Connect with us

Lajme nga vendi

Bullizmi në shkolla, fenomen shqetësues

Published

on

Gjashtëmbëdhjetëvjeçarja Erda (emër i vënë nga Radio Evropa e Lirë që të ruajë identitetin e saj me gjithë lejen nga prindërit), nxënëse në një shkollë të mesme në Shkup, thotë se ajo ka qenë pre e bullizmit nga bashkëmoshatarët e saj për mënyrën se si është veshur.

“Unë e kam përjetuar njërën nga format e bullizmit lidhur me mënyrën se si vishem. Ka nxënës që paragjykojnë mënyrën e veshjes. Unë e kam përjetuar bullizmin në lëkurë, shoqëria më ka thënë se nuk është mirë t’i veshësh ato atlete se nuk janë ‘trending’, atë bluzë apo pantallona, nuk është mirë që çdo ditë t’i veshësh gjërat e njëjta, megjithëse nuk mendoj se veshja është ajo që të tregon si je. Duhet nga brenda të jesh njeri i mirë dhe jo [nga] mënyra si vishesh…”, thotë ajo për Radion Evropa e Lirë.

Një tjetër gjimnazist nga Ohri, Marko (po ashtu emër i vendosur nga redaksia e REL-it me qëllim të ruajtjes së identitetit me gjithë lejen nga prindërit), thotë se që në fëmijëri ka qenë i bullizuar për shkak të mbipeshës.

“Isha viktimë e bullizmit. Unë si fëmijë që gjithmonë isha me trup më të plotë në lëkurën time e kam ndier bullizmin nga bashkëmoshatarët e mi”, thotë Marko.

Pasi kanë kërkuar ndihmë nga prindërit dhe në shkollë, këtyre dy të rinjve u është sugjeruar që t’i injorojnë fjalët që i lëndojnë nga bashkëmoshatarët e tyre, por kjo gjë ka qenë shumë e vështirë për ta duke i çuar madje edhe në depresion.

Advertisement

“Zakonisht, më thonë injoroji, por këtë nuk mund ta bëj pasi këta nxënës që bullizojnë i kam në klasë dhe e kam të pamundur t’i injoroj”, thotë Erda.

“Kur i dëgjoja komentet e pahijshme për peshën time trupore rashë edhe në depresion. Pasi ndihesha i pafuqishëm, u mbylla në vete dhe tani zgjedh me kë shoqërohem”, thotë ai.

Erda dhe Marko janë pjesë e të rinjve të shumtë, të cilët në shkollë ndihen të bullizuar.

Të dhënat e sondazhit që ka realizuar Universitetit “Shën Kirili dhe Metodi”, ku janë përfshirë 2.000 nxënës të arsimit fillor dhe të mesëm, kanë nxjerrë në pah se një në tre fëmijë është përgjigjur se nuk ndihet i sigurt në shkollë dhe një në katër fëmijë nuk di të dallojë se është viktimë e dhunës së bashkëmoshatarëve.

Rasti tragjik në Beograd i vrasjes së 8 nxënësve nga bashkëmoshatari i tyre, ka nxitur debatin për nevojën e identifikimit të rasteve të bullizmit dhe eliminimin e këtij fenomeni në mesin e të rinjve.

Advertisement

Madje, dhe vetë ministri i Arsimit, Jeton Shaqiri, para gjimnazistëve është shprehur se ka qenë viktimë e bulizmit pasi nuk ka ditur të vallëzoj dhe për këtë është ngacmuar nga bashkëmoshatarët e tij si gjimnazist.

Ndërkaq, Gordana Bllazhevska-Spiridinova, psikologe në gjimnazin “Nikolla Karev” të Shkupit thotë se shqetësues është fakti që të rinjtë mes vete ofendimin e shohin si simbol i forcës dhe i dukjes sa më në hap me kohën.

“Nëse ngacmon, irriton bashkëmoshatarët, në atë rast je më i dukshëm, më ‘in’. Në këtë mënyrë dhunuesit stimulohen përderisa viktimat nëse ankohen në atë rast kjo merret si dobësi dhe ngacmohen më shumë pastaj. E keqja më e madhe është se ofendimet merren si vlerë, si diçka që tregon forcën e të rinjve dhe jo si diçka e shëmtuar”, thotë ajo.

 

Kurse, sociologët thonë se edhe në rastet që janë të vetëdijshëm për prezencën e bullizmit, nuk dinë se ku duhet adresuar.

Advertisement

Tatjana Stojanovska-Ivanova, sociologe, thotë për Radion Evropa e Lirë se rritja e ndërgjegjësimit, sidomos nëpërmjet trajnimit të mësuesve për të ndihmuar fëmijët të raportojnë rastet e bullizmit është një nga mënyrat më efikase për të trajtuar këtë problem në shkolla.

“Nëse nisemi duke treguar shembujt që i kemi përjetuar ne personalisht, duke i inkurajuar të rinjtë të flasin për atë që përjetojnë në shkollë, ngacmohen për diçka se janë më ndryshe, ne do të arrijmë t’i ndihmojmë, si kuadër, mësimdhënës, prind po edhe shoqëri”, thekson ajo.

Njohësit e shëndetit mendor të fëmijëve theksojnë se ky lloj ngacmimi duhet parë përtej shfaqjes së agresivitetit mes të rinjve në kontekst të shkollave, pasi kjo çështje dëmton shëndetin publik ngase fëmijët e bullizuar më vonë shfaqin shenja agresivitet gjatë moshës madhore.

Për të parandaluar këtë fenomen, Ministria e Arsimit ka hapur një adrese e-maili për denoncimin e dhunës, ku kanë arritur dhjetëra denoncime nga e gjithë Maqedonia e Veriut që lidhen me raste të ndryshme dhune mes moshatarëve nëpër shkolla. Në mesin e tyre ka edhe ankesa për shfaqen e sjelljeve të dhunshme edhe nga ana e mësimdhënësve./REL

Advertisement
Advertisement

Lajme nga vendi

Në “Bllacë” janë sekuestruar 78 kg duhan për nargjile!

Published

on

Drejtoria e Doganave sekuestroi 78 kg duhan për nargjile me vlerë tregu prej 810.698 denarë. Ndaj një personi është ngritur kallëzim penal në Prokurorinë Publike Themelore kompetente  për shkak të dyshimit të bazuar për kryerjen e veprës penale kontrabandë dhe pengim të personit zyrtar në kryerjen e një veprimi zyrtar.

Sipas Drejtorisë së Doganave, rasti u zbulua në hyrje të vendit, në pikën kufitare Bllacë, gjatë kontrollit të një makine të drejtuar nga një shtetas i Maqedonisë së Veriut.

“Personi, me qëllim që t’i shmangej ilegalisht kontrollit doganor, refuzoi ta ndalonte automjetin para doganierit dhe u drejtua me shpejtësi të shtuar drejt rampës, duke e penguar kështu të kryente veprimin e tij zyrtar”, thonë nga Doganat.

Sipas Doganës, kur automjeti u ndalua, ai u përzgjodh për një kontroll të detajuar, gjatë të cilit u gjetën 13 kuti me 312 kanoçe me gjithsej 78 kilogramë duhan për nargjile. Kjo parandaloi një përpjekje për të liruar mallra akcize për të cilat nuk ishin paguar detyrime në vlerë prej 508.048 denarë.

“Lënda iu dorëzua Departamentit të hetimeve të Sektorit për kontroll dhe hetime, i cili, pas veprimeve paraprake hetimore të ndërmarra, ngriti një kallëzim penal në prokurorinë kompetente”, bëri të ditur Drejtoria e Doganave.

Continue Reading

Lajme nga vendi

VLEN: Janë ndarë 170 milionë denarë për subvencionimin e kondicionerëve

Published

on

VLEN njofton se janë ndarë 170 milionë denarë për subvencionimin e kondicionerë për familjet e cënueshme.

“Përmes këtij programi, janë ndarë 170 milionë denarë në mbështetje të familjeve më të cenueshme, duke siguruar për to kondicionerë inverter me efikasitet të lartë energjetik A+. Kështu kanë thënë nga koalicioni VLEN, ndërsa e kanë quajtur një hap gjigant vendimin në fjalë.

Ky nuk është një hap i zakonshëm. Ky është një hap gjigant drejt përmirësimit të kushteve të jetesës, sepse këto pajisje do të sigurojnë ngrohtësi në dimër dhe freski në verë, duke kursyer energji dhe duke kontribuar në mbrojtjen e mjedisit jetësor. Ky projekt është dëshmi se qeverisja e VLEN është qeverisje me zemër dhe me përgjegjësi, sepse politika jonë buron nga hallet dhe nevojat e qytetarëve. Ky është mesazh i qartë se asnjë familje nuk do të mbetet pas, dhe se çdo qytetar ka të drejtë të jetojë me dinjitet dhe standard të denjë”, thonë në VLEN.

Shpallja, vijon më tej njoftimi, është tashmë e hapur dhe do të zgjasë 60 ditë. “Ftojmë të gjithë ata që plotësojnë kushtet të aplikojnë dhe të përfitojnë nga ky projekt i madh, i cili prek drejtpërdrejt qindra familje dhe mijëra jetë. Ky është ndryshimi që e kemi premtuar. Ky është ndryshimi që VLEN po e sjell çdo ditë”.

Continue Reading

Lajme nga vendi

Shërbimet e administratës do të dixhitalizohen dhe modernizohen

Published

on

Ministri i Transformimit Dixhital, Stefan Andonovski paralajmëroi ridizajnim të tërësishëm dhe modernizim të sistemit kombëtar elektronik për menaxhim me dokumentet eDMS.

Kjo sipas tij, nënkupton përgatitje elektronike të dokumenteve me vula e nënshkrime elektronike në mënyrë që qytetarët të mos enden nga sporteli në sportel.

Dërgimi dhe pranimi i dokumenteve si dhe shqyrtim i tyre do të bëhet tërësisht në mënyrë elektronike. Sistemi do të jetë i lidhur me portalin USLUGI.GOV.MK ku në një vend, mund të gjenden të gjitha lëndët që ndodhen në administratë. Brenda këtij sistemi pritet integrim i të gjitha institucioneve.

“Nëse ndjejmë se nuk ka mjaftueshëm interesim, atëherë do të shkojmë me vendim qeverie, me të cilën do t’i obligojmë institucionet, sepse edhe sipas ligjit ato deri në vitin 2028 duhet të kalojnë në punë elektronike, kjo është mënyra t’u ndihmojmë që këtë ta bëjnë pa shpenzime shtesë. Është e rëndësishme të theksohet se një pjesë e institucioneve kanë tashmë sistem për menaxhimin e dokumenteve, nëse ai funksionon dhe janë të kënaqur, këtë nuk do ta ndryshojmë por do të bëjmë integrim me ekzistuesin, që të kemi lëvizje të dokumenteve pa pengesa”, tha Stefan Andonovski, Ministër i Transformimit Dixhital.

Sistemi i deritanishëm, është shfrytëzuar nga vetëm 20 institucione dhe i njëjti nuk ka qenë i qëndrueshëm dhe nuk ka poseduar mbështetje teknike kompetente si dhe standarde për siguri kibernetike.

Advertisement

“Kur e morëm përgjegjësinë për sistemin, gjetëm gjendje që nuk u përgjigjet nevojave as të qytetarëve dhe as të institucioneve. Bëhet fjalë për sistem shumë të shtrenjtë por jofunksional që shfrytëzohet vetëm nga 20 institucione. Në dy vitet e fundit nuk ka pasur mbështetje, mirëmbajtje apo zhvillim. Nuk kanë ekzistuar standarde për siguri kibernetike dhe askush nuk kujdesej për sigurinë e sistemit. Ndërprerjet dhe rëniet e shpeshta e kanë bërë sistemin jo stabil. Ai është shfrytëzuar ekskluzivisht si fletore elektronike, pa arkivë apo përpunim dixhital të dokumenteve”, u shpreh Stefan Andonovski, Ministër i Transformimit Dixhital.

Andonovski tha se sistemi do ta rrit efikasitetin dhe transparencën dhe do ta ul korrupsionin. Ai nënvizoi se nuk do të ketë më lëndë që rrinë nëpër sirtarë e as që do të humben nëpër posta. Sistemi pritet të jetë funksional deri në fund të vitit, ndërsa nga 1 tetori i këtij viti, ministria e transformimit dixhital planifikon largimin e plotë të përdorimit të dokumenteve të letrës. / Alsat.mk

Continue Reading

Më të lexuarat