Connect with us

Lajme nga vendi

Ekspansioni alarmant i shtatzënave adoleshente!

Published

on

28 Shtatori është Dita Ndërkombëtare e Abortit, e cila ka si qëllim të promovojë të drejtat riprodhuese dhe të sensibilizojë për nevojën e aksesit të sigurt në shërbimet e abortit. Kjo ditë shërben gjithashtu për të nënvizuar rëndësinë e edukimit dhe informimit për mbrojtjen riprodhuese, veçanërisht për gratë dhe vajzat në mbarë botën. Ndërkohë, në Maqedoninë e Veriut në këtë ditë shqetësuese është rritja e numrit të adoleshenteve shtatzëna, një fenomen që tregon nevojën urgjente për edukim dhe mbështetje për të rinjtë, për të siguruar që ata të kenë informacionin dhe burimet e nevojshme për të marrë vendime të informuara për shëndetin e tyre riprodhues.

Për këtë, gazeta KOHA bisedoi me gjinekologen specialiste të “Natal Medica”, Edita Iseni, e cila informoi se numri i adoleshenteve shtatëzëna, pasqyron dështimin e institucioneve për të ofruar informacione për edukimin seksual dhe qasje në kontraceptivë, duke rezultuar në kosto të larta individuale dhe sociale. “Fatkeqësisht numri i adoleshenteve shtatzëna është në rritje. Shtatzënia në adoleshencë ka një kosto të lartë, si nga ana individuale, ashtu edhe nga aspekti social më i gjerë. Për mua,shkalla e lartë e abortit tek adoleshentët reflekton dështimin për të edukuar dhe trajnuar të rinjtë për jetën seksuale për të përdorur kontracepcionin modern dhe efektiv nga ana e shtetit në planifikimin e prioriteteve edukative”, theksoi Iseni, duke u bërë thirrje atyre të marrin kurajo dhe të vizitojnë një gjinekolog, qoftë vetëm për këshilla.

Gjinekologia na informon se aborti tek vajzat nën moshën 18 vjeç ka pasoja të pakthyeshme psikike, ndërsa pasojat shëndetësore përfshijnë faktin se ata nuk janë ende fizikisht gati për shtatzëni dhe lindje, e veçanërisht aborti,gjë që çon në komplikime serioze. “Nëse duhet të potencohet mosha,sigurt se mosha nën 18 vjeç është ajo më e rrezikuara. Aborti ka edhe pasoja shëndetësore. Nga pikëpamja psikologjike dallohen depresioni, ndjenja e fajit, sindroma psikologjike pas abortit dhe deri te vetëvrasja. Nga ana fizike vërehen infeksione të ndryshme, dëmtime të mitrës që mund të shkaktojnë probleme gjatë ngjizjes së fëmijëve në të ardhmen, por edhe gjakderdhje që mund të ketë një përfundim fatal”, informoi Iseni.

Për fund, Iseni u bëri thirrje institucioneve përkatëse të ju përkushtohen të rinjve në informimin e edukimit të tyre seksual, sepse sipas saj me këtë ne do kemi një rini të shëndoshë me pasardhës të shëndoshë.

Nga ana tjetër, aktivistja e grave, Rita Beadini deklaroi për gazetën KOHA se ligji për abort në vend është mjaftë i avancuar, por mungesa e gjinekologëve dhe informacionit për mbrojtjen riprodhuese rrit numrin e shtatzënive të paplanifikuara.

Advertisement

“Ligji për abort në Maqedoni është goxha progresiv, lejon madje edhe abortin me medikamente. Problemet në përgjithësi janë në terren, si mungesa e gjinekologëve në rajone të caktuara, gra të cilat nuk kanë gjinekolog amë ndikojnë në gjendjen aktuale të grave në Maqedoni. Besoj që pak bëhet për prevenim të shtatzënive të paplanifikuara, në mënyrë që të mos vijë deri te aborti, sidomos te vajzat e moshave të reja. Normalisht, ofrimi i metodave të mbrojtjes falas duhet të jetë një nga preokupimet e Qeverisë, në mënyrë që të ulet numri i shtatzënive të paplanifikuara”, tha ajo.

Ajo shtoi se duke marrë parasysh numrin e lartë të adoleshenteve që abortojnë, lënda e edukimit seksual nëpër shkolla është i domosdoshëm. “Edukimi është mënyra më e mirë për prevenim të shtatzanive të paplanifikuara, në mënyrë të mos vijë puna deri te aborti. Kur gratë dhe burrat do të kenë qasje në informacion, të njëjtët do t’i kenë në dispozicion mjetet e nevojshme për prevenim të këtyre situatave. Edukimi seksual nëpër shkolla tashmë është i patjetërsueshëm, meqë numri i të miturave që lindin dhe abortojnë fëmijë në vend është goxha i lartë”, theksoi Behadini. Ndryshe, nga kumtesa e fundit e HERA-s thuhet se një përqindje e konsiderueshme, posaçërisht e djemve të moshës 15-vjeçare tashmë kanë pasur përvojë seksuale, ndërsa marrëdhënia e mbrojtur seksuale është praktikë vetëm tek 20 për qind e vajzave dhe 62 për qind e djemve mes popullatës shqiptare, përkatësisht 64 për qind e djemve dhe 52 për qind e vajzave mes popullatës maqedonase. Nga çiftet e reja deri 29 vjeç, vetëm 12.8 për qind shfrytëzojnë mjet modern kontraceptiv. Si pasojë, shkalla e shtatzënisë së paplanifikuar në adoleshencë është pothuajse tre herë më e lartë se mesatarja e Bashkimit Evropian. (koha.mk)

Lajme nga vendi

Prokuroria hap hetim ndaj tre personave për tentativë vrasjeje në Shkup

Published

on

Prokuroria ka hapur hetim ndaj tre personave të cilët dyshohet se kanë dashur të mbysin një person tjetër

“Prokurori Publik i Prokurorisë Themelore Publike në Shkup lëshoi ​​një Urdhër për të zhvilluar një procedurë hetimore kundër tre personave të cilët dyshohen se për kryerjen e veprës penale “tentim vrasje”

dyshuar për tentativë për të kryer një vepër penale si bashkëpunëtorë – Vrasje.

Të dyshuarit, dy vëllezër dhe i njohuri i tyre, me dashje u përpoqën t’i merrnin jetën një personi dhe rrezikuan jetën e dy të tjerëve. Ata e kryen krimin para një klubi fitnesi në Çair, më 1 qershor në mbrëmje.

Incidenti filloi si një grindje verbale në të cilën ata shkëmbyen fyerje dhe sharje, dhe vazhdoi me një përleshje fizike, dhe në një moment i dyshuari i parë nxori një thikë dhe e goditi të dëmtuarin në gju, bark dhe gjoks. Lëndime u shkaktuan edhe dy të dëmtuarve të tjerë të cilët u përpoqën t’i ndanin dhe t’i ndihmonin të plagosurit”, thuhet në njoftimin e Prokurorisë.

Advertisement

Nga atje shtojnë se prokurori publik i paraqiti gjykatësit të procedurës paraprake një propozim për caktimin e paraburgimit për të tre të dyshuarit.

Continue Reading

Lajme nga vendi

Sela: Aleanca për Shqiptarët është për 8 njësi zgjedhore!

Published

on

Edhe pse janë në koalicionin Fronti Europian, Aleanca për Shqiptarët e Selës ka një qëndrim krejtësisht të ndryshëm nga ai i BDI-së lidhur me nismën për një njësi zgjedhore. Kryetari i partisë, Ziadin Sela, vazhdon me qëndrimin e tij të mëhershëm se për ata të pranueshme janë vetëm 8 njësi zgjedhore. Një njësi zgjedhore është në dëm të shqiptarëve, tha ai.

“Ne jemi kundër një njësie zgjedhore, jemi për 8 njësi zgjedhore, se është e studiuar dhe do të sillte zhvillim. Jemi kundër një njësie për shkak të rrethanave demografike që kemi, jemi kundër për shkak se asnjë subjekt politik shqiptar nuk ka shtrije në të gjithë territorin e Maqedonisë së Veriut dhe si e tillë është e dëmshme dhe vetëm mund të çonte në zvogëlim të numrit të deputetëve shqiptarë. Jemi për lista të hapura. Jemi për diasporën që të votojë me postë prej shtëpisë së tyre atje ku jetojnë dhe ta dërgojnë votën me postë këtu të numërohet”, tha Ziadin Sela

Çështja është biseduar edhe në VLEN, tregoi Billall Kasami, duke shtuar se po shqyrtojnë nëse do ta mbështesin idenë për një, tre ose tetë njësi zgjedhore. Kjo mund të ketë implikime ndëretnike, sepse me një njësi zgjedhore duhet të ketë garanci që nuk do të vijë deri te shtrembërimi i realitetit etnik, tha Kasami.

“Kjo mund të ketë edhe implikime ndëretnike, sepse me një njësi zgjedhore sigurisht që duhet të ketë garanci që në të gjithë territorin e Maqedonisë së Veriut do të mund të ruhet vota dhe nuk do të mund të ketë deformime të realitetit etnik të përfaqësimit në Kuvend. Pra duke i marrë parasysh të gjitha këto aspekte. Ne jemi duke ndërtuar qëndrimin tonë se a do të jemi për një njësi zgjedhore, për tre apo për tetë”, deklaroi Bilall Kasami. (Tv21)

Continue Reading

Lajme nga vendi

ASH: Përfaqësimi disproporcional edhe në Ministrinë e Mbrojtjes – Nga 120 punësime, vetëm 14 shqiptarë

Published

on

Aleanca për Shqiptarët shpreh shqetësimin e saj të thellë lidhur me të dhënat e fundit qe vijne nga Ministria e Mbrojtjes, të cilat dëshmojnë për një përjashtim të qartë dhe të pajustifikueshëm të shqiptarëve nga përfaqësimi institucional.

Nga gjithsej 120 vendime për emërime në pozita të nënoficerëve, vetëm 14 janë shqiptarë. Një përfaqësim i tillë jo vetëm që nuk pasqyron realitetin demografik të vendit, por përbën një precedent të rrezikshëm drejt përjashtimit sistematik të shqiptarëve nga institucionet shtetërore, përfshirë edhe ato të sigurisë kombëtare.

Ky zhvillim nuk është rastësi administrative, por vazhdimësi e një politike diskriminuese që, fatkeqësisht, po zbatohet nën petkun e reformave dhe premtimeve për barazi. Ajo që po ndodh është një prirje e rrezikshme drejt margjinalizimit të shqiptarëve nga vendimmarrja dhe strukturat shtetërore.

U bëjmë thirrje përfaqësuesve të koalicionit VLEN dhe drejtuesve institucionalë që të ndalin menjëherë këtë politikë përjashtuese dhe të rikthejnë respektimin e përfaqësimit të drejtë dhe proporcional, ashtu siç e përcakton Kushtetuta dhe siç e imponon realiteti shumëetnik i vendit.

Shqiptarët nuk janë 10% e popullsisë, siç pasqyrohet në këtë rast dhe në shumë raste të tjera të ngjashme. Ata përbëjnë 29.52% të qytetarëve të këtij shteti, sipas të dhënave zyrtare. Çdo përpjekje për të mohuar këtë realitet është e papranueshme dhe cenon rëndë legjitimitetin e përfaqësimit shtetëror.

Advertisement

Aleanca për Shqiptarët do të vazhdojë të ngrejë zërin dhe të veprojë në mbrojtje të barazisë, përfaqësimit të drejtë dhe të dinjitetit të çdo qytetari shqiptar në Republikën e Maqedonisë së Veriut.

Rruga që ndoqi Aleanca për Shqiptarët, duke braktisur një qeveri monoetnike dhe duke refuzuar të qëndron si suvenirë i VMRO-DPMNE-së, është e drejtë. Koha po e dëshmon për çdo ditë se veprimi ynë ishte i duhur, i sinqertë dhe në interes të shqiptarëve.

Aleanca për Shqiptarët – ASH

Continue Reading

Më të lexuarat