Lajme nga vendi
Vaksinimi kundër kancerit në qafën e mitrës shënon ulje, ekspertët thonë se dezinformatat nxisin mosbesim…
Rreth 40 gra brenda një viti e humbin betejën nga kanceri në qafën e mitrës në Maqedoninë e Veriu. Pavarësisht këtyre të dhënave, vaksinimi kundër papilloma virusit human (HPV) që shkakton këtë sëmundje, në vazhdimësi shënon rënie.
Mjeku Goran Dimitrov, njëherësh kryetar i Shoqatës së Mjekëve, thotë për Radion Evropa e Lirë se dezinformatat janë ato që i dekurajojnë nënat për t’i vaksinuar vajzat e tyre megjithëse vaksina HPV është e detyrueshme për të gjitha vajzat e moshës 9 deri 26-vjeçare, si pjesë e kalendarit për vaksinim nga viti 2010.
Ai bën të ditur se gjatë vitit 2019 përfshirja me këtë vaksinë ka qenë 57 për qind, në vitin 2020 rreth 42.5 për qind, për t’u ulur në 35 për qind gjatë vitit 2021.
“Para së gjithash, mendoj se shkalla e ulët e vaksinimit ka të bëjë me grupet që kanë mendime të ndryshme, të cilat që veprojnë si grupe kundër vaksinimit. Grupe kundër vaksinimit gjinden kudo po edhe në vendin tonë”, thotë mjeku Goran Dimitrov.
Prindërit thonë se sa më shumë informacione që marrin, aq më shumë shtohet konfuzioni nëse duhet ose jo t’i vaksinojnë vajzat e mitura me vaksinën HPV.
Ivana, nënë e një vajze 13 vjeçe për Radion Evropa e Lirë thotë se në vazhdimësi konsultohet me mjekët për rëndësinë e kësaj vaksine. Por, sapo hap internetin ballafaqohet me stuhi informacionesh që janë dekurajuese për sa i përket vaksinimit kundër kancerit në qafën e mitrës.
“Më besoni fillon të më dhembë koka sa herë që tentoj të marr më shumë informacione nëse duhet ose jo ta vaksinoj vajzën time me HPV. Më në fund vendosa ta prolongoj vaksinimin për më vonë, në fakt deri në momentin kur do t`i kem më të qarta të dhënat rreth kësaj vaksine”, thotë Ivana.
Lumja, pa asnjë hezitim e ka vaksinuar vajzën e saj në momentin që është marrë aksion nga shkolla ku mëson e bija, që vajzat mbi moshën 12 vjeçe duhet të vaksinohen me vaksinën HPV.
“Mësuesja më informoi se në ditën e caktuar do ti dërgojë vajzat për vaksinim dhe kjo m’u duk shumë e natyrshme, pasi duhet besuar institucioneve në këtë rast Ministrisë së Shëndetësisë dhe asaj të Arsimit”, thotë Lumja.
Të dhënat e Ministrisë së Shëndetësisë kanë nxjerrë në pah se në vend për çdo vit diagnostikohen më shumë se 150 gra me kancer në qafën e mitrës.
Makedonka Ikonomova nga shoqata joqeveritare “Jemi Dashuri”, e cila në fokus ka ndihmën për gratë që vuajnë nga kanceri në qafën e mirës dhe në gji, për Radion Evropa e Lirë tregon se ajo qysh para 10 viteve kur kjo vaksinë ishte tabu, pa pikë hezitimi e ka vaksinuar vajzën e saj tash 21 vjeçe.
Ikonomova kujton se në atë kohë nuk ka qenë e diagnostifikuar me kancer, por siç thotë më vonë kur është prekur nga kanceri, ndihet e lumtur që vajzën e ka mbrojtur me kohë nga kjo sfidë.
“Parë nga aspekti se me çfarë sfidash të vështira përballen gratë me kancer në mitër në kuadër të shoqatës që drejtoj, mund të them se shumë më mirë është që të parandalohet sëmundja pasi rruga e shërimit është shumë e vështirë.
Lufta me dezinformuat është një diçka për të cilën të gjithë duhet të angazhohen pasi rreziku nga kjo sëmundje është shumë i madh”, thotë Ikonomova.
Ndërkohë, Ministria e Shëndetësisë përmes ekipeve të mjekëve specialistë të kësaj fushe, synon të sensibilizojë opinionin për përfitimet e vaksinës kundër papilloma virusit human (HPV) që shkakton kancerin në qafën e mitrës, duke realizuar takime me prindërit dhe duke shpërndarë broshura me informacione rreth përfitimeve nga kjo vaksinë./REL/
Lajme nga vendi
Jozyrtarisht ky është draft-ligji për përfaqësim të drejtë, vlerësuar pozitivisht nga Venecia (DOKUMENT)
Iliria News Agency (INA) ka siguruar versionin e draft-ligjit për Përfaqësim Adekuat dhe të Drejtë, të dorëzuar nga Qeveria e Republikës së Maqedonisë së Veriut në Komisionin e Venecias.
Drafti ka marrë vlerësim pozitiv nga ekspertët ndërkombëtarë, duke theksuar rëndësinë e tij për garantimin e përfaqësimit të barabartë të të gjitha komuniteteve në institucionet publike dhe organet shtetërore.
Ky draft-ligj siç thuhet ka për qëllim të sigurojë:
Përfaqësim proporcional të qytetarëve sipas të dhënave të fundit të regjistrimit të popullsisë;
Trajtim të drejtë dhe mundësi të barabarta për të gjithë qytetarët në punësim dhe avancim në administratën publike;
Monitorim dhe analiza të vazhdueshme për të garantuar barazinë dhe përfshirjen e komuniteteve;
Krijimin e mekanizmave institucionalë për të përmirësuar përfaqësimin e komuniteteve të nën-përfaqësuara.
Draft-ligji është përgatitur duke respektuar parimet kushtetuese, standardet ndërkombëtare dhe synon të forcojë kohezionin social dhe përfshirjen qytetare në nivelin qendror dhe lokal, përcjell INA. Për këtë projekt-ligj që pritet të marrë dritë jeshile në Kuvend, pritet të hapet debat parlamentar por edhe në opinionin publik.
Më poshtë gjendet projekt-ligji i plotë në shqip, i përkthyer nga versioni i Komisionit të Venecias, ndërsa në link teksti origjinal KËTU:
PROJEKT-LIGJI PËR PËRFAQËSIM ADEKUAT DHE TË DREJTË
(Përkthim profesional nga versioni anglisht i CDL-REF(2025)037)
Lënda e rregullimit
Neni 1
(1) Me këtë ligj rregullohet respektimi, afirmimi, promovimi dhe monitorimi i përfaqësimit adekuat dhe të drejtë të qytetarëve që u përkasin të gjitha komuniteteve në organet e pushtetit shtetëror dhe në institucionet e tjera publike në të gjitha nivelet, si vlerë themelore e rendit kushtetues të Republikës së Maqedonisë së Veriut.
Përkufizime
Neni 2
(1) Për qëllimet e këtij ligji, termat e mëposhtëm kanë kuptimin si vijon:
Përfaqësim adekuat është përfaqësimi i qytetarëve që u përkasin të gjitha komuniteteve në organet e pushtetit shtetëror dhe institucionet e tjera publike në të gjitha nivelet, i cili përafërsisht pasqyron pjesëmarrjen e tyre në popullsi, sipas të dhënave të regjistrimit të fundit të popullsisë.
Përfaqësim i drejtë është përfaqësimi i qytetarëve që u përkasin të gjitha komuniteteve në organet e pushtetit shtetëror dhe institucionet e tjera publike në të gjitha nivelet, duke siguruar trajtim të drejtë dhe mundësi të barabarta për të gjithë qytetarët, me respektimin e rregullave të kompetencës dhe integritetit që rregullojnë administratën publike.
Qëllimet
Neni 3
(1) Qëllimi i këtij ligji është respektimi, afirmimi dhe promovimi i përfaqësimit adekuat dhe të drejtë të qytetarëve që u përkasin të gjitha komuniteteve në organet e pushtetit shtetëror dhe institucionet e tjera publike në të gjitha nivelet.
(2) Ky ligj siguron qasje të barabartë në punësim dhe avancim në punë, pjesëmarrje dhe përfaqësim të qytetarëve në organet e pushtetit shtetëror dhe institucionet e tjera publike në të gjitha nivelet, si dhe nxit përfshirjen dhe forcimin e kohezionit shoqëror përmes vendosjes së mekanizmave institucionalë dhe proceduralë.
Fusha e zbatimit
Neni 4
(1) Respektimi, afirmimi, promovimi dhe monitorimi i përfaqësimit adekuat dhe të drejtë të qytetarëve që u përkasin të gjitha komuniteteve, në përputhje me këtë ligj, zbatohet në organet e pushtetit shtetëror dhe institucionet e tjera publike në të gjitha nivelet.
Parimet
Neni 5
(1) Përfaqësimi adekuat dhe i drejtë, si vlerë themelore e rendit kushtetues, realizohet në përputhje me parimet e:
mosdiskriminimit dhe mundësive të barabarta;
meritës, profesionalizmit, kompetencës dhe integritetit;
transparencës dhe llogaridhënies në proceset e punësimit dhe avancimit;
përfshirjes dhe kohezionit shoqëror.
Deklarimi i lirë i përkatësisë
Neni 6
(1) Çdo qytetar ka të drejtë të deklarojë lirisht përkatësinë e tij ose të saj ndaj cilitdo komunitet në shtet. Kjo e drejtë ushtrohet individualisht ose së bashku me qytetarë të tjerë që u përkasin të njëjtit ose një komuniteti tjetër, pa asnjë formë detyrimi.
(2) Deklarimi i përkatësisë etnike është vullnetar.
(3) Qytetari ka të drejtë të mos deklarojë përkatësinë e tij ose të saj ndaj asnjë komuniteti. Mosdeklarimi nuk mund të ndikojë në ushtrimin e të drejtave dhe lirive të tij ose të saj, as në pozitën e tij ose të saj juridike.
(4) Deklarimi i lirë i përkatësisë së qytetarëve mund të kushtëzohet me kritere objektive me qëllim parandalimin e keqpërdorimit të deklarimit arbitrar.
Bazat për zbatimin e përfaqësimit adekuat dhe të drejtë
Neni 7
(1) Qytetarët që u përkasin të gjitha komuniteteve gëzojnë përfaqësim adekuat dhe të drejtë në organet e pushtetit shtetëror dhe institucionet e tjera publike, në të gjitha nivelet.
(2) Përfaqësimi sipas paragrafit (1) realizohet në bazë të rezultateve të regjistrimit të fundit të popullsisë, të drejtave të fituara dhe marrëveshjeve ndërkombëtare që janë pjesë përbërëse e rendit juridik të brendshëm, në përputhje me Kushtetutën.
(3) Respektimi i përfaqësimit adekuat dhe të drejtë duhet të sigurojë trajtim të barabartë për të gjithë qytetarët, pa diskriminim, dhe të zbatohet në përputhje me parimet e barazisë, meritës dhe kompetencës profesionale.
(4) Trajtimi preferencial për arritjen dhe promovimin e përfaqësimit adekuat dhe të drejtë të komuniteteve të nënpërfaqësuara, me qëllim sigurimin e barazisë efektive, nuk konsiderohet diskriminim.
Masat për sigurimin e përfaqësimit adekuat dhe të drejtë
Neni 8
(1) Organet shtetërore dhe institucionet e tjera publike, në të gjitha nivelet, në përputhje me Kushtetutën dhe ligjin, ndërmarrin masa për të siguruar barazi të plotë dhe efektive të qytetarëve, me qëllim respektimin, afirmimin, promovimin dhe mbrojtjen e përfaqësimit adekuat dhe të drejtë të qytetarëve që u përkasin të gjitha komuniteteve.
(2) Vëmendje e veçantë i kushtohet masave për përmirësimin e përfaqësimit të qytetarëve që u përkasin komuniteteve të nënpërfaqësuara në organet e pushtetit shtetëror dhe institucionet e sektorit publik.
Trupi koordinues për monitorimin e përfaqësimit adekuat dhe të drejtë
Neni 9
(1) Me qëllim monitorimin e gjendjes dhe promovimin e përfaqësimit adekuat dhe të drejtë, themelohet Trupi Koordinues për Zbatimin e Përfaqësimit Adekuat dhe të Drejtë të Qeverisë (në vijim: Trupi Koordinues).
(2) Trupi Koordinues funksionon në bashkëpunim me Agjencinë për Nëpunës Administrativë (në vijim: Agjencia).
(3) Përbërja e Trupit Koordinues përcaktohet nga Qeveria. Trupi drejtohet nga njëri prej zëvendëskryeministrave dhe përbëhet nga ministra, një përfaqësues i Agjencisë, një përfaqësues i Avokatit të Popullit, një përfaqësues i Komisionit për Parandalimin dhe Mbrojtjen nga Diskriminimi dhe një përfaqësues i komunitetit akademik.
(4) Organizimi dhe mënyra e punës së Trupit Koordinues rregullohen me akt të propozuar nga Trupi Koordinues dhe të miratuar nga Qeveria.
(5) Trupi Koordinues, me iniciativë të vet ose me propozim të një institucioni kompetent, mund të propozojë rishikimin e politikave, programeve dhe planeve për punësim dhe avancim në sektorin publik, me qëllim përmirësimin e përfaqësimit.
(6) Trupi Koordinues monitoron dhe vlerëson zbatimin e të drejtave të qytetarëve që u përkasin të gjitha komuniteteve, si dhe gjendjen e marrëdhënieve ndëretnike në sektorin publik, dhe në këtë bazë propozon masa për promovimin e barazisë, përfshirjes dhe efikasitetit të administratës publike.
Monitorimi dhe analiza e gjendjes lidhur me përfaqësimin adekuat dhe të drejtë
Neni 10
(1) Trupi Koordinues, në bashkëpunim me Agjencinë, monitoron dhe analizon rregullisht zbatimin e masave dhe aktiviteteve për sigurimin e përfaqësimit adekuat dhe të drejtë dhe përgatit raport të paktën një herë në vit, i cili i paraqitet Qeverisë.
(2) Me kërkesë të Trupit Koordinues, të gjitha organet kompetente janë të detyruara që brenda 30 ditëve nga marrja e kërkesës të dorëzojnë të dhëna dhe informacione lidhur me gjendjen e përfaqësimit.
(3) Të dhënat dhe informacionet përfshijnë veçanërisht:
të dhëna statistikore mbi përfaqësimin;
të dhëna nga regjistri i të punësuarve në sektorin publik;
të dhëna për masat e zbatuara dhe nivelin e zbatimit të tyre;
informacione mbi vështirësitë në zbatim;
shpenzimet financiare vjetore;
masat dhe shpenzimet e planifikuara për vitin e ardhshëm fiskal;
dhe informacione të tjera.
(4) Gjatë përpunimit dhe dorëzimit të të dhënave personale respektohen dispozitat e Ligjit për Mbrojtjen e të Dhënave Personale.
(5) Në rast të mosdorëzimit të të dhënave brenda afatit, Trupi Koordinues e njofton Qeverinë me raport të veçantë.
Planifikimi i punësimit
Neni 11
(1) Agjencia, në bashkëpunim me Trupin Koordinues, miraton metodologji për planifikimin e punësimit në sektorin publik në përputhje me parimin e përfaqësimit adekuat dhe të drejtë.
(2) Gjatë planifikimit vjetor të punësimit, institucionet publike janë të detyruara të marrin parasysh planin e shpërndarjes së punësimeve të reja, të përgatitur sipas metodologjisë.
(3) Shpërndarja bazohet në përqindjen e përfaqësimit të të punësuarve në fillim të vitit kalendarik, duke marrë parasysh të dhënat e regjistrimit të fundit të popullsisë dhe përfaqësimin në nivel qendror dhe/ose lokal.
(4) Nëse konstatohet mbipërfaqësim i një komuniteti, Trupi Koordinues propozon masa për rishpërndarjen e punësimeve të reja. Në institucionet ku përfaqësimi adekuat është arritur ose tejkaluar, nuk planifikohen punësime të reja mbi këtë bazë për aq kohë sa kjo gjendje vazhdon.
Ngritja e ndërgjegjësimit publik
Neni 12
(1) Institucionet e sektorit publik ndërmarrin aktivitete për ngritjen e ndërgjegjësimit publik, promovimin e edukimit dhe zhvillimit profesional lidhur me zbatimin e parimit të përfaqësimit adekuat dhe të drejtë.
(2) Këto aktivitete mund të përfshijnë trajnime, fushata publike, seminare, konsultime, mbështetje për përgatitjen e akteve të brendshme, udhëzime dhe forma të tjera edukimi dhe informimi.
(3) Trupi Koordinues, përmes raportit vjetor drejtuar Qeverisë, paraqet edhe informacion mbi aktivitetet e ndërmarra dhe rekomandime për përmirësim.
(4) Mjetet financiare sigurohen nga buxhetet e institucioneve kompetente dhe nga burime të tjera në përputhje me ligjin.
Promovimi dhe edukimi
Neni 13
(1) Institucionet e sektorit publik, brenda kapaciteteve dhe kompetencave të tyre, inkurajojnë pjesëmarrjen e të punësuarve nga të gjitha komunitetet në programe arsimimi, trajnimi dhe zhvillimi profesional, me qëllim përmirësimin e kompetencave dhe zbatimin e parimit të përfaqësimit adekuat dhe të drejtë.
Dispozita kalimtare dhe përfundimtare
Neni 14
(1) Aktet nënligjore të parashikuara me këtë ligj miratohen brenda gjashtë muajve nga hyrja në fuqi e tij.
(2) Qeveria, brenda gjashtë muajve nga hyrja në fuqi e këtij ligji, përgatit rishikimin e të gjitha ligjeve që përmbajnë dispozita lidhur me përfaqësimin adekuat dhe të drejtë dhe paraqet propozime për harmonizimin e tyre.
Hyrja në fuqi
Neni 15
(1) Ky ligj hyn në fuqi ditën e tetë nga data e publikimit në “Fletoren Zyrtare të Republikës së Maqedonisë së Veriut”.
Moti sot me diell dhe me vranësira të vogla deri në mesatare. Në orët e mëngjesit në disa vende do të ketë paraqitje të mjegullës. Do të fryjë erë e dobët deri në mesatare nga drejtimi veriperëndimorë. Temperatura minimale do të jetë në interval prej -6 deri në 0, ndërsa ajo maksimale do të arrij nga 9 deri në 13 gradë.
Në Shkup paradite në disa pjesë të luginës do të ketë paraqitje të mjegullës. Gjatë ditës moti do të jetë me diell. Temperatura minimale do të ulet në -5, ndërsa ajo maksimale do të arrij në 9 gradë Celsiusë.
Lajme nga vendi
Konfiskohen vegla pune dhe rroba në dy raste të ndryshme në autostradën Tabanoc–Kumanovë
Nga Ministria e Punëve të Brendshme njoftojnë se gjatë ditës së djeshme, në autostradën Tabanoc–Kumanovë, në dy raste të ndara, kanë privuar nga liria B.I. (38) nga Kumanova dhe B.S. (41) nga Shkupi.
Fillimisht, nëpunësit policorë ndaluan një automjet pasagjerësh të tipit “Golf”, me targa të Kumanovës, të drejtuar nga B.I. Gjatë kontrollit të automjetit u gjetën 272 copë mallra të ndryshme të brenduara, pa dokumentacion përkatës. Mallrat u sekuestruan, ndërsa personi u privua nga liria.
MPB njofton se në rastin e dytë, nëpunësit policorë ndaluan një automjet pasagjerësh të tipit “Mercedes”, me targa të Shkupit, të drejtuar nga B.S. Gjatë kontrollit të automjetit u gjetën 174 copë vegla të ndryshme pune, elektrike dhe me bateri, gjithashtu pa dokumentacion. Automjeti dhe veglat u sekuestruan, ndërsa personi u privua nga liria.
Pas dokumentimit të plotë të rasteve, do të parashtrohen kallëzimet përkatëse.
S’ka paqe për Australinë! Sulm vandal në varrezat myslimane, gjenden koka të prera…
Sulmuesi nga Sidney është pjesë e klubit serb të gjuetisë “Zastava”
Jozyrtarisht ky është draft-ligji për përfaqësim të drejtë, vlerësuar pozitivisht nga Venecia (DOKUMENT)
Zyra e Avokatit të Popullit në Tetovë sot do të jetë e hapur
Nesër në Maqedoni do të shpallet gjendje krize në energjetikë, nga 1 shtatori hyjnë në fuqi masat për kursim
Kovaçevski paralajmëroi drejtor të ri të Drejtorisë për Zbatimin e Sanksioneve
Visar Ganiu ua uron Kurban Bajramin: Ju uroj që kjo festë e shenjtë t’ju sjellë paqe në zemër | VIDEO
Aksident tragjik në autostradën Tetovë – Gostivar, humb jetën një grua 33 vjeçare | VIDEO
Shkup, panairi i patundshmërive të Dubait! Citi Casa rikthehet në hapësirat e COWORK21 më 31 maj dhe 1 qershor
-
Lajme nga vendi2 months agoBilall Kasami : Mega projekti që po bëhet realitet investim prej 70 milionë denarëve Tetova po transformohet
-
Lajme nga vendi1 month agoUniversiteti i Tetovës shpreh ngushëllime për vdekjen e studentes Daorsa Spahija
-
Lajme nga vendi2 months agoEdhe LSDM del me vlerësimet e saj: Me këtë rezultat, VMRO-DPMNE do të kishte 52 deputetë, kurse ne 21