Connect with us

Lajme nga vendi

Gjuha shqipe sërish “ther në sy”

Published

on

Ligji për mbrojtjen e fëmijëve është rikthyer në procedurë parlamentare pasi presidentja Gordana Siljanovska Davkova e përdori të drejtën e vetos dhe nuk e nënshkroi Dekretin, me arsyetimin se neni i cili parashikon që licencat për punë në çerdhe jepen në gjuhën maqedonase dhe atë shqipe – është në kundërshtim me Kushtetutën. Me kthimin të këtij Ligji në Parlament është rikthyer edhe retorika nacionaliste dhe përçarëse në objektin ligjvënës. Salla e Parlamentit edhe një herë u shndërrua në arenë të përplasjeve verbale dhe ofendimeve nga më të ndryshmet, të cilat kryesisht buronin nga ajo se, përse gjuha shqipe të jetë pjesë e përdorimit në licencat për çerdhe që lëshohen nga ana e Ministrisë për Politikë Sociale.

Fillimisht LSDM elaboroi amendamentin e propozuar me të cilin kërkonin që nga Ligji të hiqet pjesa ku shkruan se licencat të nxirren në dy gjuhë, konkretisht neni 9 në të cilën shënohet se licencat të jepen edhe në gjuhën të cilën e flasin 20% e popullatës. Madje, deputetja e LSDM-së, Jovankla Trençevska tha se e përshëndet vendimin e presidentes e cila shfrytëzoi veton për këtë ligj.

“Është mirë që kemi veto nga ana e presidentes, e cila thotë që të shqyrtohet miratimi i këtij ligji. Prej atyre arsyeve, kemi propozuar dy amendamente për këtë ligj në nenin 9. Propozojmë që pika 2 nga neni 9 të hiqet, me çka do të vepronim në bazë të rekomandimit të presidentes Siljanovska, por edhe do ta respektonim Kushtetutën e vendit. Gjithashtu, kërkojmë të hiqet plotësisht edhe neni 10 I ligjit”, tha Trençevska, por që propozimi i saj nuk mori mbështetje, pasi 69 deputetë votuan kundër, ndërsa vetëm 19 ishin për.

Pas kësaj, deputetët e të Majtës elaboruan propozim-amendamentin e tyre i cili nënvizonte “në nenin 9, paragrafi 2, fjalët ‘në gjuhën që flasin 20% e qytetarëve të Republikës së Maqedonisë së Veriut dhe alfabetin e saj’, të zëvendësohen me fjalët ‘në njërën nga gjuhët zyrtare dhe alfabetin e tyre në varësi të gjuhës amtare të kandidatit”. Deputeti i së Majtës, Sashko Jançev, e arsyetoi amendamentin e tij, duke thënë se me këtë amendament – ata synojnë ë pengojnë dygjuhësinë në shtet. “Me këtë amendament, ne themi të mos jenë në dy gjuhë, por të jenë në gjuhë maqedonase dhe në varësi të kandidatit, të lëshohen në njërën prej gjuhëve zyrtare dhe në këtë mënyrë të pengojmë dygjuhësinë, e cila është element për dezintegrimin e Maqedonisë së Veriut”, tha Jançev.

Ndaj kësaj replikoi deputeti i Frontit Europian, Sali Murat, i cili tha se ky amendament është në kundërshtim me Kushtetutën e vendit, dhe si i tillë nuk ka bazë që të mbështetet. “Ky amendament është në kundërshtim me Kushtetutën, në mënyrë të drejtpërdrejtë bie ndesh me nenin 5 të Kushtetutës, e cila garanton përdorimin e gjuhës të cilën e flasin të paktën 20% e popullatës. Me këtë cenohet e drejta ime si një pjesëtarë i përkatësisë etnike më të vogël”.

Advertisement

Megjithatë, debati vazhdoi mes kryetarit të partisë e Majta, Dimitar Apasiev me deputetët e koalicionit VLEN. Apasiev fillimisht kishte kritika të ashpra në drejtim të VMRO-DPMNE-së. “Ju të VMRO-DPMNE-së po e zbatoni Platformën e Tiranës, të cilën BDI dhe partnerët koalicionit të VLEN e kanë bërë me aminin e Edi Ramës”, theksoi Apasievi, ndërsa nuk i kurseu as deputetët e VLEN-it. “Nuk mundet që siç thotë Snopçpe, të japin provimin e jurisprudencës në gjuhën shqipe, ku e keni parë këtë. A e dini përse kërkon këtë, sepse nuk e di gjuhën maqedonase. Ne jemi shtet i vetëm në botë ku në klasë të parë, fëmijët nuk mësojnë gjuhën maqedonase, e cila është zyrtare në shtet”, tha Apasiev.

Me replikë Halil Snopçe, i cili tha se ndjen keqardhje që duhet të debatojë me një person, i cili është me bindje naziste, ndërkohë që tha se maqedonasit nuk humbin asgjë nëse avancohen të drejtat e shqiptarëve. “Ka kaluar koha kur ju me grupin tuaj keni protestuar kundër hapjes së paraleles në gjuhën shqipe në Fakultetin e Pedagogjisë në Shkup, për të penguar që shqiptarët të arsimoheshin dhe të mësonin në gjuhën e tyre amtare. E drejta e gjuhës është e drejtë universale, nuk do të thotë që nëse me avancohen mua të drejtat, tjetrit do ti humben. Ti nuk do të humbasësh asgjë nëse unë fitojë një të drejtë”, tha Snopçe në replikën e tij drejtuar Apasievit.

Ndërsa Apasievi u mundua të thotë se nuk ka asgjë ndaj gjuhës shqipe, por që siç theksoi ai, “problemi është që në irredentizmin tuaj po ndërtojmë shoqëri paralele, të rinjtë maqedonas dhe shqiptarë po flasin në gjuhën angleze”.

“Ky shtet nuk është shtet binacional, nëse jepen licencat në gjuhën shqipe, le të jepen edhe në gjuhën turke, rome, serbe. Ne jemi shtet multi-etnik, e jo shtet i maqedonasve dhe shqiptarëve”, shtoi Apasiev. Debati më pas vazhdoi edhe mes Apasievit dhe deputetit të VLEN, Bekim Qoku, ndërsa disa herë udhëheqësja e seancës kërkoi të shmanget gjuha e papërshtatshme dhe ofendimet, pas çka ajo dha pauzë siç tha “për tu qetësuar gjakrat”, ndërsa as amendamenti i të Majtës nuk kaloi. Ndërkohë, shumica parlamentare kanë gjetur pajtueshmëri në lidhje me këtë propozim-ligj. VMRO-DPMNE kanë propozuar një amendament me të cilin nënvizohet që “Licenca lëshohet në gjuhën maqedonase dhe alfabetin e saj cirilik, dhe nëse aplikuesi flet një gjuhë të cilën e flasin së paku 20% e qytetarëve të Republikës së Maqedonisë së Veriut, me kërkesë të tij lëshohet në gjuhën maqedonase dhe alfabetin e saj cirilik dhe në gjuhën që flet aplikuesi”./koha.mk/

Advertisement

Lajme nga vendi

Mashtrim me telefon për aksident të rremë trafiku, një 79 vjeçare nga Tetova pagoi 16.000 euro dhe 10.700 franga zvicerane

Published

on

Një banore e moshuar e Tetovës raportoi se ishte viktimë e një mashtrimi telefonik në lidhje me një aksident të pretenduar të vajzës së saj. Bëhet fjalë për një 79-vjeçare banore e Tetovës, e cila sipas raportit të policisë, ishte mashtruar me 16,000 euro dhe 10,700 franga zvicerane, njoftoi Ministria e Brendshme.

“Personi e kontaktoi atë me telefon, u prezantua si mjek dhe i tha se vajza e saj kishte shkaktuar aksident rrugor, në të cilin pësoi lëndime të rënda dhe se duhet të paguante për ndërhyrjen e nevojshme kirurgjikale. Siç raportohet, ajo ia hodhi paratë  një personi nga ballkon, dhe më vonë zbuloi se ishte mashtruar”, thuhet në njoftimin e Ministrisë së Brendshme.

Ministria e Brendshme thotë se po merren masa për të sqaruar rastin.

Lidhur me mashtrimet e shpeshta telefonike në lidhje me aksidentet e dyshuara rrugore, Ministri i Brendshëm Pançe Toshkovski tha se shënjestra janë qytetarët e moshuar. Ai paralajmëroi për kujdes më të madh dhe u bëri thirrje qytetarëve që t’i raportojnë këto raste në polici.

Continue Reading

Lajme nga vendi

Aliu: Shëndetësia private do të duhet të hapë bazat e të dhënave të pacientëve

Published

on

Institucionet private të kujdesit shëndetësor do të detyrohen të hapin bazat e të dhënave për të monitoruar rrugën shëndetësore të çdo qytetari, njoftoi dje Ministri i Shëndetësisë Azir Aliu.

“Një komision tashmë po punon me ne, nëse ka pengesa ligjore që duhet të hiqen menjëherë, javën tjetër, dhe ne do t’u dërgojmë letër të gjitha institucioneve private të kujdesit shëndetësor nga data 15 e muajit të ardhshëm që të detyrohen të hapin bazat e të dhënave në mënyrë që të mund të mbledhim të gjithë informacionin ekzistues që ndodhet në institucionet e tyre. Kjo është e drejta e shtetit. Sepse çdo qytetar kontribuon drejtpërdrejt ose tërthorazi në sistemin e kujdesit shëndetësor në vend dhe në Fond, dhe për këtë arsye, ne duhet të jemi të azhurnuar me rrugën shëndetësore të çdo qytetari të republikës sonë”, tha Aliu.

Ministri i bëri këto njoftime në konferencën e djeshme për shtyp, pas deklaratës së javës së kaluar nga kirurgu kardiolog Sashko Kedev në një intervistë me Kanal 77, se në disa spitale private kryhen ndërhyrje të panevojshme për fitim, duke përfshirë stentime dhe operacione të panevojshme. Ai nuk përmendi asnjë spital me emër. Pas deklaratës, spitali privat “Acibadem Sistina” i kërkoi atij të specifikonte se për cilin institucion bëjnë fjalë këto pretendime, duke e paralajmëruar se nëse nuk e bën këtë, do të ngrejë padi për shpifje dhe dëmtim të reputacionit.

Aliu tha dje se po formohet një komision me ekspertë nga tre vende të ndryshme, por jo nga fqinjësia, për të kryer kontrolle në institucionet private shëndetësore, por do të vazhdojë edhe në institucionet publike shëndetësore që merren me të njëjtën çështje.

Aliu tha se menjëherë pas deklaratës së profesor Kedev, u krijua një komision i brendshëm në Ministrinë e Shëndetësisë, e gjitha me qëllim që të analizohen të gjitha protokollet dhe pistat e mundshme që dolën nga ajo deklaratë.

Advertisement

“Dhe ne arritëm në përfundimin se si Ministri e Shëndetësisë, duhet të krijojmë një komision për mbikëqyrjen e ekspertëve që do të përbëhet nga ekspertë nga jashtë vendit. Kur themi ekspertë nga jashtë, doja që ai komision të jetë vërtet i pavarur dhe ai raport nga ai komision i pavarur të jetë udhërrëfyesi ynë për të ardhmen, nëse ka indikacione të tilla – ato konfirmohen, në mënyrë që të mund të hiqen. Nevojitet mbikëqyrje urgjente e jashtëzakonshme sepse duhet të kemi të dhëna për të parë nëse ato indikacione janë të sakta dhe nëse janë të sakta, çfarë të bëjmë më pas. Në mënyrë që të mos ketë dyshim, zero dyshim, ne do të kërkojmë ekspertë nga vende si Sllovenia dhe vende të tjera evropiane. Do të jetë një komision prej tre ekspertësh. Nuk duam të kemi ekspertë nga një vend, i duam ata nga tre vende të ndryshme”, tha Aliu.

Continue Reading

Lajme nga vendi

Përpara fillimit të vitit shkollor, mjekët apelojnë tek prindërit të vaksinojnë fëmijët

Published

on

Respektimi i vaksinimit të fëmijëve para nisjes së vitit shkollor është jetik për të shmangur shpërthime të rënda të virozëve apo sëmundjeve epidemike që mund të kërcënojnë shëndetin publik, shkruan Alsat.

Sipas institucioneve kompetente vaksinat janë të sigurta dhe janë arma më e fortë për mbrojtjen e imunitetit të fëmijëve.

Mjekët përveç vaksinimit, apelojnë që fëmijët në nisjen e vitit shkollor por edhe gjatë tërë vitit shkollor të jenë më të kujdesshëm në ushqyerjen e tyre dhe konsumimin e më shumë vitaminave të nevojshëm

“Një nxënës shkollor ose fëmijët që qëndrojnë në grupe normale është të kenë nga pesë deri në shtatë infeksione gjatë vitit dhe kështu ndërtohet sistemi imunologjik. Megjithatë apelet tona janë që ushqehen në mënyrë të shëndetshme,  më shumë lëngje, konsumim të vitaminave më shumë dhe shmangien e sa më shumë që të jetë e mundur të hapësirave të mbyllura, apo të jenë më shumë në hapësira të hapura”, tha Elena Gjinovska Tasevska.

Mjekët theksojnë se çdo vonesë apo refuzim i vaksinimit mund të hapë rrugën për rikthimin e sëmundjeve të rrezikshme. Mosvaksinimi i fëmijëve mund të jetë shkak që viruset të shpërthejnë më lehtë dhe vështir të parandalueshme.

Advertisement

Shpesh ndodh që prindërit refuzojnë të vaksinojnë fëmijët e tyre, duke u ndikuar nga paragjykimet dhe dezinformatat që hasin në rrjetet online, të cilat shpesh përhapin frikë të pabazuar dhe keqkuptime për sigurinë dhe efektivitetin e vaksinave, duke e vendosur kështu shëndetin e fëmijëve të tyre dhe të komunitetit në rrezik.

Për të imponuar vaksinimin e fëmijëve, institucionet e kanë bërë të detyrueshëm vaksinimin e tyre si kusht nëse duan të regjistrohen nëpër çerdhe dhe shkolla. / Alsat.mk

Continue Reading

Më të lexuarat