Lajme nga vendi
Në mesnatë skadon afati për mbikëqyrje në Listën zgjedhore dhe regjistrimin e votuesve në diasporë
Në mesnatë skadon afati për mbikëqyrjen e Listës zgjedhore si dhe për regjistrimin e votuesve në diasporë. Qytetarët që sot mund të kontrollojnë të dhënat e tyre dhe nëse është e nevojshme të kërkojnë ndryshimin, regjistrimin ose fshirjen nga Lista zgjedhore për zgjedhjet e ardhshme presidenciale dhe parlamentare.
Nga Komisioni Shtetëror i Zgjedhjeve (KSHZ) apelojnë që qytetarët të bëjnë mbikëqyrje dhe nëse ka nevojë të kërkojnë ndryshim.
Sipas të dhënave të KSHZ-së, deri më 14 mars, në drejtoritë rajonale dhe zyrat e Komisionit, mbikëqyrje në të dhënat në Listën zgjedhore kanë bërë 4859 persona. Shtatë persona kanë paraqitur kërkesë për ndryshimin e të dhënave të tyre, 19 persona kanë paraqitur kërkesë për regjistrimin e të dhënave të tyre dhe pesë persona kanë paraqitur kërkesë për fshirje të të dhënave në Listën zgjedhore.
Përmes rrugës elektronike deri më 14.03 2024, rreth 22122 qytetarë i kanë kontrolluar të dhënat e tyre. Janë dorëzuar 25 kërkesa për ndryshime të të dhënave, gjashtë kërkesa për fshirje të të dhënave dhe 10 kërkesa për regjistrim të të dhënave në Listën zgjedhore.
Sa i përket kërkesave të pranuara për regjistrim të votuesve në diasporë, mbrëmë deri në orën 20 kanë arritur 2049 kërkesa, prej të cilave 1430 janë pranuar, 165 janë refuzuar dhe 434 nuk janë proceduar.
Votimi në diasporë për zgjedhjet presidenciale do të organizohet, me intencë se presidenti i vendit zgjidhet sipas sistemit mazhoritar në të gjithë territorin e vendit, si dhe në të gjitha kontinentet ku jetojnë qytetarët tanë, por që të organizohen zgjedhje parlamentare për votim, është e nevojshme të paktën 5355 zgjedhës të jenë të regjistruar në të 52 përfaqësitë konsullore apo zyrat diplomatike jashtë vendit.
Për hapjen e një qendre të votimit në Përfaqësitë diplomatike konsullore apo Zyrës konsullore jashtë vendit, duhet të regjistrohen së paku dhjetë votues.
Të gjithë të regjistruarit në listën zgjedhore do të mund të votojnë si në zgjedhjet presidenciale ashtu edhe në ato parlamentare, ndërsa të drejtë votë mund të ushtrojnë edhe qytetarët me dokumente personale dhe dokumente udhëtimi të skaduara në nëntë muajt e fundit para zgjedhjeve.
Me ndryshimet dhe plotësimet e fundit në Kodin zgjedhor, parashikohet që në Listën zgjedhore të regjistrohen të gjithë qytetarët që kanë mbushur moshën 18 vjeç deri në ditën e zgjedhjeve, në përputhje me aktin për shpalljen e zgjedhjeve, të cilët kanë vendbanim në territorin e shtetit.
Zëdhënësja e KSHZ-së, Lupka Guguçevska tha se kjo do të thotë se në certifikatat e Listës zgjedhore për zgjedhjet parlamentare më 8 maj do të regjistrohen të gjithë qytetarët që kanë mbushur, përkatësisht do të mbushin 18 vjet deri më 8 maj të vitit 2024 si ditë të caktuar për zgjedhjet parlamentare. Ndërsa për zgjedhjet presidenciale, në certifikatat e Listës zgjedhore do të regjistrohen qytetarët të cilët kanë mbushur, përkatësisht do të mbushin 18 vjet deri më 24 prill si datë e mbajtjes së zgjedhjeve presidenciale.
“Sipas ndryshimeve të fundit në Kodin zgjedhor, parashikohet që për zgjedhjet që do të mbahen këtë vit, votuesit do të mund të votojnë me letërnjoftim ose dokument udhëtimi vlefshmëria e së cilës ka skaduar në afatin prej nëntë muajsh deri në ditën e mbajtjes së zgjedhjeve. Nëse marrim harkun kohor, kjo do të thotë që në zgjedhjet presidenciale të 24 prillit, qytetarët, gjegjësisht votuesit, mund të identifikohen me dokumente personale të vlefshme, por edhe me dokumente personale, letërnjoftim ose dokument udhëtimi të cilave u ka skaduar vlefshmëria duke filluar nga 24 korrik 2023 viti për zgjedhjet presidenciale, ndërsa për zgjedhjet parlamentare do të mund të identifikohen votuesit me dokumente personale të vlefshme, ose dokumente personale – letërnjoftim ose dokument udhëtimi që ka skaduar për çfarëdo arsye në periudhën nga 8 gushti 2023 deri më 8 maj 2024”, sqaroi Guguçevska në konferencën për shtyp javën e kaluar.
Lajme nga vendi
SHOQATA BJESHKATARE “BUKURITË E SHARIT” MBAJTI KUVENDIN VJETOR
Shoqata Bjeshkatare “Bukuritë e Sharrit” nga Bogovina që numëron diku 120 anëtarë mbrëmë mbajti Kuvendin vjetor që kishte karakter llogaridhënëse.
Mbrëmë Shoqata bjeshkatare “Bukuritë e Sharrit” me seli në Bogovinë mbajti Kuvendin e rregullt vjetor që kishte karakter llogaridhënëse . Të pranishëm krahas kryesisë së Shoqatës të pranishëm ishin të gjithë anëtarët si dhe kryetari i Unionit të Shoqatave bjeshkatare në Maqedoni Fari Rexhepi. Qëllimi i Kuvendi ishte raporti të punës së Shoqatës për vitin 2025, raporti financiar ,plan programi i punës për vitin 2026 si dhe ndarja e mirënjohjeve për ata të cilët kanë përkrahë dhe kanë dhënë kontribut në afirmimin e kësaj shoqate . Kryetari i Shoqatës Bjeshkatare “Bukuritë e Sharrit” nga Bogovina , Nazmi Zeqiri për Kuvendin vjetor për TV Koha deklaroi
“Ne çdo fundvit mbajmë Kuvendin që të shpalosim programin tonë për punën e vitit të kaluar, raportin financiar dhe plan programin e punës për vitin 2026, ndërsa do të ndahen mirënjohje për aktivistët më të dalluar për vitin e kaluar” tha kryetari Nazmi Zeqiri
Për aktivitet që parashihen të realizohen në vitin 2026 kryetari Zeqir tha se në krahasim me vitin që e lëmë pas do jetë më i madh
“ Vjet kemi pasur diku 30 aktivitete, kurse vitin tjetër planifikojmë që të ritet numri i aktiviteteve. Kemi qenë mysafirë në Kosovë, në Shqipëri hapim miqësinë, hapim shoqërinë. Dhe me një fjalë bëjmë promovimin e bukurive të vendeve tona” tha kryetari Nazmi Zeqiri
Kuvendin e shoqatës Bjeshkatare e “Bukurit e Sharrit” e përshëndeti kryetari i Unionit të Shoqatave Bjeshkatare në Maqedoninë e Veriut, Fari Rexhepi duke i dëshiruar suksese edhe më të mëdha në vitin e ardhshëm kur parashihen aktivitet të shumta. Kuvendi përkrahu edhe propozimet për ëra ta të cilët e kanë përkrahur Shoqatën në mënyra të ndryshme, nëmesin e të propozuarve për mirënjohje është edhe Televizioni Koha.
Lajme nga vendi
12 foshnje nga nëna nën 15 vjeç në një vit: Shtatzënitë e hershme në RMV, mbi mesataren e BE-së
Shtatzënia tek adoleshentet është ende një dukuri e pranishme në Maqedoninë e Veriut, veçanërisht në kushte të përdorimit të ulët të kontracepsionit modern dhe qasjes së kufizuar në shërbime shëndetësore të hershme dhe të besueshme. Të dhënat e Entit Shtetëror të Statistikave tregojnë se, gjatë vitit 2024 nëna nën moshën 15 vjeç kanë realizuar 12 lindje në Maqedoninë e Veriut. Ndërkaq, sipas të dhënave të UNICEF-it, shkalla e lindjeve në moshën adoleshente u ul në 13.4 lindje për 1,000 gra të moshës 15-19 vjeçare në vitin 2023 nga 14 sa ishte në vitin 2022, gjegjësisht 16 në vitin 2018, mirëpo ende është shumë më e lartë se mesatarja e BE-së dhe pak më e lartë se mesatarja e Ballkanit Perëndimor. Sipas këtyre të dhënave zonat urbane përbëjnë 58.1 për qind të këtyre lindjeve, shkruan Mollëkuqja.mk.
Udhëheqësja e Programit të Kujdesit Seksual dhe Riprodhues në organizatën HERA, Olivera Stojkovska tha se, shtatzënitë tek adoleshentët në Maqedoninë e Veriut mbetet një problem serioz, edhe pse vitet e fundit ka disa përmirësime. Ajo tha se, shumë prej këtyre shtatzënive ndodhin në heshtje, të shoqëruara me ndjenjë turpi dhe frikë nga paragjykimi, gjë që e bën më të vështirë marrjen e ndihmës në kohën e duhur.
“Shtatzënia e hershme është më së shpeshti rezultat i ndërthurjes së disa faktorëve, ndër të cilët dominon mungesa e programeve adekuate mësimore në shkolla, si edukimi gjithëpërfshirës seksual. Të rinjtë shpesh hyjnë në marrëdhënie seksuale pa njohuri të mjaftueshme për trupin e tyre, për metodat e mbrojtjes dhe për pasojat e seksit të pambrojtur, ndërsa informacionin e marrin nga burime joformale dhe shpesh të pasakta. Për më tepër, qasja e kufizuar në kontracepsion—qoftë për arsye financiare, qoftë për shkak të frikës nga stigmatizimi gjatë kërkimit të një shërbimi shëndetësor—rrit ndjeshëm rrezikun e shtatzënisë së paplanifikuar. Kushtet sociale dhe ekonomike, si varfëria, niveli i ulët i arsimit dhe braktisja e hershme e shkollës, gjithashtu luajnë një rol të rëndësishëm, veçanërisht te vajzat që jetojnë në mjedise ku rolet gjinore janë të përcaktuara rreptësishtë dhe amësia e hershme konsiderohet si një “rrugë normale” jetësore”, thotë Stojkovska.
Sipas saj, situata dallon mes mjediseve urbane dhe rurale, si dhe mes komuniteteve të ndryshme, duke theksuar se, në zonat urbane, të rinjtë kanë qasje më të mirë në informacione dhe shërbime për shëndetin seksual dhe riprodhues, gjë që ndihmon në parandalimin e shtatzënive të hershme. Ndërkaq, në mjediset rurale dhe vendbanimet më të vogla, shërbimet janë të kufizuara ose mungojnë, ndërsa temat e seksualitetit mbeten tabu, duke rritur rrezikun e shtatzënive të paplanifikuara.
“Për më tepër, ekzistojnë dallime të rëndësishme edhe mes komuniteteve të ndryshme. Në një pjesë të komunitetit rom, për shembull, martesat e mitura dhe shtatzënitë e hershme janë ende të pranishme dhe shpesh lidhen me varfërinë, përjashtimin social dhe braktisjen e hershme të arsimit. Në këto kushte, shtatzënia e hershme nuk është një rast i izoluar individual, por pjesë e një rrethi më të gjerë pabarazish strukturore dhe zgjedhjesh të kufizuara jetësore”, tha ajo.
E përpos mungesës së informimit të rinjtë shpesh herë përballen edhe me pengesa, siç është edhe stigma e lidhur me shëndetin seksual dhe riprodhues, e cila i dekurajon ata të kërkojnë informacion ose ndihmë në kohë. Frika nga gjykimi nga familja, punonjësit shëndetësorë ose komuniteti shpesh rezulton me prolongim ose shmangie të plotë të shërbimeve shëndetësore.
“Për më tepër, kostot e kontracepsionit dhe mungesa e shërbimeve falas dhe konfidenciale përbëjnë një pengesë reale, veçanërisht për të rinjtë nga familje me të ardhura të ulëta. Sipas përvojave nga terreni, një problem i rëndësishëm është edhe mungesa e informacionit të saktë dhe të kuptueshëm, pasi arsimi formal pothuajse nuk ofron njohuri sistematike dhe gjithëpërfshirëse për këto tema. Të gjitha këto pengesa së bashku krijojnë një mjedis në të cilin të rinjtë mbeten të vetëm për t’u përballur me pasojat e mungesës së mbështetjes”, deklaroi Stojkovska.
Sipas ekspertëve, shtatzënia e hershme ka pasoja të thella dhe afatgjata në arsimimin dhe mirëqenien e përgjithshme të vajzave të reja. Në shumë raste, shtatzënia çon në ndërprerje ose braktisje të plotë të procesit arsimor, duke ulur ndjeshëm mundësitë për arsimim të mëtejshëm dhe punësim. Kjo, nga ana tjetër, rrit gjasat për varësi ekonomike dhe varfëri gjatë gjithë jetës. Krahas pasojave arsimore, shtatzënia e hershme sjell edhe rreziqe të shtuara shëndetësore, si për nënën e re ashtu edhe për fëmijën, veçanërisht kur shtatzënia nuk ndiqet me kujdes shëndetësor të përshtatshëm. Barra psikologjike, ndjenja e izolimit dhe stigmatizimi social e dëmtojnë më tej mirëqenien emocionale të vajzave, duke lënë gjurmë që shpesh ndihen edhe shumë vite më vonë.
Lajme nga vendi
E enjtja ditë pushimi për të gjithë, këto janë ditët e jopunës në vitin 2026 në Maqedoninë e Veriut
Viti 2026 që vjen do të na sjellë më shumë fundjava të gjata sesa viti që do të lëmë pas. E enjte, 1 janar, do të jetë ditë pushimi për të gjithë qytetarët.
Në vitin 2026 ditë jopune janë:

