Connect with us

Lajme nga vendi

Çdo vit në Maqedoni rreth 170 raste të reja të kancerit të qafës së mitrës

Published

on

Kanceri i qafës së mitrës zhvillohet ngadalë, gjë që mundëson zbulimin e hershëm përmes ekzaminimeve të rregullta gjinekologjike dhe testeve të skriningut, siç është testi i Pap-testi dhe testimi i virusit papilloma humane (HPV), theksoi sot Instituti i Shëndetit Publik (ISHP). Sipas të dhënave të fundit të publikuara të Institutit Kombëtar të Shëndetësisë, në vitin 2022 ishin 173 pacientë me kancer të qafës së mitrës, ndërsa numri i vdekjeve nga kjo sëmundje ishte 66, transmeton Portalb.mk.

“Në periudhën 10-vjeçare, pra nga viti 2013 deri në vitin 2022, incidenca mesatare e kësaj sëmundjeje ishte 9.2 për 100 mijë gra, ose rreth 170 raste të reja çdo vit, gjë që e bën kancerin e qafës së mitrës sëmundja malinje e 6-të më e zakonshme tek gratë. Sipas të dhënave të vdekshmërisë, shkalla e vdekshmërisë është 2.9 vdekje për 100,000 gra, ose mesatarisht 52 gra që kanë vdekur gjatë kësaj periudhe nga kanceri i qafës së mitrës. Me ekzaminime të rregullta dhe kujdes të mirë për shëndetin mund të evitohen të gjitha këto vdekje, sepse kontrolli i mirë dhe zbulimi i hershëm i të gjitha rasteve sjell mundësi të mira për trajtim efektiv dhe shmangie të shumë vdekjeve”, thonë nga ISHP.

Shkaku kryesor është infeksioni me HPV, një virus seksualisht i transmetueshëm. Megjithëse shumica e infeksioneve HPV janë të padëmshme dhe zhduken spontanisht, disa lloje të virusit mund të çojnë në ndryshime prekanceroze ose kancer – këto janë HPV 16, 18, 31, 33, 35, 39, 45, 51, 52, 56, 58 dhe 59. Përveç virusit human papilloma (HPV) si shkaktar më i zakonshëm, faktorë të tjerë që rrisin rrezikun e zhvillimit të kësaj sëmundje janë fillimi i hershëm i marrëdhënieve seksuale – ekspozimi më i madh ndaj virusit HPV në një moshë më të re, pastaj më shumë partnerë seksualë – rrit rrezikun e infektimit me HPV. Pastaj, sistemi imunitar i dobët dhe pirja e duhanit.

Sipas ISHP-së, vaksinimi kundër HPV është mënyra më efektive e parandalimit, ekzaminimeve të rregullta skrinige, si dhe praktikave të sigurta seksuale.

Në fazat e hershme, ky kancer shpesh nuk ka simptoma. Por fazat e avancuara mund të shkaktojnë gjakderdhje anormale vaginale midis cikleve, pas menopauzës ose pas marrëdhënieve seksuale, dhimbje gjatë marrëdhënies seksuale, pastaj dhimbje në shpinë, këmbë ose legen, rrjedhje të pazakontë vaginale me një erë të pakëndshme intensive, humbje peshe, humbje oreksi e ndjekur nga dobësi, ënjtje e këmbëve. Zbulimi i hershëm dhe trajtimi në kohë rrisin ndjeshëm shanset për shërim.

Advertisement

Trajtimi për kancerin e qafës së mitrës, shtojnë ata, varet nga faza e sëmundjes.

  • Fazat e hershme: ndërhyrje kirurgjikale ose procedura minimale invazive.
  • Fazat e mëvonshme: kombinim i radioterapisë dhe kimioterapisë.

Mbështetja për gratë që kalojnë këtë përvojë është po aq e rëndësishme sa trajtimi mjekësor. Grupet mbështetëse, ndihma psikologjike dhe mbështetja sociale luajnë një rol kyç në përmirësimin e cilësisë së jetës, thekson Instituti.

Lajme nga vendi

Tetovë, arrestohen dy persona të dyshuar për përdhunimin e dy vajzave të mitura

Published

on

Më datë 02.07.2025, në dy aksione të ndara të realizuara në orën 15:30 dhe 22:55, zyrtarë policorë nga Sektori për Punë të Brendshme në Tetovë dhe Stacioni Policor Kamjan kanë privuar nga liria dy persona, A.E. (18) dhe një të mitur, të dy nga Tetova.

Veprimet policore janë ndërmarrë pas një kallëzimi të paraqitur nga një grua 37-vjeçare nga Tetova, e cila ka raportuar se në disa raste të dyshuarit kanë kryer marrëdhënie seksuale pa pëlqim me dy vajzat e saj të mitura. Sipas denoncimit, ata gjithashtu kanë realizuar video-incizime me telefon celular dhe njërën nga të miturat e kanë detyruar të përfshihet në marrëdhënie seksuale me persona të tjerë.

Lidhur me rastin është njoftuar prokurori kompetent dhe pas dokumentimit të plotë, do të ngriten kallëzimet penale përkatëse ndaj personave të dyshuar.

“Prokurori publik është njoftuar dhe pas dokumentimit të rastit, do të parashtrohen kallëzime përkatëse”, shtojnë nga MPB.

Continue Reading

Lajme nga vendi

UT SHËNON 4 KORRIKUN DITËN E PAVARËSISË SË SHBA-ve

Published

on

Univeristiieti i Tetovës  me  dy aktivitet  sportive Tur me biçikleta dhe  Volejboll në rërë  shënon  249 vjetorin e Pavarësisë së SHBA-së.

 Me rastin 249 vjetorit  të Pavarësisë së Shteteve të Bashkuara  të Amerikës – 4 Korrikut, Fakulteti i Kulturës Fizike  i Universitetit të Tetovës  ka  organizuar  aktivitet  sportive  si  Volejbolli në  rërë  dhe  Tur me  biçikleta   që për  synim  kanë  të nderojnë vlerat e lirisë , miqësisë  dhe bashkëpunimit ndërmjet  popujve  si dhe  promovimin  e jetesës  aktive  dhe  shëndetit përmes sportit. Në aktivitetin e sotëm Tur me biçikleta ku starti  ishte  nga  sheshi i Universitetit  derri në sheshin Iliria   dhe anasjelltas  pjesëmarrës  ishin stafi  drejtues i UT-së, profesor  dhe  student

 ’Universiteti i Tetovës  në kuadër të ushtrimit të veprimtarisë së tij si kurse  arsimore, shkencore siç e shihni tani edhe kreative ka  mjaftë partner . Sigurisht  një partneritet mjaft  të rëndësishëm edhe me komunitetin ndërkombëtar me theks të veçantë Shteteve të Bashkuara të Amerikës, sikurse  është ambasada e SHBA-ve  këtu në Shkup, Këndi amerikan. Por  ne kemi bashkëpunim jashtë zakonisht të mirë me shumë universitet  nga Shtetet e Bashkuara të Amerikës dhe për të çmuar, për të respektuar partneritetin tonë , miqtë tanë natyrisht këto  ditë    kemi disa  aktivitete sportive, kreative  me të  cilat shënojmë edhe ditën e pavarësisë të SHBA-ve për të qenë përkrahë miqëve tanë për ta shfaqur  atë solidaritetin  dhe për të qenë në kuadër të afirmimit të vlerave të cilat kanë të bëjnë sikurse me  sferën e arsimit po ashtu edhe me respektimin e të drejtave të qytetarëve  në nivel botërorë, me  sundimin e ligjit, zhvillimin e demokracisë. Pra të jemi përkrahë botës së civilizuar dhe  ti çmojmë  miqtë tanë‘’ deklaroi rektori i  UT-së  prof.Dr. Jusuf Zejneli

 Aktivitetet e   sportive   që  organizohen me rastin  4 Korrikut ditës së Pavarësisë  së  SHBA-ve  përfundojnë  me  ndeshjet  finale të Volejbollit  në rërë  ditën e  nesërme  me fillim në ora   18:30

Advertisement
Continue Reading

Lajme nga vendi

“BGNES”: Parlamenti Evropian do të heqë “gjuhën dhe identitetin maqedonas” nga raporti për Maqedoninë e Veriut

Published

on

Fjalët “identitet maqedonas” dhe “gjuhë maqedonase” duhet të hiqen nga draft-raporti i progresit për Maqedoninë e Veriut. Një marrëveshje e tillë u arrit nga tre forcat më të mëdha politike në Parlamentin Evropian, njofton media bullgare “BGNES”.

Shumica në seancën plenare në Strasburg pritet të mbështesë ndryshimet në raport javën e ardhshme.

Komiteti i Punëve të Jashtme i PE-së miratoi raportin për Maqedoninë, i cili përmend drejtpërdrejt “identitetin dhe gjuhën maqedonase” në katër vende, një temë që ka shkaktuar reagime të ashpra nga Sofja zyrtare në të kaluarën. Në Nenin 2 të Raportit, një pikë thotë:

“(Parlamenti Europian…) i bën thirrje Këshillit Europian t’i japë mbështetje publike dhe të qartë Maqedonisë së Veriut se synon të marrë shpejt dhe pa kushte një vendim pozitiv për të hyrë në fazën tjetër të negociatave të pranimit pas përmbushjes së kushteve të Përfundimeve të saj të 18 korrikut 2022, në respekt të plotë të gjuhës dhe identitetit maqedonas”.

I njëjti artikull, me amendamentin e miratuar të martën, më 24 qershor, thotë si më poshtë:

Advertisement

“Riafirmon rëndësinë e njohjes dhe respektit të qartë për gjuhën dhe identitetin maqedonas si pjesë integrale e trashëgimisë së kombit, rendit kushtetues, por edhe të vlerave evropiane; vëren se institucionet evropiane, në raportet e tyre për vendin dhe dokumentet zyrtare, vazhdimisht i referohen gjuhës maqedonase në përputhje me njohjen dhe zbatimin ndërkombëtar të Marrëveshjes së Prespës; konfirmon se respekti për identitetin gjuhësor, kulturor dhe kombëtar është një komponent themelor i procesit të anëtarësimit në BE dhe një gur themeli i shoqërive demokratike, gjë që do të konfirmohet më tej me anëtarësimin në familjen e kombeve evropiane”.

Continue Reading

Më të lexuarat