Connect with us

Lajme nga vendi

Maqedonia e Veriut lidere në rajon për konsumin e cigareve

Published

on

Maqedonia e Veriut është ndër 10 vendet e para në botë sipas përqindjes sa i përket pirjes së duhanit dhe numrit të përgjithshëm të cigareve të pira në ditë për duhanpirës.

Të dhënat e analitikës tregojnë se përqindja e pirjes së duhanit në vend është 48.4%. Për krahasim në vendet evropiane, përqindja e pirjes së duhanit është shumë më e ulët – mesatarja e BE-së është 29%. Në Suedi është 8.7%, në Greqi dhe Bullgari 27%.

Analytica think tank së bashku me Universitetin e Illinois në Çikago në vitin 2020 kryen një anketë të madhe rajonale mbi konsumin e duhanit në vend dhe rajon. Ky është një nga studimet e para në Maqedoninë e Veriut që ofron informacion gjithëpërfshirës për përdorimin e duhanit, gjegjësisht cigareve.

“Analizat tregojnë se pothuajse gjysma e të rriturve në Republikën e Maqedonisë së Veriut (48,4 për qind) aktualisht pijnë duhan. Përqindja e pirjes së duhanit është 57.9 për qind te meshkujt dhe 39.0 për qind te femrat”, shpjegon Tamara Mijović Spasova nga Analytica.

Ajo shtoi se RMV është lider në rajon për sa i përket konsumit të cigareve me çmimin më të ulët dhe shumë pak po bëhet për tejkalimin e problemit të duhanit, qoftë zgjidhje ligjore, rritje të akcizës apo fushata për ndërgjegjësimin e publikut.

Advertisement

Të dhënat tregojnë se çmimi mesatar i një pakete cigare në Maqedoninë e Veriut është 1.7 euro, në rajonin e Evropës Juglindore është rreth 2.1 euro, ndërsa niveli evropian është 4.9 euro, që konfirmon faktin se është vendi me çmimet më të ulta në rajon.

Taksimi i duhanit është një nga mjetet më efektive për reduktimin e konsumit të duhanit (rritja e akcizës rezulton në një ulje të konsumit të duhanit në të gjitha vendet e EJL) dhe do të rezultojë në një rritje të fortë të të ardhurave publike në buxhet.

Bojana Hristovska nga Analytika shpjegon se vetëm 11,9% e duhanpirësve kanë deklaruar se pirja e duhanit është e ndaluar në shtëpi (nuk pinë duhan në shtëpi), ndërsa 42,9% e jo duhanpirësve nuk pinë duhan në shtëpi. Shkalla më e lartë e ekspozimit ndaj pirjes pasive të duhanit gjendet në bare, klube nate (73.6%) dhe restorante (44.2%). (INA)

Advertisement

Lajme nga vendi

17 komuna me shumcë shqiptare

Published

on

Sipas të dhënave zyrtare të regjistrimit të popullsisë të vitit 2021, në nga 80 komunat e Republikës së Maqedonisë së Veriut, shqiptarët janë grup etnik shumicë thuajse në rreth 17 komuna, përcjell INA. Këto komuna janë kryesisht në pjesën perëndimore dhe verilindore të vendit.

1. Komuna e Zhelinës
2. Komuna e Likovës
3. Komuna e Bogovinës
4. Komuna e Haraçinës
5. Komuna e Sarajit
6. Komuna e Tearcës
7. Komuna e Vrapçishtit
8. Komuna e Tetovës
9. Komuna e Studeniçanit
10. Komuna e Gostivarit
11. Komuna e Bërvenicës
12. Komuna e Dibrës
13. Komuna e Çairit
14. Komuna e Strugës
15. Komuna e Kërçovës
16.Komuna e Çashkës
17.Komuna e Dollnenit

Këto të dhëna janë shpërndarë në rrjetet sociale nga faqe të ndryshme të internetit, por që të dhënat janë bazuar në regjistrimin e fundit të popullsisë të vitit 2021. Sipas Regjistrimit të Popullsisë 2021, shqiptarët në Maqedoninë e Veriut numërojnë gjithsej 619,187 persona ose 29.52% e popullsisë së përgjithshme të regjistruar si rezident dhe jorezident.(INA)

Continue Reading

Lajme nga vendi

Zgjedhjet e 11 janarit në Gostivar: KSHZ përcakton renditjen në fletëvotim

Published

on

Në Komisionin Shtetëror të Zgjedhjeve (KSHZ) sot është hedhur shorti për përcaktimin e numrave rendorë në fletëvotim për zgjedhjet e përsëritura lokale që do të mbahen më 11 janar në Komunën e Gostivarit.

Sipas shortit, kandidati i koalicionit VLEN, Nevzat Bejta, do të garojë me numrin 1 në fletëvotim, ndërsa kandidati i Aleancës Kombëtare për Integrim (AKI), Valbon Limani, do të jetë i renditur me numrin 3.

Zgjedhjet e 11 janarit zhvillohen pas vendimit për përsëritjen e procesit zgjedhor në Gostivar, ndërsa fushata pritet të vijojë sipas afateve të përcaktuara nga KSHZ. Gostivari Sot

Continue Reading

Lajme nga vendi

Drita Sahiti – Marigona e dijes së Universitetit të Tetovës

Published

on

Sot, në 31-vjetorin e themelimit të Universitetit të Tetovës, emri i Drita Sahitit nuk qëndron vetëm në pllaka përkujtimore apo në monografi akademike por në zemrat dhe kujtesën e një kombi.

Emri i nënës Dritë është i pranishëm në vetë qenien morale të këtij institucioni, në frymën që e mbajti gjallë në kohët më të vështira, kur dija shqipe rrezikohej të mbetej një ëndërr e ndaluar. Emri i saj është i gdhendur në themele, aty ku ndërtohet besimi dhe ku lind qëndrueshmëria e një ideali.

Drita Sahiti është “Marigona e Universitetit të Tetovës” jo si metaforë poetike, por si një e vërtetë historike dhe shpirtërore. Ashtu si Marigona që qëndisi flamurin në errësirën e robërisë, ajo e mbajti të ndezur dritën e dijes në një kohë kur arsimi shqip kërkonte mbështetje, guxim dhe sakrificë. Kur shpresa ishte e brishtë dhe e ardhmja e pasigurt, ajo zgjodhi të mos presë kohë më të mira, por t’i krijojë ato. Në aktin e saj të heshtur, ajo nuk dhuroi vetëm stolitë e arit, por besimin se arsimi është rruga e vetme drejt lirisë.

Nuk dha vetëm pasuri materiale, por një mesazh të fuqishëm moral se idealet kombëtare mbijetojnë vetëm kur ushqehen me sakrifica personale. Me atë veprim, Drita Sahiti u shndërrua nga një grua e thjeshtë në një simbol të përhershëm të përgjegjësisë qytetare dhe të ndërgjegjes kombëtare. Ajo mishëroi figurën e nënës shqiptare që nuk flet shumë, por vepron shumë; që nuk kërkon lavdi, por lë gjurmë; që nuk e mat vlerën e arit me peshë, por me dobinë që ai sjell për brezat që vijnë.

Përmes asaj sakrifice, ajo e vendosi veten në themelet e Universitetit të Tetovës, aty ku historia shkruhet pa zë, por me domethënie të përjetshme. Sot, kur Universiteti i Tetovës ecën me dinjitet në rrugën e dijes, emri i Drita Sahitit mbetet një kujtesë morale për çdo brez se institucionet e mëdha ndërtohen nga zemra të mëdha dhe se drita e vërtetë nuk vjen nga stolitë që mbajmë, por nga idealet që zgjedhim të mbrojmë.

Advertisement

Qoftë i përjetshëm kujtimi për Marigonën e dijes. Vepra e saj nuk u shua me kohën, sepse ajo nuk ishte thjesht një dhurim por ishte një betim ndaj dijes, ndaj kombit dhe ndaj së ardhmes.

Continue Reading

Më të lexuarat