Lajme nga vendi
Maqedonia dhe Hungaria “kampione” sipas inflacionit në rajon
Viti i fundit ekonomik, krahas rrethanave të shumta, të paktën të pafavorshme, ishte ndoshta më i shënuar nga rikthimi i inflacionit.
Lufta në Ukrainë, thatësira, rritja globale e çmimeve të energjisë dhe ushqimeve e kanë kthyer botën në vitet 1970, një kohë e inflacionit dyshifror dhe rritjes së dobët ekonomike.
Në Shtetet e Bashkuara, Gjermani dhe Britaninë e Madhe, inflacioni vitin e kaluar arriti në nivelet më të larta në dyzet vitet e fundit.
Në Amerikë në nëntor ishte 7.3 për qind dhe në Eurozonë ishte 10 për qind.
Është interesante se inflacioni në Japoni është më i larti që nga viti 1991 dhe është 3.8 për qind.
Duhet thënë gjithashtu se në Kinë rritja e çmimeve të konsumit ishte vetëm 1.6 për qind.
Në Serbi, inflacioni vjetor në nëntor arriti në 15.1 për qind dhe po të shkosh sipas statistikave të Bankës Popullore të Serbisë. Që nga viti 2007 inflacioni vjetor nuk ka arritur në 15 për qind (në qershor 2011 ishte afër 14.9 për qind). .
Disa vende në Evropë, veçanërisht në Evropën Qendrore dhe Lindore, kanë rritje më të lartë të çmimeve të konsumit. Për shembull, inflacioni vjetor në Lituani arriti në 22.9 për qind në nëntor dhe 21.8 për qind në Letoni.
Hungarezët patën një inflacion prej 22.5 për qind në nëntor, me një rritje të çmimeve të ushqimeve deri në 43.8 për qind krahasuar me nëntorin 2021.
Megjithatë, rekordmen në Evropë është Turqia me inflacion prej 84.4 për qind dhe në kuadër të saj, një rritje e çmimeve të ushqimeve prej 102.6 për qind për vitin që përfundon në nëntor.
Pas Hungarisë, Maqedonia ka inflacionin më të lartë me 19,5 për qind, e ndjekur nga Mali i Zi me 17,5 për qind dhe rritje e lartë e çmimeve të ushqimeve prej 30 për qind.
Inflacioni i nëntorit në BiH është 16.3 për qind, në Kroaci 13.5 për qind, ndërsa Shqipëria ka një nga normat më të ulëta të inflacionit në Evropë, vetëm 7.9 për qind.
Duhet thënë se një nga arsyet e diferencës së inflacionit midis vendeve është shkalla në të cilën vendet kanë ndërhyrë për të mbrojtur popullsinë nga rritja e çmimeve.
Kështu, në Eurozonë rritja e çmimit të energjisë është 34.9 për qind, ndërsa në vende si Serbia dhe veçanërisht Shqipëria, një pjesë të mirë të rritjes së çmimit e mori shteti duke ngrirë apo kufizuar rritjen e çmimit të energjisë elektrike dhe gaz për familjet.
Nëse ka diçka pozitive në lidhje me këto rritje masive të çmimeve, është se rritja e inflacionit duket se ka arritur kulmin në shumë vende dhe tani ka filluar të bjerë.
Çmimet e ushqimeve dhe të energjisë duket se janë kontribuuesit më të mëdhenj në këtë, të cilat kontribuan më së shumti në rritjen e shpejtë të çmimeve.
Sipas indeksit të çmimeve të ushqimeve të FAO-s, çmimet globale në nëntor të këtij viti ishin vetëm 0.3 për qind më të larta se çmimet në të njëjtin muaj të vitit të kaluar.
Çmimet e drithërave ranë me 1.3 për qind krahasuar me muajin tetor, por janë ende 6.3 për qind mbi nivelin e vitit të kaluar.
Çmimet e qumështit kanë rënë në pesë muajt e fundit, por janë ende 9.2 për qind mbi ato të nëntorit të vitit të kaluar. E njëjta gjë është edhe me mishin, i cili është ende 4.1 për qind më i shtrenjtë se një vit më parë.
Vetëm sheqeri është 4.9 për qind më i lirë se vitin e kaluar.
Dhe gjendja e tregut të energjisë është stabilizuar. Çmimi i gazit në Evropë (çmimi holandez TTF) është rikthyer në nivelin e fundit të shkurtit 2022, para luftës në Ukrainë.
Çmimi i një megavat-orë gazi një ditë më parë ishte 76.3 euro. Çmimi maksimal arriti në 342.8 euro për megavat orë.
Megjithatë, është ende larg çmimeve të benzinës në gjysmën e parë të vitit të kaluar, të cilat ishin rreth 18 euro për megavat orë.
Në stabilizimin e çmimit të benzinës ka ndikuar mbushja maksimale e depozitave evropiane të gazit, por kjo nuk është garanci që vitin e ardhshëm, kur të vijë koha e mbushjes së magazinave për dimrin e ardhshëm, çmimet nuk do të fillojnë të kërcejnë më.
Dhe çmimi me shumicë i energjisë elektrike ra në një nivel prej rreth 140 euro për megavat orë dhe në vjeshtë për pak ditë arriti në nivele të pabesueshme rreth 1000 euro për megavat orë.
Sipas të dhënave zyrtare të regjistrimit të popullsisë të vitit 2021, në nga 80 komunat e Republikës së Maqedonisë së Veriut, shqiptarët janë grup etnik shumicë thuajse në rreth 17 komuna, përcjell INA. Këto komuna janë kryesisht në pjesën perëndimore dhe verilindore të vendit.
1. Komuna e Zhelinës
2. Komuna e Likovës
3. Komuna e Bogovinës
4. Komuna e Haraçinës
5. Komuna e Sarajit
6. Komuna e Tearcës
7. Komuna e Vrapçishtit
8. Komuna e Tetovës
9. Komuna e Studeniçanit
10. Komuna e Gostivarit
11. Komuna e Bërvenicës
12. Komuna e Dibrës
13. Komuna e Çairit
14. Komuna e Strugës
15. Komuna e Kërçovës
16.Komuna e Çashkës
17.Komuna e Dollnenit
Këto të dhëna janë shpërndarë në rrjetet sociale nga faqe të ndryshme të internetit, por që të dhënat janë bazuar në regjistrimin e fundit të popullsisë të vitit 2021. Sipas Regjistrimit të Popullsisë 2021, shqiptarët në Maqedoninë e Veriut numërojnë gjithsej 619,187 persona ose 29.52% e popullsisë së përgjithshme të regjistruar si rezident dhe jorezident.(INA)
Në Komisionin Shtetëror të Zgjedhjeve (KSHZ) sot është hedhur shorti për përcaktimin e numrave rendorë në fletëvotim për zgjedhjet e përsëritura lokale që do të mbahen më 11 janar në Komunën e Gostivarit.
Sipas shortit, kandidati i koalicionit VLEN, Nevzat Bejta, do të garojë me numrin 1 në fletëvotim, ndërsa kandidati i Aleancës Kombëtare për Integrim (AKI), Valbon Limani, do të jetë i renditur me numrin 3.
Zgjedhjet e 11 janarit zhvillohen pas vendimit për përsëritjen e procesit zgjedhor në Gostivar, ndërsa fushata pritet të vijojë sipas afateve të përcaktuara nga KSHZ. Gostivari Sot
Sot, në 31-vjetorin e themelimit të Universitetit të Tetovës, emri i Drita Sahitit nuk qëndron vetëm në pllaka përkujtimore apo në monografi akademike por në zemrat dhe kujtesën e një kombi.
Emri i nënës Dritë është i pranishëm në vetë qenien morale të këtij institucioni, në frymën që e mbajti gjallë në kohët më të vështira, kur dija shqipe rrezikohej të mbetej një ëndërr e ndaluar. Emri i saj është i gdhendur në themele, aty ku ndërtohet besimi dhe ku lind qëndrueshmëria e një ideali.
Drita Sahiti është “Marigona e Universitetit të Tetovës” jo si metaforë poetike, por si një e vërtetë historike dhe shpirtërore. Ashtu si Marigona që qëndisi flamurin në errësirën e robërisë, ajo e mbajti të ndezur dritën e dijes në një kohë kur arsimi shqip kërkonte mbështetje, guxim dhe sakrificë. Kur shpresa ishte e brishtë dhe e ardhmja e pasigurt, ajo zgjodhi të mos presë kohë më të mira, por t’i krijojë ato. Në aktin e saj të heshtur, ajo nuk dhuroi vetëm stolitë e arit, por besimin se arsimi është rruga e vetme drejt lirisë.
Nuk dha vetëm pasuri materiale, por një mesazh të fuqishëm moral se idealet kombëtare mbijetojnë vetëm kur ushqehen me sakrifica personale. Me atë veprim, Drita Sahiti u shndërrua nga një grua e thjeshtë në një simbol të përhershëm të përgjegjësisë qytetare dhe të ndërgjegjes kombëtare. Ajo mishëroi figurën e nënës shqiptare që nuk flet shumë, por vepron shumë; që nuk kërkon lavdi, por lë gjurmë; që nuk e mat vlerën e arit me peshë, por me dobinë që ai sjell për brezat që vijnë.
Përmes asaj sakrifice, ajo e vendosi veten në themelet e Universitetit të Tetovës, aty ku historia shkruhet pa zë, por me domethënie të përjetshme. Sot, kur Universiteti i Tetovës ecën me dinjitet në rrugën e dijes, emri i Drita Sahitit mbetet një kujtesë morale për çdo brez se institucionet e mëdha ndërtohen nga zemra të mëdha dhe se drita e vërtetë nuk vjen nga stolitë që mbajmë, por nga idealet që zgjedhim të mbrojmë.
Qoftë i përjetshëm kujtimi për Marigonën e dijes. Vepra e saj nuk u shua me kohën, sepse ajo nuk ishte thjesht një dhurim por ishte një betim ndaj dijes, ndaj kombit dhe ndaj së ardhmes.
17 komuna me shumcë shqiptare
Zgjedhjet e 11 janarit në Gostivar: KSHZ përcakton renditjen në fletëvotim
Drita Sahiti – Marigona e dijes së Universitetit të Tetovës
Zyra e Avokatit të Popullit në Tetovë sot do të jetë e hapur
Nesër në Maqedoni do të shpallet gjendje krize në energjetikë, nga 1 shtatori hyjnë në fuqi masat për kursim
Kovaçevski paralajmëroi drejtor të ri të Drejtorisë për Zbatimin e Sanksioneve
Visar Ganiu ua uron Kurban Bajramin: Ju uroj që kjo festë e shenjtë t’ju sjellë paqe në zemër | VIDEO
Aksident tragjik në autostradën Tetovë – Gostivar, humb jetën një grua 33 vjeçare | VIDEO
Shkup, panairi i patundshmërive të Dubait! Citi Casa rikthehet në hapësirat e COWORK21 më 31 maj dhe 1 qershor
-
Lajme nga vendi2 months agoBilall Kasami : Mega projekti që po bëhet realitet investim prej 70 milionë denarëve Tetova po transformohet
-
Lajme nga vendi1 month agoUniversiteti i Tetovës shpreh ngushëllime për vdekjen e studentes Daorsa Spahija
-
Lajme nga vendi2 months agoDogana konfiskoi 130 kilogramë mariuhanë