikthehet në hapësirat e COWORK21 më 31 maj dhe 1 qershor
-
Lajme nga vendi3 years ago
Zyra e Avokatit të Popullit në Tetovë sot do të jetë e hapur
-
Lajme nga vendi3 years ago
Nesër në Maqedoni do të shpallet gjendje krize në energjetikë, nga 1 shtatori hyjnë në fuqi masat për kursim
-
Lajme nga vendi3 years ago
Kovaçevski paralajmëroi drejtor të ri të Drejtorisë për Zbatimin e Sanksioneve