Connect with us

Lajme nga vendi

Dita Botërore e Autizmit: Pesë fakte që duhet t’i dini

Published

on

Sot (2 prill) është Dita Botërore e Autizmit, e cila iu dedikohet personave që vuajnë nga kjo sëmundje dhe që për synim ka vetëdijesimin e njerëzve rreth simptomave, shkaktarëve dhe mënyrat e trajtimit.

Prandaj, ju sjell disa fakte që duhet t’i dini për autizmin:

Autizmi është në rritje

Autizmi është dhjetëfish më i zakonshëm sot sesa që ishte në vitet e 1980’ta, sipas ekspertëve. Në Kaliforni, numri i fëmijëve me autizëm në programet e shërbimeve sociale të shtetit pothuajse është dyfishuar mes viteve 1998 dhe 2002, duke i kaluar rastet e fëmijëve me kancer, me diabet dhe me sindromën Down.

Në përgjithësi, autizmi thuhet se i prekë më shumë meshkujt sesa femrat.

Advertisement

Fëmijët diagnostikohen më shpejt

Nuk ka ndonjë test laboratorik apo mjekësor që e detekton autizmin, prandaj doktorët kryesisht i japin diagnozat në bazë të sjelljeve. Në të kaluarën, shumica nuk guxonin ta diagnostikonin një fëmijë me autizëm derisa simptomat bëheshin tejet të qarta.

Mosha mesatare kur diagnostikoheshin fëmijët kishte qenë tre vjeç e gjysmë, ndërsa shumë fëmijë diagnostikoheshin edhe më vonë se kaq.

Por tani doktorët mund ta diagnostikojnë saktë autizmin pas 24 muajve – kur truri i fëmijës është duke u zhvilluar me një ritëm të shpejt.

Autizmi është çrregullim gjenetik

Advertisement

Ndonëse dikur besohej se autizmi është rezultat i edukimit jo të mirëfilltë të prindërve, hulumtuesit tani konstatojnë se gjenet – pra jo faktorët psikologjikë – janë fajtorë për këtë sëmundje.

Nuk ka ndonjë ndërlidhje shkencore mes vaksinave dhe autizmit

Ka pasur shumë thashetheme të hapura mes një ndërlidhje të mundshme të vaksinave dhe autizmit.

Por, deri tani, pavarësisht eksperimenteve dhe studimeve të shumta, ende nuk është gjetur ndonjë ndërlidhje shkencore mes vaksinave dhe shkaktimit të autizmit.

Koka e madhe është shenjë e autizmit

Advertisement

Zbulimet e fundit të publikuara në revistën ‘Journal of the American Medical Association’ sugjerojnë se turinjtë e fëmijëve me autizëm zhvillohen ndryshe nga një moshë e hershme.

Hulumtuesit kanë zbuluar se shumica e fëmijëve që diagnostikohen me autizëm në momentet e para të lindjes kishin pasur madhësi të vogël të kokës, por pas gjashtë muajve iu ishte zmadhuar koka dhe truri.

Lajme nga vendi

MSH: Po trajnohen specializantë dhe studentë të mjekësisë, po krijojmë kapacitete sipas kritereve të larta evropiane

Published

on

Në kuadër të Qendrës së Simulimit Mjekësor trajnohen specializantë, studentë të mjekësisë, ekipe të urgjencës, personel nga kujdesi intensiv, gjinekologjia dhe neonatologjia, krijohen kapacitete që i përshtaten kritereve më të larta evropiane dhe ku përgatitja e stafit vjen nga një model strategjik , i vendosur për edukim dhe punë të vazhdueshme, thonë nga Ministria e Shëndetësisë.

Me 600 specializantë të rinj dhe mbi 1.250 punësime në institucionet shëndetësore gjatë 45 ditëve të fundit, projektojmë shëndetësinë sipas nevojave reale të qytetarëve.

Simulatorët në QSM janë të teknologjisë më të avancuar, në të cilët mund të simulohen pothuajse të gjitha dukuritë dhe gjendjet patologjike të njeriut. Është një mjedis ku dija shndërrohet në përvojë, e përvoja bëhet siguri për çdo jetë që varet nga sistemi shëndetësor.

“Krijojmë kapacitete që i përshtaten kritereve më të larta evropiane dhe ku përgatitja e stafit vjen nga një model strategjik , i vendosur për edukim dhe punë të vazhdueshme. Me 600 specializantë të rinj dhe mbi 1.250 punësime në institucionet shëndetësore gjatë 45 ditëve të fundit, projektojmë shëndetësinë sipas nevojave reale të qytetarëve. Qasja jonë është e qartë – investojmë te njerëzit”, thonë nga Ministria e Shëndetësisë nga ku theksojnë se ky vizion shndërrohet në praktikë përmes funksionimit të suksesshëm të Qendrës së Simulimit Mjekësor.

Continue Reading

Lajme nga vendi

Turist turk gjendet i vdekur në një hotel në Shkup

Published

on

MPB ka njoftuar se më datë 15.08.2025, në ora 07:37, në SPB Shkup është raportuar se në një hotel në rajonin e Bit Pazarit është gjetur i vdekur A.Z. (44) nga Turqia. Nga ana e mjekut të Ndihmës së Shpejtë është konstatuar vdekja pa shenja të dukshme dhune. Është kryer ekspertizë në vendngjarje nga ekipi i SPB Shkup, ndërsa me urdhër të prokurorit publik trupi i të ndjerit është dërguar për obduksion.

Continue Reading

Lajme nga vendi

I morri 1700 euro për ta kaluar patent shoferin në Tetovë, denoncohet për mashtrim një person nga Shkupi

Published

on

MPB njofton se me datë 15.08.2025, në orën 09:30, në Sektorin e Punëve të Brendshme të Tetovës, një 19-vjeçar nga një fshat i Tetovës ka raportuar se ishte mashtruar për 1700 euro nga F.I. nga Shkupi, i cili i kishte premtuar se do ta ndihmonte të kalonte provimin e patentë shofeeit. Sipas raportimit, pasi i dha paratë, F.I. nuk ka pranuar të kontaktojë me të, pas së cilës ai e ka kuptuar se ishte mashtruar. Po merren masa për zbardhjen e rastit.

Continue Reading

Më të lexuarat