Lajme nga vendi
Duke u marë me Rusinë, partitë shqiptare po i harrojnë hallet e qytetarëve në Maqedoni
Deri sa qytetarët në Maqedoninë e Veriut po përballen me probleme të shumta e të përditshme, partitë shqiptare kanë zgjedhur temën e Rusisë për t’u “përplasur” mes vete në distancë në fushatën e cila edhe pse nuk ka filluar zyrtarisht, megjithatë po mer hov gjithnjë e më shumë. Rusia është bë temë qendrore e debatit politik, deri sa qytetarët çdo ditë përballen me thellim të varfërisë, largim të rinisë jashtë vendit, rënie të ekonomisë në shumë sektorë të saj, si dhe probleme tjera.
Korrupsioni luëzon, vazhdon rënia e besimit tek gjyqësori, tenderët e dyshimtë shothen edhe më tej dhe këto do të mund të ishin temat e radhës ku do të duhej të vendoset fokusi, e jo i gjithë potenciali të harxhohet me “Rusinë”, kur e dimë se ka kush e lufton Rusinë, e jona është që të zhvillojmë demokracinë.
Vlen e shpall të “pavlefshëm” proamerikanizmin e BDI-së
Opozita shqiptare theksin mes tjerash e vendos tek takimi i kandidatit të BDI-së për president Bujar Osmani në cilin e ministrit të jashtëm të RMV-së me ministrin e jashtëm rus Sergej Lavrov në samitin e OSBE-së, në Shkup. “Është pikërisht kandidati për president i BDI-së, ministri i Jashtëm Bujar Osmani, i cili si bedel i Ali Ahmetit ishte njeriu që negocioi me Nikolla Gruevskin në Budapest për kthimin e tij, ndërsa ai vetë u bë edhe nikoqir i ministrit të Jashtëm të Rusisë, Sergej Llavrov, duke u bërë i pari dhe i vetmi që ia ka hapur dyert Rusisë për të defiluar në Europë pas agresionit të saj në Ukrainë. Proamerikaznimi i rremë i BDI-së e ka emrin “Sergej Llavrov mysafir i Bujar Osmanit”, akuzon VLEN.
Sipas opozitës, sa më shumë që kalon koha gjithnjë e më shumë po bindemi se slogani i BDI-së, “Po Europës – jo Rusisë”, në vete fsheh një frikë nga droja e zbulimit të lidhjeve të vërteta ruse të Bashkimin Demokratik për Integrim.
“Duke dashur të shtiren sa më perëndimorë dhe më proamerikanë, duket se ata i ka tradhtuar nënvetëdija, ashtu që në sloganin e fushatës e kanë projektuar realitetin e asaj që fshihet nën emrin BDI. Opinioni e di fare mirë, por vetëm po ia rikujtojmë se pikërisht eksponentë të lartë të kësaj partie janë persona të dyshuar për lidhje me qarqe antiamerikane dhe për këtë ka fakte të prekshme. Është kryetari i Strugës, kuadër i BDI-së, Ramiz Merko, i cili është futur në listën e zezë amerikane për shkak të korrupsionit dhe abuzimit me drejtësinë. Por, nuk është vetëm ai. Ish kryetarja e Komunës së Tetovës dhe nënkryetarja e deridjeshme e BDI-së, Teuta Arifi, vazhdon të mbahet mend si bashkëpunëtore e biznesmenit me lidhje ruse, Daka Davidoviq, që po ashtu është në listën e zezë amerikane.
Madje, sipas informacioneve tona, Teuta Arifi është refuzuar për ambasadore në SHBA dhe në Bruksel pikërisht për shkak të këtyre vjegëzave. Në listën e zezë amerikane vazhdon të jetë edhe Menduh Thaçi, bashkëpunëtori i ngushtë i Ali Ahmetit. Gjykuar nga kjo që u tha më sipër, mund të konkludojmë se nuk ka provë më të mirë se BDI-ja po i humb zgjedhjet sesa teza e tyre e dëshpëruar se zgjedhjet e 24 prillit dhe 8 majit të këtij viti janë zgjedhje ku qytetarët duhet të zgjedhin mes Amerikës dhe Rusisë. E vërteta është se në këto zgjedhje qytetarët duhet të përcaktohen mes koalicionit proeuropian VLEN dhe elitës së korruptuar të BDI-së që NUK VLEN për asgjë, sepse tashmë 20 vjet po i mban peng shqiptarët e Maqedonisë së Veriut.
Ndërkaq, narracioni me gogolin rus më shumë flet shërben si një tregues tjetër simptomatik se BDI-ja po përgatit një krizë politike për ta parandaluar njohjen e disfatës së sigurt zgjedhore. Sidoqoftë, krejt këto ëndrra perëndojnë më 8 maj në mbrëmje dhe nga 9 maji nuk u bën më dobi as propaganda e shtrenjtë mediale e as llafologjia boshe properëndimore”, thekson opozita shqiptare në kumtesën e fundit.
BDI e “shqetësuar” se opozita po “koordinohet” me Levicën dhe VMRO-DPMNE-në
Bdi shprehet e shqetësuar nga akuzat e opozitës, e madje në këto akuza sheh edhe koordinim të koalicionit VLEN me Levicën dhe VMRO-DPMNE-në, shkruan Zhurnal. “Bashkimi Demokratik për Integrim me shqetësim të madh po përcjell akuzat, shpifjet dhe fyerjet që opozita i bën kandidatit për president Bujar Osmani, si dhe ndaj kryeministrit Talat Xhaferit, ndërsa alarmon për skenar rus që synon trazira politike pas 8 majit.
Të koordinuar bashkë me VMRO-DPMNE-në e Mickoskit dhe LEVICËN e Apasievit, si dhe në mungesë të Programit zgjedhor, koalicioni VLEN ka përforcuar shpifjet ndaj Bujar Osmanit dhe Talat Xhaferit, ndërsa nuk po i kursejnë edhe familjarët e zyrtarëve, gjë që po shqetëson edhe qytetarët, por është njoftuar edhe faktori ndërkombëtar në vend. Ftojmë opozitës si shqiptare ashtu edhe atë maqedonase, të zhvillojnë fushatë në pajtim me vlerat europiane dhe demokratike, pasi çdo gjë kundër, do të thotë largim nga Bashkimi Europian dhe afrim me Moskën e Putinit”, thuhet në reagimin e BDI-së.
Partia e Ahetit përshëndet vendimin e OSBE-ODIHR që zgjedhjet e 24 prillit dhe 8 majit t’i përcjellin me 24 vëzhgues afatgjatë dhe 300 vëzhgues afatshkurtër, pasi “vlerësojmë se këto zgjedhje do të jenë vendimtare për të ardhmen e vendit – atë “PO Europës, JO Rusisë”. “Sigurojmë opinionin se BDI, njëjtë sikurse edhe vitet tjera, do të organizojë zgjedhje të lira, demokratike dhe të pranuara ndërkombëtarisht, ndërsa tentimet e opozitës për të shkaktuar krizë do të marrin përgjigjen e merituar më 8 maj – kur do të vuloset përfundimisht humbja e tyre”, .
Për cilat tema përplasen partitë maqedonase?
“LSDM ka një vizion të qartë për vendin si shtet anëtar i Bashkimit Evropian dhe ne kemi një plan të qartë se si ta bëjmë atë. Ne jemi partia që siguruam statusin e kandidatit për anëtarësim në BE, dhe anëtarësimin në NATO dhe fillimin e negociatave me BE e siguruam pas 17 vitesh pritje”, tha Dimitar Kovaçevski për “Sloboden Peçat”.
“Në anën tjetër, VMRO nuk ofron ndonjë plan për progres të qartë në integrimet evropiane, përkundrazi dëgjohen deklaratat e tyre ku thonë se nuk duhet të anëtarësohemi për njëqind vjet, e ndoshta asnjëherë. Kjo tregon se ata po vazhdojnë politikën e Nikolla Gruevskit, ish-kryetarit të tyre, duke qenë se këto janë të njëjtat qëndrime që kemi dëgjuar në atë kohë. Me ta, Maqedonia e Veriut do të kthehet në dhomat e pritjes dhe në të kaluarën e errët të proceseve jodemokratike”, shtoi ai.
Kurse nga VMRO-DPMNE akuzojnë kandidatin për president të mbështetur nga LSDM, Stevo Pendarovski, se ka amnistuar një kriminel. Nga kjo parti kanë publikuar disa fotografi të Pendarovskit bashkë me disa figura, emrat e të cilëve lakohen për lidhje me nëntokën. “Çfarëdo që të thotë Stevo Pendarovski, ai hedh poshtë fjalën. Në vitin 2019 ai premtoi se nëse nuk ka drejtësi, nuk do të ketë qetësi. Ai premtoi se ata që kanë kryer krime do të mbajnë përgjegjësi pa dallim. Ai tha se nga pozita e presidentit nuk i shkonte ndërmend të amnistonte kriminelët. Jo që nuk e mbajti fjalën, por amnistoi një person, që sipas mediave është lider i një karteli të drogës në Shkup përgjegjës për vrasje mafioze dhe tregti të paligjshme të drogës. Nëse kjo nuk është një nga format më të rënda të krimit, atëherë Stevo Pendarovski ka problem real me perceptimin”, thuhet mes tjerash në kumtesën e VMRO-DPMNE-së.
Në fund të njoftimit, VMRO-DPMNE akuzon Pendarovskin për mungesë të përgjigjeve dhe fshehjen nga publiku për dy javë, duke e cilësuar si një shkelje të dinjitetit të popullit dhe shtetit të Maqedonisë. Ata e përshkruajnë kohën për ndryshime të menjëhershme. Ky skandal ka potencialin për të përkeqësuar imazhin dhe integritetin e Presidentit Pendarovski./Zhurnal
Lajme nga vendi
SHOQATA BJESHKATARE “BUKURITË E SHARIT” MBAJTI KUVENDIN VJETOR
Shoqata Bjeshkatare “Bukuritë e Sharrit” nga Bogovina që numëron diku 120 anëtarë mbrëmë mbajti Kuvendin vjetor që kishte karakter llogaridhënëse.
Mbrëmë Shoqata bjeshkatare “Bukuritë e Sharrit” me seli në Bogovinë mbajti Kuvendin e rregullt vjetor që kishte karakter llogaridhënëse . Të pranishëm krahas kryesisë së Shoqatës të pranishëm ishin të gjithë anëtarët si dhe kryetari i Unionit të Shoqatave bjeshkatare në Maqedoni Fari Rexhepi. Qëllimi i Kuvendi ishte raporti të punës së Shoqatës për vitin 2025, raporti financiar ,plan programi i punës për vitin 2026 si dhe ndarja e mirënjohjeve për ata të cilët kanë përkrahë dhe kanë dhënë kontribut në afirmimin e kësaj shoqate . Kryetari i Shoqatës Bjeshkatare “Bukuritë e Sharrit” nga Bogovina , Nazmi Zeqiri për Kuvendin vjetor për TV Koha deklaroi
“Ne çdo fundvit mbajmë Kuvendin që të shpalosim programin tonë për punën e vitit të kaluar, raportin financiar dhe plan programin e punës për vitin 2026, ndërsa do të ndahen mirënjohje për aktivistët më të dalluar për vitin e kaluar” tha kryetari Nazmi Zeqiri
Për aktivitet që parashihen të realizohen në vitin 2026 kryetari Zeqir tha se në krahasim me vitin që e lëmë pas do jetë më i madh
“ Vjet kemi pasur diku 30 aktivitete, kurse vitin tjetër planifikojmë që të ritet numri i aktiviteteve. Kemi qenë mysafirë në Kosovë, në Shqipëri hapim miqësinë, hapim shoqërinë. Dhe me një fjalë bëjmë promovimin e bukurive të vendeve tona” tha kryetari Nazmi Zeqiri
Kuvendin e shoqatës Bjeshkatare e “Bukurit e Sharrit” e përshëndeti kryetari i Unionit të Shoqatave Bjeshkatare në Maqedoninë e Veriut, Fari Rexhepi duke i dëshiruar suksese edhe më të mëdha në vitin e ardhshëm kur parashihen aktivitet të shumta. Kuvendi përkrahu edhe propozimet për ëra ta të cilët e kanë përkrahur Shoqatën në mënyra të ndryshme, nëmesin e të propozuarve për mirënjohje është edhe Televizioni Koha.
Lajme nga vendi
12 foshnje nga nëna nën 15 vjeç në një vit: Shtatzënitë e hershme në RMV, mbi mesataren e BE-së
Shtatzënia tek adoleshentet është ende një dukuri e pranishme në Maqedoninë e Veriut, veçanërisht në kushte të përdorimit të ulët të kontracepsionit modern dhe qasjes së kufizuar në shërbime shëndetësore të hershme dhe të besueshme. Të dhënat e Entit Shtetëror të Statistikave tregojnë se, gjatë vitit 2024 nëna nën moshën 15 vjeç kanë realizuar 12 lindje në Maqedoninë e Veriut. Ndërkaq, sipas të dhënave të UNICEF-it, shkalla e lindjeve në moshën adoleshente u ul në 13.4 lindje për 1,000 gra të moshës 15-19 vjeçare në vitin 2023 nga 14 sa ishte në vitin 2022, gjegjësisht 16 në vitin 2018, mirëpo ende është shumë më e lartë se mesatarja e BE-së dhe pak më e lartë se mesatarja e Ballkanit Perëndimor. Sipas këtyre të dhënave zonat urbane përbëjnë 58.1 për qind të këtyre lindjeve, shkruan Mollëkuqja.mk.
Udhëheqësja e Programit të Kujdesit Seksual dhe Riprodhues në organizatën HERA, Olivera Stojkovska tha se, shtatzënitë tek adoleshentët në Maqedoninë e Veriut mbetet një problem serioz, edhe pse vitet e fundit ka disa përmirësime. Ajo tha se, shumë prej këtyre shtatzënive ndodhin në heshtje, të shoqëruara me ndjenjë turpi dhe frikë nga paragjykimi, gjë që e bën më të vështirë marrjen e ndihmës në kohën e duhur.
“Shtatzënia e hershme është më së shpeshti rezultat i ndërthurjes së disa faktorëve, ndër të cilët dominon mungesa e programeve adekuate mësimore në shkolla, si edukimi gjithëpërfshirës seksual. Të rinjtë shpesh hyjnë në marrëdhënie seksuale pa njohuri të mjaftueshme për trupin e tyre, për metodat e mbrojtjes dhe për pasojat e seksit të pambrojtur, ndërsa informacionin e marrin nga burime joformale dhe shpesh të pasakta. Për më tepër, qasja e kufizuar në kontracepsion—qoftë për arsye financiare, qoftë për shkak të frikës nga stigmatizimi gjatë kërkimit të një shërbimi shëndetësor—rrit ndjeshëm rrezikun e shtatzënisë së paplanifikuar. Kushtet sociale dhe ekonomike, si varfëria, niveli i ulët i arsimit dhe braktisja e hershme e shkollës, gjithashtu luajnë një rol të rëndësishëm, veçanërisht te vajzat që jetojnë në mjedise ku rolet gjinore janë të përcaktuara rreptësishtë dhe amësia e hershme konsiderohet si një “rrugë normale” jetësore”, thotë Stojkovska.
Sipas saj, situata dallon mes mjediseve urbane dhe rurale, si dhe mes komuniteteve të ndryshme, duke theksuar se, në zonat urbane, të rinjtë kanë qasje më të mirë në informacione dhe shërbime për shëndetin seksual dhe riprodhues, gjë që ndihmon në parandalimin e shtatzënive të hershme. Ndërkaq, në mjediset rurale dhe vendbanimet më të vogla, shërbimet janë të kufizuara ose mungojnë, ndërsa temat e seksualitetit mbeten tabu, duke rritur rrezikun e shtatzënive të paplanifikuara.
“Për më tepër, ekzistojnë dallime të rëndësishme edhe mes komuniteteve të ndryshme. Në një pjesë të komunitetit rom, për shembull, martesat e mitura dhe shtatzënitë e hershme janë ende të pranishme dhe shpesh lidhen me varfërinë, përjashtimin social dhe braktisjen e hershme të arsimit. Në këto kushte, shtatzënia e hershme nuk është një rast i izoluar individual, por pjesë e një rrethi më të gjerë pabarazish strukturore dhe zgjedhjesh të kufizuara jetësore”, tha ajo.
E përpos mungesës së informimit të rinjtë shpesh herë përballen edhe me pengesa, siç është edhe stigma e lidhur me shëndetin seksual dhe riprodhues, e cila i dekurajon ata të kërkojnë informacion ose ndihmë në kohë. Frika nga gjykimi nga familja, punonjësit shëndetësorë ose komuniteti shpesh rezulton me prolongim ose shmangie të plotë të shërbimeve shëndetësore.
“Për më tepër, kostot e kontracepsionit dhe mungesa e shërbimeve falas dhe konfidenciale përbëjnë një pengesë reale, veçanërisht për të rinjtë nga familje me të ardhura të ulëta. Sipas përvojave nga terreni, një problem i rëndësishëm është edhe mungesa e informacionit të saktë dhe të kuptueshëm, pasi arsimi formal pothuajse nuk ofron njohuri sistematike dhe gjithëpërfshirëse për këto tema. Të gjitha këto pengesa së bashku krijojnë një mjedis në të cilin të rinjtë mbeten të vetëm për t’u përballur me pasojat e mungesës së mbështetjes”, deklaroi Stojkovska.
Sipas ekspertëve, shtatzënia e hershme ka pasoja të thella dhe afatgjata në arsimimin dhe mirëqenien e përgjithshme të vajzave të reja. Në shumë raste, shtatzënia çon në ndërprerje ose braktisje të plotë të procesit arsimor, duke ulur ndjeshëm mundësitë për arsimim të mëtejshëm dhe punësim. Kjo, nga ana tjetër, rrit gjasat për varësi ekonomike dhe varfëri gjatë gjithë jetës. Krahas pasojave arsimore, shtatzënia e hershme sjell edhe rreziqe të shtuara shëndetësore, si për nënën e re ashtu edhe për fëmijën, veçanërisht kur shtatzënia nuk ndiqet me kujdes shëndetësor të përshtatshëm. Barra psikologjike, ndjenja e izolimit dhe stigmatizimi social e dëmtojnë më tej mirëqenien emocionale të vajzave, duke lënë gjurmë që shpesh ndihen edhe shumë vite më vonë.
Lajme nga vendi
E enjtja ditë pushimi për të gjithë, këto janë ditët e jopunës në vitin 2026 në Maqedoninë e Veriut
Viti 2026 që vjen do të na sjellë më shumë fundjava të gjata sesa viti që do të lëmë pas. E enjte, 1 janar, do të jetë ditë pushimi për të gjithë qytetarët.
Në vitin 2026 ditë jopune janë:

