Lajme nga vendi
Maqedoni: Dyqanet pa bukë, prodhuesit në grevë
Qeveria e Maqedonisë së Veriut ka vendosur që nga 1 marsi të kufizojë çmimin e bukës në 33 denarë (0.50 euro) nga rreth 1 euro sa arrinte deri tani, si dhe të ndërpresë subvencionimin e energjisë elektrike për të gjitha kompanitë që nuk e respektuan marrëveshjen për uljen apo mbajtjen nën kontroll të çmimeve të produkteve bazë të ushqimit.
Kjo ka bërë që kompanitë kryesorë të prodhimit të bukës të ndërpresin punën dhe për pasojë qytetarët u përballën me vështirësi gjatë furnizimit me bukë.
Disa prej tyre iu drejtuan furrave më të vogla që edhe kanë çmim më ulët të bukës, ndërsa të tjerë bukën e gatuajnë në shtëpitë e tyre.
Qytetarët e anketuar arsyetojnë vendimin e Qeverisë pasi çmimi i bukës, sipas tyre, asnjëherë nuk ka qenë më i lartë se në dy vjetët e fundit.
Bekim Ibrahimi nga Shkupi, thotë se në familjen e tij shpenzohen deri në katër bukë në ditë, që kushtojnë rreth 200 denarë apo 3.5 euro.
Ai thotë se në muaj harxhojnë mbi 100 euro për bukë, shifër kjo e papërballueshme krahasuar me pagën mujore që sillet në rreth 450 euro.
“Buka është shtrenjtuar shumë. Ne jemi gjashtë anëtarë në familje dhe çdo ditë blejmë nga tre deri katër bukë. Ndodh që të blejmë edhe më shumë, sipas nevojave”, thotë Ibrahimi.
Rritja e çmimit ka bërë që në shumë familje të gatuhet buka për shkak të çmimit më të arsyeshëm të miellit, por edhe pamundësisë për të blerë bukë.
“Çmimi i bukës është rritur shumë… Ka një vit që gatuajmë në shtëpi sepse pak më lirë na del”, thotë Islami, pensionist.
“Gatuajmë në shtëpi. Çdo amvise këtë mund ta bëjë. Nuk është një punë e rëndë”, thotë Jovanka.
“Le të mos prodhojnë, do të blejmë miell dhe do ta gatuajmë vetë bukën. Ato duhet të mbyllen sepse janë duke u pasuruar në shpinën e popullit. Në ambalazhin e bukës shkruan se ajo peshon 550 gramë, por në realitet ajo peshon 470 gramë. Pra, në çdo bukë vjedhin nga 80 gramë”, thotë Afrim Bakiu.
“Nga një thes me miell çdo herë e mbajmë në shtëpi. Çfarë të bëjmë, çmimet janë të papërballueshme duhet të gatuajmë”, thotë Andrea Stojkoski.
Kryeministri maqedonas, Dimitar Kovaçevski, tha se prodhuesit e bukës duhet të respektojnë vendimin. Ai i kritikoi prodhuesit për mosrespektimin e vendimit të mëparshëm për lirimin e çmimit të bukës, për çka edhe kishin marrë subvencione nga shteti.
“Ne nuk do ta tolerojmë rritjen e paarsyeshme të çmimeve. Që nga miratimi i masave të Qeverisë për subvencionimin e çmimit të energjisë elektrike, por edhe miratimin e ndihmave tjera, ka kaluar një periudhë e gjatë dhe pas kontrolleve të inspektorateve është konstatuar se çmimet jo vetëm që nuk i kanë ulur, por edhe i kanë ngritur. Kjo ka të bëjë me disa prodhues të bukës dhe të produkteve tjera që nuk i kanë respektuar[vendimet]. Andaj, ne vendosëm që t’i heqim subvencionet dhe ta ngrijmë çmimin e bukës në 33 denarë (0.50 euro)”, deklaroi Kovaçevski.
Rreth 250 kompani nga muaji dhjetor kanë marrë rreth katër milionë euro për t’i mbuluar shpenzimet e energjisë elektrike me qëllim që të mos e rrisin çmimin e bukës.
Nga Shoqata e prodhuesve të bukës thonë se vendimi nënkupton mbylljen e bizneseve të tyre, por pa sqaruar se në çfarë bazohet qëndrimi i tyre, pasi sipas Qeverisë, çmimi i energjisë elektrike sikur edhe i miellit është kthyer në gjendjen e para një viti.
“Ky vendim është në dëm të prodhuesve të bukës. Kjo e shkatërron biznesin tonë dhe ne njëzëri miratuam vendimin që të mos prodhojmë bukë derisa nuk shqyrtohet ky vendim i dëmshëm. Nuk mund të thoni se ju jeni kompani me përgjegjësi të lartë në shoqëri dhe në anën tjetër të punoni me humbje. Ne nuk e bojkotojnë punën, por vetëm po e shprehim pakënaqësinë tonë lidhur me një vendim të papranueshëm”, tha Goran Malishiq, përfaqësues i Shoqatës së prodhuesve të bukës dhe miellit.
Njohësi i çështjeve të ekonomisë, Sinisha Pekevski, konsideron se kufizimi i çmimit nuk do ta zgjidhë problemin e çmimeve të larta të ushqimeve. Masa e Qeverisë, sipas tij, duhet të përfshinte edhe produkte të tjera ushqimore.
“Është një masë populiste e Ministrisë së Ekonomisë. Ata, thjesht, duan t’i tregojnë shumicës së qytetarëve — të cilët janë në një pozitë të palakmueshme, që kanë të ardhura nën mesataren dhe që janë më të prekur nga inflacioni dhe kriza — se duan me të vërtetë t’ju mundësojnë të kenë produktin bazë me një çmim që mund të jetë i pranueshëm për ta”, thotë Pekevski.
Vendimi i kompanive të bukës për të mos prodhuar bukë, si shenjë revolte, nuk mund të sanksionohet me ndonjë dispozitë ligjore. Atyre mund t’u tërhiqet vërejtja për konkurrencë jolojale apo të ndëshkohen nga Inspektorati i Tregut nëse rast se konstatohen parregullsi në sasinë e produkteve ushqimore./REL/
Lajme nga vendi
Spekulimet për koalicion me Ramiz Merkon, Mickoski: Tamam puna, janë të pavërteta!
Kryeministri Hristijan Mikcoski ka hedhur poshtë të gjitha shkrimet nëpër portale, për gjoja koalicion me Ramiz Merkon, përcjell TV21. Mickoski tha se këto publikime po bëhen pasi qendra të caktuara janë të zhgënjyer që Merko nuk i ka dhënë mbështetje BDI-së në raundin e dytë të zgjedhjeve lokale në Strugë.
“Shikoni, po këtu është portali. Po, janë portale që supozoj që janë të financuara nga një qendër e njëjtë që tani është e zhgënjyer sepse Ramiz Merko nuk e mbështet BDI-në në raundin e dytë, dhe supozoj që tani për të bërë rëndesë të kundërt, si të bëjnë sensacion që ta fundosin atë lajm, nxjerrin në opinion një të pavërtetë. Mendoj, tamam puna, shikoni njerëz, shumë herë në të kaluarën e kemi thënë qëndrimin tonë për Ramiz Merkon, kështu që ja, po e lë në këtë mënyrë të krijojnë sensacion, absolutisht e pavërtetë!”, tha Mickoski.
Lajme nga vendi
Janevska: Cilësia në arsimin e lartë nuk është vetëm për shkak të Listës së Shangait, por për t’i ndihmuar shtetit
Është e rëndësishme të flasim për cilësinë e arsimit tonë të lartë, por edhe të ndërmarrim veprime konkrete për përmirësimin e tij të vazhdueshëm, harmonizimin me standardet evropiane dhe përafrimin me nevojat reale të tregut të punës dhe të shoqërisë në tërësi, theksoi ministrja Vesna Janevska në fjalimin e saj në Forumin e Parë Vjetor për Cilësinë në Arsimin e Lartë, organizuar nga Universiteti “Shën Kirili dhe Metodi” në Shkup.
Në kohë sfidash ekonomike, teknologjike dhe shoqërore, nevojiten universitete që, krahas dijes dhe aftësive, i përgatisin studentët për të punuar në kushte të konkurrencës globale dhe ndryshimeve të shpeshta. Janevska potencoi se kjo Qeveri është e vetëdijshme për domosdoshmërinë e reformimit të nivelit më të lartë të arsimit dhe për këtë arsye po ndërmerr masa dhe aktivitete konkrete të drejtuara drejt ndryshimeve sistematike.
„Po punojmë në mënyrë aktive në përgatitjen e zgjidhjeve të reja ligjore për arsimin e lartë dhe për veprimtarinë kërkimore- shkencor. Ligjet, më vete, nuk mund ta çojnë universitetin më lart në Listën e Shangait, por nëse bashkësia akademike përfshihet së pari në miratimin e tyre dhe më pas i respekton, do të jemi në gjendje të ndërtojmë arsim të lartë me cilësi më të lartë“, theksoi ministrja Janevska.
Në fjalimin e saj, Janevska theksoi hapat konkretë që po i ndërmerr Ministria e Arsimit dhe Shkencës për përmirësimin e produktivitetit shkencor dhe integrimin e komunitetit akademik maqedonas në hapësirën kërkimore globale.
Bazat e të dhënave shkencore Web of Science dhe Scopus janë në dispozicion falas për profesorët, shkencëtarët dhe studentët në universitetet publike këtë vit. Buxheti për shkencën është rritur nga 380 në 680 milionë denarë dhe këtë vit, për herë të parë në shumë vite, u dhanë 374 milionë denarë përmes tre thirrjeve për projekte shkencore dhe kërkimore në institucionet publike të arsimit të lartë dhe shkencore, ASHAM dhe komunitetin e biznesit. Stafi akademik është shumë i respektuar, ndërsa pagat e profesorëve universitarë janë rritur me 14% që nga janari.
Zgjerimi i hapësirës akademike solli sasi, por jo cilësi. Realizuam kontrolle serioze në institucionet e arsimit të lartë dhe shkencore, dhe rezultati është: 14 institute shkencore private dhe 1 fakultet privat u mbyllën, për shkak të parregullsive në punën e tyre dhe mosveprimit ndaj vërejtjeve të bëra nga Inspektorati i Arsimit dhe MASH-i.
Kjo nuk është fushatë, por do të jetë aktivitet i vazhdueshëm,” sqaroi ministrja Janevska, duke shtuar se do të pasojë reforma e Agjencisë për Cilësinë e Arsimit të Lartë, si dhe krijimi i parkut të parë shtetëror shkencor-teknologjik në Maqedoni.
Ne po punojmë, por Qeveria dhe Ministria nuk mund vetëm të ndërtojnë sistem arsimor që të jetë cilësor, i njohur dhe i dëshiruar. Nevojitet vendosmëri dhe inovacion që do ta tregojnë universitetet, ndërsa ne do të jemi mbështetës dhe partner i fuqishëm,” tha Janevska, duke bërë thirrje ndaj të gjithë universiteteve që të përshpejtojnë reformat, duke filluar me modernizimin e programeve studimore, lidhjen me universitete të tjera, zhvillimin e programeve të përbashkëta dhe diplomave të dyfishta, me qëllim që studentët të fitojnë perspektiva globale.
Lajme nga vendi
Pesë inspektorë të antidrogës në Tetovë u përjashtuan nga puna pasi bënë shkelje
“Shkarkimet nga puna bazohen në nenin 210 të Kodit Penal, pra, nuk kryen, kryen me neglizhencë dhe jo në kohë detyrimet e punës”, thanë nga Ministria e Brendshme.
Nga SPB Tetovë për Alsat konfirmuan se Kontrolli i Brendshëm po kryen hetime ndaj disa inspektorëve dhe policëve që kanë keqpërdorur një shtetase të Bosnjës.
“Rasti është evidentuar në Sektorin për Punë të Brendshme të Tetovës dhe për këtë rast, hetimet i kryen Kontrolli i Brendshëm për hetime kriminalistike dhe standarde profesionale”, tha zëdhënësi i SPB Tetovë, Fatmir Rexhepi.
Kujtojmë që së fundmi Portalb.mk raportoi për rastin ku djali i një inspektori të antidrogës u kap me drogë, ku më pas inspektori së bashku me një koleg tjetër tentuan të pengojnë drejtësinë, për çka u larguan nga puna.
Ndryshe, sipas Raportit vjetor për vitin 2024 i MPB-së, Departamenti për Kontroll të Brendshëm, Hetime Penale dhe Standardet Profesionale në Ministrinë e Brendshme të RMV-së hetoi 1.366 raste të sjelljes së paligjshme dhe keqpërdorimit të pozitës zyrtare, që paraqet rritje prej mbi 10% krahasuar me vitin paraprak.
Po ashtu, u ngritën 37 kallëzime penale kundër 90 punonjësve të MPB-së për 42 vepra penale, kryesisht për “keqpërdorim të pozitës zyrtare” dhe “pakujdesi në detyrë”.
Në pamje të parë, kjo tregon veprimtari të shtuar hetimore dhe përgjegjësi institucionale, por nëse i japim një vështrim kritik, kjo ngre dilema të rëndësishme nëse ky trend tregon rritje të profesionalizmit dhe transparencës, apo rritje të shkeljeve të brendshme dhe mungesë të kontrollit parandalues.

