Connect with us

Lajme nga vendi

Abetarja e unifikuar, dëshirë e parealizuar

Published

on

Përveç mungesës së teksteve shkollore, filloristët shqiptarë në Maqedoni edhe këtë 22 Nëntor nuk kanë mundësi që alfabetin e gjuhës shqipe ta mësojnë nga Abetarja e unifikuar që tashmë gjen zbatim në Shqipëri, Kosovë dhe Luginë të Preshevës. Ministri i Arsimit, Jeton Shaqiri u zotua se kjo Abetare do të vihet në përdorim në këtë vit shkollor 2022/23, por deri më sot thuajse asnjë shkollë nuk e ka siguruar të njëjtën. Profesori Xheladin Murati konsideron se nuk ka asnjë pengesë që Abetarja e unifikuar të përdoret në shkollat shqipe të Maqedonisë përveç fondit të ulët të orëve për këtë lëndë.

“Në gjuhën shqipe, në klasën e parë, sipas planit mësimor ekzistojnë pesë orë mësimore kurse në Shqipëri në klasë të parë ka nëntë orë mësimore në gjuhën shqipe dhe ky tekst me këtë e vështirëson punën e mësuesit sepse mësuesi duhet së paku tre deri në katër orë të punoj me abetare, atëherë nuk I mbetet për aktivitetet tjera mësimore. Prandaj, duhet një arsyetim, një shpjegim se si të përdoret kjo ose si të bëhet racionalizimi I abetares, I përmbajtjeve mësimore”, deklaroi Xheladin Murati, profesor.

Gjuhëtari Mustafa Ibrahimi vlerëson se Abetarja e unifikuar duhet të jetë literaturë parësore për filloristët shqiptarë të Maqedonisë dhe jo libër shtesë.

“Abetarja duhet të jetë si literaturë parësore sepse ne e dimë se fillimi I njohurive të gjuhës, të kulturës dhe të identitetit fillon me abetaren dhe kjo sipas meje duhet të instalohet si lëndë parësore ndërsa si dytësore mund të jenë gazetat e ndryshme që u ndalën Fatosi dhe Gëzimi të cilat mund të jenë si literaturë shtesë por abetarja duhet të jetë ajo që duhet të jetë e unifikuar, do të jetë një, më profesionale dhe me një metodologji moderne, bashkëkohore me të cilën fëmijët duhet të punojnë në këtë drejtim”, tha Mustafa Ibrahimi, gjuhëtar.

Lindita Rugova, dekane e Fakultetit të Filologjisë në Prishtinë thotë se mësimdhënësit duhet të jenë të lirë në përzgjedhjen e teksteve mësimore.

Advertisement

“Gjithmonë kur ke një libër alternativë ke mundësi të përdorësh tekste nga ky libër, nga libri tjetër se jo gjithmonë ato që zgjidhen janë më të mirat. Nuk kam asgjë kundër abetares, është shumë mirë që është bërë. Sa më shumë resurse, sa më shumë materiale që përdorin arsimtarët është mirë. Mirë që janë bërë të përbashkëta në aspektin e afrimit të aspektit kulturor sepse gjuhësor e kemi, një gjuhë e kemi por në aspektin kulturor dallohet jetesa në Tiranë nga jetesa në Shkup dhe jetesa në Prishtinë”, theksoi Lindita Rugova, Dekane e Fakultetit të Filologjisë në UP.

Pavarësisht shënimit të ditës së Abetares dhe pranisë të ministrave shqiptar të arsimit nga radhët e BDI-së Abetarja mbetet shumë larg vënies në zbatim në shkollat tona. Marrëveshja mes Shqipërisë e Maqedonisë e firmosur prej 7 vitesh nuk ka dhënë asnjë rezultat në këtë drejtim. /Alsat.mk

Advertisement

Lajme nga vendi

Qytetarët çojnë “Safe City” në Kushtetuese

Published

on

Disa qytetarët përmes një nisme i janë drejtuar Gjykatës Kushtetuese për të vlerësuar kushtetutshmërinë e sistemit Safe City. Sipas tyre, përmes dërgimit të sms porosive bëhet shkelja e të drejtave dhe lirive të njeriut, keqpërdoren të dhënat personale dhe cenon sigurinë në trafik.

Përveç nismës në kushtetuese, grupi iniciues ka dorëzuar edhe kallëzim penal kundër ministrit të Brendshëm, Pançe Toshkovski mbi dyshimet për shpërdorim me detyrën zyrtare, punë të pandërgjegjshme dhe keqpërdorim i të dhënave personale. Në nismë është potencuar edhe drejtësia selektive dhe diskriminimi gjeografik.

Continue Reading

Lajme nga vendi

Strasburgu e obligon Maqedoninë: Brenda 3 muajve duhet të paguajë borxhet e ndërmarrjeve publike

Published

on

Maqedonia humbi rastin në Gjykatën Evropiane për të Drejtat e Njeriut – shteti është i detyruar brenda tre muajve të paguajë borxhet e ndërmarrjeve publike ndaj kompanive private, sepse nuk janë respektuar vendimet e gjykatave që kanë marrë fuqi ligjore, përcjell TV21. Vendimi konstaton se me të ashtuquajturat “korniza” nga Ligji për Ekzekutimin, është shkelur Neni 6 i Konventës Evropiane – e drejta për një proces të drejtë dhe për ekzekutimin e vendimeve gjyqësore.

Avokati Viktor Bozhinovski paralajmëron se ndërmarrjet publike nuk mund të fshihen më pas “mjeteve të nevojshme për punë” dhe do të jenë të detyruara të shlyejnë borxhet. Sipas analizave, kompanitë shtetërore detyrohen mbi 358 milionë euro, ndërsa borxhi i përgjithshëm “i brendshëm” i institucioneve në fund të marsit ka arritur 651 milionë euro.

Borxhlinjtë më të mëdhenj janë “Nomagas”, Hekurudhat – Transport dhe Infrastrukturë dhe EMV. Gjykata Evropiane thekson se mungesa e buxhetit ose e burimeve nuk mund të shërbejë si justifikim për mos-ekzekutimin e vendimeve gjyqësore./tv21.tv

Continue Reading

Lajme nga vendi

Nga 1 janari ulen shpenzimet për rrymën, KRRE i ul tarifat e rrjetit

Published

on

Komisioni Rregullator për Energjetikë ka vendosur të ulë kostot e energjisë elektrike, përcjell TV21. Nga 1 janari, tarifa për përdorimin e sistemit të shpërndarjes së energjisë elektrike Elektrodistribucioni ulet me 3.64%, ndërsa tarifa për përdorimin e sistemit të transmetimit MEPSO ulet me 2.67%. Ulje ka edhe në çmimin e MEMO, me 3.40%.

Me vendimin e sotëm, të gjitha elementet që e përbëjnë çmimin final të rrymës tashmë janë të qarta – çmimi dhe sasia me të cilën është blerë energjia elektrike, shërbimet e operatorëve të rrjetit si dhe blerjet për humbjet në sistem. Tani mbetet që furnizuesi universal EVN Home, nën mbikëqyrjen e KRRE-së, të bëjë përllogaritjen dhe të publikojë çmimet finale sipas blloqeve.

“Pjesa që KRRE rregullon në çmimin përfundimtar ka një ndikim prej rreth 36%”, deklaroi Marko Bislimoski, kryetar i KRRE-së.

Continue Reading

Më të lexuarat