Lajme nga vendi
Mbështetje psiko-sociale dhe punëtori kreative për daljen nga familja dhe dhuna me bazë gjinore
Një shtëpi prej 45 metrash katrorë që nuk ka izolim dhe ngrohet me sobë druri, nëse zbaton disa masa për efiçencën e energjisë si izolimi i murit, çatia e re, dritaret e reja dhe instalimi i pompës së nxehtësisë, konsumi i saj i energjisë dhe gazi ndotës. emetimet mund t’i zvogëlojnë ato me tre herë. Megjithatë, këto investime janë shumë të larta për familjet mesatare të Maqedonis, dhe masat mbështetëse të ofruara nga shteti dhe pushteti lokal janë të pamjaftueshme.
Megjithëse efiçenca e energjisë është një nga mënyrat më efektive për të përballuar dhe zbutur ndryshimet klimatike në vendin tonë, ajo është gjithashtu më e neglizhuara. Ky lloj masash lejon, në vend që të vrapojmë vazhdimisht një garë për të rritur prodhimin e energjisë për të përmbushur nevojat në rritje, të lokalizojmë vendet ku shpenzojmë në mënyrë të panevojshme dhe të nxjerrim shumë më tepër vlerë prej saj. Por pavarësisht se ky nocion prej vitesh është kudo në sferën publike, ai nuk mbështetet nga politika adekuate, informacioni dhe mbi të gjitha paratë, është përfundimi kryesor i panelit “Konsumatorët në zemër të politikës energjetike” organizuar nga Organizata e Konsumatorëve të Maqedonisë – ZKM dhe Eko-ndërgjegjësimi.
“Efiçiencën e energjisë e konsiderojmë si një nga veprimet kryesore, kyçe klimatike, por fatkeqësisht nuk është shumë prezente si temë dhe as si implikim financiar në buxhet. Është neglizhuar si një nga veprimet klimatike që mund të ketë një ndikim të rëndësishëm në përmirësimin e situatës jo vetëm për çdo familje, por edhe për të gjithë ekonominë”, tha Ana Çoloviq nga Eco-consciousness, duke theksuar se analizat tregojnë se efiçenca e energjisë ka një potencial më të madh për të krijuar vende pune “të gjelbra” krahasuar me punën në termocentralet tona më të mëdha.
Analiza e Qendrës për Ndryshimet Klimatike për një familje në një shtëpi prej 45 metrash katrorë pa izolim në zonën e Shkupit, e cila nxehet me dru në dimër dhe që është përfaqësuese e mijërave në mbarë vendin që vazhdimisht përmenden si faktorë të ndotjes së ajrit për shkak të Fakti që përdorin dru zjarri në furrat e vjetra, tregon se me zbatimin e masave të efiçencës së energjisë, konsumi i energjisë dhe emetimet e gazrave ndotës reduktohen tre herë, por që ky investim është shumë i madh për ta.
“Qasja ndaj efiçiencës së energjisë duhet të bëhet për mbrojtjen e mjedisit dhe shëndetit, në vend të asaj ekonomike siç ka qenë deri më tani. Nëse shikohet vetëm nga pikëpamja ekonomike, kthimi i këtyre investimeve është shumë i gjatë për të qenë tërheqës për konsumatorët. Ndikimi në mjedis është diçka që justifikon të gjithë investimin dhe është qasja që duhet të kenë institucionet. Duhet të flasim ekologjikisht, jo ekonomikisht”, thotë Filip Stojanovski nga KPK.
Marijana Lonçar Velkova nga ZKM theksoi se amvisëritë dhe konsumatorët e vegjël janë jashtë fokusit të politikave energjetike. Krahasuar me vendet e tjera, në S. Maqedonisë i ofrohen përfitime dhe stimuj të vegjël për instalimin e paneleve diellore, por edhe për blerjen e pajisjeve të reja me efikasitet energjetik që mund të zvogëlojnë pjesëmarrjen në konsumin e secilit individ, e përmes kësaj edhe atë të përbashkët. E rëndësishmja, nga ZKM-ja, ata besojnë se sot nuk ka asnjë mënyrë për këshillim për konsumatorët në vendin tonë apo një qendër këshillimore që do t’ua shpjegojë politikat dhe masat në dispozicion për qytetarët e interesuar dhe do t’i ndihmojë ata të planifikojnë një investim më të mirë dhe më efikas në efiçencën e energjisë. para të kufizuara që i kanë në dispozicion.
Ajo prezantoi edhe aksionin e ZKM-së për blerjen kolektive të kondicionerëve inverter për rreth 38.000 konsumatorë nga gjashtë shtete, përfshirë edhe Maqedoninë, i cili gjendet në web faqen kolektivnokupuvanje.mk. Qëllimi i aksionit, përmes një shoqate masive organizatash dhe konsumatorësh nga disa vende, është të mundësojë blerjen e pajisjeve të certifikuara për ngrohje dhe ftohje të kursimit të energjisë në kushtet më të mira të mundshme dhe me cilësinë më të lartë të mundshme, përfshirë instalimin profesional.
Sipas Elena Nikolovska nga Eko-ndërgjegjësimi, transformimi i energjisë nuk mund të ndodhë pa masa për efikasitet energjetik. Efiçenca energjetike do të thotë të mendosh për reduktimin e emetimeve të gazeve serrë, sektori i energjisë është më përgjegjës për krizën klimatike dhe kursimi i parave për qytetarët.
“Maqedonia ka një rregullim të mirë energjetik, por transpozimi në kohë i direktivave të BE-së dhe lehtësimi i procedurave administrative për qytetarët si dhe kapacitetet e institucioneve dhe autoriteteve lokale është i domosdoshëm. Konsumatori duhet të ketë në dispozicion mekanizmat/procedurat për masat e EE dhe BRE si dhe mbështetje këshilluese, financiare dhe administrative për realizimin e këtyre investimeve”, tha Nikolovska. /meta.mk/
Lajme nga vendi
PDSH njofton për aktivitetet e riorganizimit të partisë
Dega e Tetovës e Partisë Demokratike Shqiptare njofton se është caktuar mbajtja e Kuvendit Zgjedhor të Degës më 13 dhjetor, ditën e shtunë, në ora 11:30. Kjo është bërë e ditur gjatë një pres konference me gazetarë në selinë e partisë në Tetovës.
“Gjatë periudhës së fundit, Dega e Tetovës ka zhvilluar një proces të rëndësishëm konsolidimi të brendshëm, i cili ka përfshirë hapjen e degës ndaj prurjeve të reja, verifikimin e anëtarësisë aktuale dhe rritjen e transparencës së brendshme. Ky proces ka krijuar bazën e nevojshme për zhvillimin e një kuvendi të rregullt, përfaqësues dhe plotësisht në përputhje me statutin e Partisë Demokratike Shqiptare. Kuvendi Zgjedhor i 13 dhjetorit përbën një moment të rëndësishëm për Degën e Tetovës, ku do të zgjidhen organet e reja drejtuese: Kryetari i Degës dhe Kryesia e Degës, të cilat do të kenë përgjegjësinë të udhëheqin punën e degës me efikasitet dhe vizion të qartë”, deklaroi Fatmire Isaki, anëtare e këshillit koordinues për riorganizim.
Më tej nga Partia Demokratike Shqiptare thonë se procesi i forcimit të degës nuk përfundon me këtë kuvend. “Ai do të vazhdojë përmes bashkëpunimit të rregullt me anëtarësinë aktuale, pranimit të anëtarësimeve të reja, zgjerimit të përfshirjes së grave dhe të rinjve, forcimit të kapaciteteve organizatave dhe intensifikimit të komunikimit me qytetarët e Tetovës, me qëllim sigurimin e një funksionimi transparent, efikas dhe të përgjegjshëm të degës. Në vijim, dëshirojmë të nënvizojmë se procesi i konsolidimit dhe riorganizimit të strukturave të partisë nuk kufizohet vetëm në Degën e Tetovës”, tha Fatmire Isaku nga PDSH-ja.
Sipas saj, ky është një proces i planifikuar dhe i koordinuar, i cili do të vazhdoje edhe në degët tjera te Partisë Demokratike Shqiptare, me qëllim forcimin e funksionimit të tyre, rritjen e efikasitetit organizativ dhe garantimin e një përfaqësimi sa më të drejtë, transparent dhe funksional ne mbarë strukturën e partisë.
Lajme nga vendi
‘Qyteti i Sigurt’ i pasigurt: Të dhënat personale në rrezik, njoftimet shkojnë edhe te njerëzit e gabuar
Qytetarët në Maqedoninë e Veriut po përballen me njoftime të pasakta nga sistemi ‘Qytet i Sigurt’ (Safe City). Gabimet në numrat e telefonit dhe adresat elektronike bëjnë që dënimet të dërgohen te njerëzit e gabuar. Kjo e rrit rrezikun për keqpërdorim të të dhënave personale dhe i ekspozon qytetarët ndaj abuzimeve të mundshme, shkruan Portalb.mk.
Që në fillim të dhjetorit, në Shkup hyri në fazën e testimit sistemi i kamerave ‘Qytet i Sigurt’ i cili detekton shkeljet në trafik dhe qytetarët marrin menjëherë njoftimet për shkeljet dhe dënimet ( të cilat do fillojnë të aplikohen nga janari 2026) përmes sms porosive dhe adresave elektronike (e-mail).
Shkelje në trafik apo shkelje e të dhënave personale
Këto njoftime hapën një dilemë të madhe për shkak se njoftimet shkonin edhe në numra dhe e-maile të gabuara, për çka qytetarët filluan të shqetësohen për të dhënat e tyre personale.
Në këto njoftime figurojnë të dhënat personale si: Emri, mbiemri, numri amë, numri i letërnjoftimit, adresa, numri i telefonit dhe emaili.
‘Javën e kaluar mora sms porosi nga Ministria e Brendshme për shkelje në trafik, kur e hapa gjithçka ishte në rregull deri sa e pash se e-maili ishte gabim, kjo më shqetësoi sepse të gjithë të dhënat e mia personale ishin dërguar në adresë elektronike të tjetër kujt. Unë nuk e di nga e kanë nxjerrë atë e-mail, shumë mirë më kujtohet se kur e kam regjistruar veturën ua kam dhënë e-mailin tim personal, dhe për këtë kam vërtetim në e-mail”, tha një qytetar.
Raste të ngjashme u kanë ndodhur shumë qytetarëve.
“Mua më erdhi njoftimi edhe në email edhe përmes mesazhit në telefon, të dy adresat i kisha në rregull, por kam dëgjuar nga miqtë se atyre ua kanë gabuar, që mendoj se është shkelje e privatësisë sepse aty ka shumë të dhëna personale”, tha një qytetare.
Përse është e rrezikshme kjo?
Dançe Danilovska Bajdevska, drejtoreshë programi në Fondacionin Metamorfozis thotë se gabimet në njoftimet nga sistemi Qyteti i Sigurt, siç janë numrat e telefonit ose adresat e email-it të futura gabimisht, përbëjnë rrezik serioz për mbrojtjen e të dhënave personale.
Ajo thotë se dërgimi i gjobave dhe informacionit të ndjeshëm (numri amë, data e lindjes, adresa e banimit, etj) në adresat e gabuara i ekspozon qytetarët ndaj mundësisë së keqpërdorimit, duke përfshirë qasjen e paautorizuar dhe mashtrim të mundshëm.
“Kjo gjithashtu përfaqëson shkelje të besimit në institucionet që menaxhojnë sistemin. Është urgjentisht e nevojshme të përmirësohen kontrollet dhe procedurat e sigurisë për të parandaluar lëshime të tilla dhe për të siguruar mbrojtje adekuate të të dhënave të të gjithë qytetarëve”, tha Danilovska Bajdevska.
Sipas saj, gjatë periudhës së testimit, kur gjobat nuk përpunohen, por shërbejnë si paralajmërime, të dhënat personale (numri amë, adresa e banimit, data e lindjes, etj.) duhet të fshihen për të shmangur keqpërdorimin e mundshëm.
“Edhe më shqetësuese është se pamë raste kur funksionarë publikë ndanë publikisht në rrjetet sociale raportet e marra për shkeljet në komunikacion, me qëllim të tregojnë trajtim të barabartë nga sistemi për të gjithë qytetarët. Por publikimi i të dhënave personale tregon nivel të ulët të vetëdijes për mbrojtjen personale në hapësirën digjitale”, përfundoi Danilovska Bajdevska.
Paralajmërime për azhurnimin e të dhënave
Avokati Vullnet Zenki përmes një njoftimi apeloi që kushdo që e shet apo ia tjetërson veturën dikujt tjetër, duhet patjetër të insistojë që transferi i pronësisë të bëhet menjëherë dhe vetura të kalojë në emrin e blerësit.
“Për shkak të sistemit Safe City dhe radarëve të vendosur nëpër vend , të gjitha gjobat automatike (shpejtësi, parkim, kamera rruge, etj.) do të vijnë në emrin e personit në të cilin figuron vetura, pavarësisht se kush e drejton realisht. Nëse vetura ende është në emrin tuaj, ju mbani përgjegjësinë ligjore dhe financiare. Zgjidhja: Pas shitjes, kërkoni që transferi i pronësisë të kryhet menjëherë në MPB, për të shmangur çdo problem”, tha Zenki.
Heshtje në MPB
Ministria e Punëve të Brendshme nuk u përgjigj në pyetjet gazetareske të Portalb.mk se pse lejojnë shkelje të tilla që njoftimet të shkojnë në adresa të gabuara dhe nëse kanë plan për ta zgjidhur këtë.
Ankesë në Kushtetuese dhe padi kundër MPB-së
Një grup qytetarësh paraqitën padi gjithëpërfshirëse në Gjykatën Kushtetuese të Republikës së Maqedonisë së Veriut, duke kërkuar vlerësim të kushtetutshmërisë dhe ligjshmërisë së të ashtuquajturit sistem “Qytet i Sigurt” i zbatuar nga Ministria e Brendshme (MPB). Paralelisht me padinë, janë ngritur kallëzime penale në Prokurorinë Themelore Publike dhe në Prokurorinë për Ndjekjen e Krimit të Organizuar dhe Korrupsionit kundër ministrit të Brendshëm Pançe Toshkovski dhe zyrtarëve aktualisht të panjohur.
Sipas ankuesve, sistemi i ri për sanksionimin e shkeljeve të trafikut – i cili parashikon dërgimin e urdhra.
Kamerat “Qytet i Sigurt” të instaluara në udhëkryqet e Shkupit regjistrojnë automatikisht shkeljet e trafikut duke filluar nga 1 dhjetori. Periudha provuese do të zgjasë deri në Vitin e Ri, ndërsa gjobat e para duhet të mbërrijnë më 1 janar.
Synimi është që deri në vitin 2030 të zvogëlohet dhe të përgjysmohet numri i aksidenteve në trafik.
Zbatimi i projektit “Qyteti i sigurt”, i cili në fazën e parë, përveç në Shkup, do të zbatohet edhe në Tetovë dhe Kumanovë.
Lajme nga vendi
VLEN: Të vendosur për ta çmontuar kulturën e pandëshkueshmërisë
Me rastin e Ditës Ndërkombëtare Kundër Korrupsionit, VLEN kujton se kjo nuk është një ditë formale për deklarata boshe, por një alarm i fortë për një sëmundje që ka gërryer themelet e shtetit për vite me radhë.
Korrupsioni nuk është thjesht shkelje ligjore, është tradhti ndaj qytetarëve, vjedhje e së ardhmes dhe shkatërrim i besimit publik. Ai nuk luftohet me fjalë, as me dokumente për sy e faqe. Luftohet me vendime të guximshme, me njerëz të pastër dhe me refuzim të kompromisit me të keqen, dhe këtë po e bëjmë.
Shteti nuk pastrohet me deklarata, por me karakter. Institucionet nuk ndërtohen me propagandë, por me integritet. Dhe drejtësia nuk është luks, është detyrim. VLEN është e vendosur ta çmontojë kulturën e pandëshkueshmërisë dhe të ndërtojë një shtet ku pushteti nuk është privilegj por përgjegjësi.
Në këtë betejë, indiferenca është bashkëpunim me korrupsionin. Heshtja është mbështetje për padrejtësinë. Sot nuk mjafton ta dënojmë korrupsionin, duhet ta shkulim nga rrënjët.
VLEN mbetet e palëkundur: zero tolerancë ndaj korrupsionit, zero kompromis me krimin, zero frikë nga e vërteta.
-
Lajme nga vendi1 month agoBilall Kasami : Mega projekti që po bëhet realitet investim prej 70 milionë denarëve Tetova po transformohet
-
Lajme nga vendi1 month agoUniversiteti i Tetovës shpreh ngushëllime për vdekjen e studentes Daorsa Spahija
-
Lajme nga bota2 months agoShpërthim vdekjeprurës në një fabrikë të eksplozivëve në SHBA

