Lajme nga bota
Urdhëri ekzekutiv/ “Fund kancerit me një vaksinë”, plani radikal 500 miliardë dollarësh i Trump
Ai ka premtuar të vendosë amerikanët në Mars dhe t’i japë fund luftërave në Ukrainë dhe Lindjen e Mesme. Por lëvizja më ndikuese e Donald Trump mund të jetë drejtimi i vaksinës së parë të kancerit në botë.
Këtë javë, mes një morie urdhrash ekzekutivë, presidenti i ri njoftoi një sipërmarrje prej 500 miliardë dollarësh që ai e përshkroi si “projektin më të madh të infrastrukturës së AI në histori”.
Shtëpia e Bardhë thotë se Projekti Stargate do të krijojë dhjetëra mijëra vende të reja pune dhe do të sjellë një revolucion të ri teknologjik.
Por premtimi i tij më i madh është më në fund prodhimi i kurave për kancerin , sipas një prej shefave të AI të përfshirë në program.
Larry Ellison, shefi i teknologjisë në kompaninë e softuerit kompjuterik Oracle, tha se teknologjia mund të përdorë teste të thjeshta gjaku për të skanuar qelizat e vogla të tumorit, të cilat as njerëzit dhe as testet aktuale laboratorike nuk mund t’i zbulojnë.
Në këtë mënyrë, pacientët me format më të hershme të sëmundjes mund të identifikohen dhe trajtohen përpara se kanceri të përhapet.
Ai vazhdoi: “Pastaj përtej kësaj, pasi të gjejmë sekuencën e gjeneve të atij tumori të kancerit, atëherë mund ta vaksinoni atë person, krijoni një vaksinë për çdo person individual për ta vaksinuar kundër atij kanceri dhe ju mund ta bëni atë vaksinë mRNA në mënyrë robotike duke përdorur AI në rreth 48 orë”.
Ai e përshkroi shërimin e kancerit si ‘premtimin e së ardhmes’. Më vonë në konferencën për shtyp, Sam Altman, shefi i OpenAI që krijoi ChatGPT , tha se AI do të çojë në kurimin e sëmundjeve ‘me një shkallë të paprecedentë’.
Altman tha: “Ne do të habitemi se sa shpejt po e kurojmë këtë kancer dhe atë sëmundje të zemrës dhe çfarë do të bëjë kjo për aftësinë për të ofruar kujdes shëndetësor shumë cilësor… për të kuruar sëmundjet me një ritëm të shpejtë të shpejtë”.
“Unë mendoj se [kjo teknologji] do të jetë ndër gjërat më të rëndësishme”.
Vaksina të ngjashme eksperimentale të kancerit mRNA kanë qenë në zhvillim që kur teknologjia u avancua gjatë pandemisë Covid.
Vaksinat mRNA u futën në sferën publike kur Trump themeloi Operacionin Warp Speed, një fushatë për të lehtësuar dhe përshpejtuar zhvillimin dhe shpërndarjen e vaksinave dhe trajtimeve Covid-19.
Trump u përball me zemërimin nga baza e tij për përfshirjen e tij në vaksinat mRNA Covid, të cilat administrata e tij financoi, dhe shumë republikanë dhe mbështetës të Trump ishin rezistent ndaj të shtënave.
Në vaksinat e kancerit mRNA, shkencëtarët marrin një mostër nga tumori i një pacienti me kancer dhe analizojnë kodin e tij gjenetik – çdo tumor është gjenetikisht i ndryshëm, që do të thotë se nuk ka dy vaksina kundër kancerit të njëjta.
Ata më pas përdorin një pjesë të kësaj, të quajtur ARN, për të zhvilluar një vaksinë me porosi për pacientin në një laborator. Kur injektohet, injektimi do të japë udhëzimet që qelizat e trupit të prodhojnë një pjesë të padëmshme të tumorit, duke provokuar një përgjigje nga sistemi imunitar.
Ky proces trajnon sistemin imunitar për të dalluar këtë element të kancerit në të ardhmen duke siguruar mbrojtje kundër sëmundjes.
Vaksinat tradicionale punojnë në një parim të ngjashëm, duke përdorur një pjesë të vogël ose të dobësuar të një patogjeni, si një virus, për të ndihmuar imunitetin ta njohë atë si një kërcënim.
Problemi është se këto vaksina shumë të personalizuara kërkojnë muaj për t’u zhvilluar dhe janë jashtëzakonisht të shtrenjta – rreth 100,000 dollarë për pacient.
Shpresohet që AI do të jetë në gjendje të zbulojë kancerin në fillimet e tij, të përshpejtojë prodhimin e vaksinave në masë të madhe dhe të ulë kostot.
Pavarësisht premtimeve, disa komentues politikë të së djathtës kritikuan Projektin Stargate.
Evan Kilgore postoi në X: ‘Vaksinat e kancerit mRNA’ të diskutuara në konferencën e parë për shtyp të Donald Trump sonte ishin një mbyllje e madhe për shumë krahë të djathtë.
“Administrata Trump duhet të mësojë se baza e tij në masë të madhe e përbuz atë për Operacionin Warp Speed dhe se si vaksinat eksperimentale u shtynë shumë.
Trump ka emëruar gjithashtu kritikun e vendosur të vaksinave Robert F Kennedy Junior për të udhëhequr Shërbimet Shëndetësore dhe Njerëzore, i cili ka ngritur shqetësime për efikasitetin e vaksinës dhe ka lidhur vaksinat e fëmijërisë me autizmin.
Presidenti e quajti Stargate një “sipërmarrje monumentale është një deklaratë tingëlluese e besimit në potencialin e Amerikës nën një president të ri”.
Ellison, duke folur së bashku me CEO të OpenAI, Sam Altman dhe CEO të SoftBank, Masayoshi Son, shpjegoi se ‘fragmentet e tumorit’ janë ‘lundrues’ në trupin e një pacienti dhe AI do të jetë në gjendje të analizojë gjakun e dikujt për shenja kanceri.
Ai vazhdoi: “Pastaj përtej kësaj, pasi të gjejmë sekuencën e gjeneve të atij tumori të kancerit, atëherë mund ta vaksinoni atë person, krijoni një vaksinë për çdo person individual për ta vaksinuar kundër atij kanceri dhe ju mund ta bëni atë vaksinë mRNA në mënyrë robotike duke përdorur AI në rreth 48 orë”.
Ellison shtoi: “Pra, imagjinoni zbulimin e hershëm të kancerit, zhvillimin e një vaksine kanceri për kancerin tuaj të veçantë që synon ju, dhe keni atë vaksinë të disponueshme në rreth 48 orë.
“Ky është premtimi i AI dhe premtimi i së ardhmes.”
Por ende mbetet për t’u parë se si do të pranohej një vaksinë e re, duke qenë se drejtuesit e lartë shëndetësorë në administratën e Trump kanë kundërshtuar vaksinat dhe mandatet e vaksinave, përfshirë kreun e ardhshëm të FDA Dr Marty Makary, i cili kundërshtoi mandatet e vaksinës Covid.
Pavarësisht nga çdo kritikë apo dyshim, një trajtim i ri i kancerit ka të ngjarë të jetë një zbulim i mirëpritur në komunitetin mjekësor, pasi normat e sëmundjes janë në rritje globalisht.
Ndërmjet viteve 1990 dhe 2019, rastet e kancerit tek të rinjtë në të gjithë globin janë rritur me 79 për qind dhe vdekjet janë rritur 28 për qind, dhe diagnozat e projekteve të studimeve do të vazhdojnë të rriten me 31 për qind dhe vdekjet do të rriten me 21 për qind në vitin 2030.
Pothuajse çdo kontinent po përjeton një rritje të llojeve të ndryshme të kancerit tek njerëzit nën 50 vjeç, gjë që është veçanërisht problematike pasi sëmundja tenton të kapet në fazat e mëvonshme në këtë popullatë, sepse shumica e mjekëve nuk janë të trajnuar për ta kërkuar atë tek të rinjtë.
Globalisht, Australia ka parë numrin më të madh të diagnozave të hershme të kancerit në botë, me një normë prej 135 për 100,000 njerëz.
Shtetet e Bashkuara bien në vendin e gjashtë, me 87 raste për 100,000 njerëz nën 50 vjeç dhe Britania e Madhe zë vendin e 28-të, me 70,5 raste për 100,000 njerëz.
Kanceret që rriten më shpejt përfshijnë kancerin e fytit dhe prostatës. Kanceret me fillimin e hershëm me vdekshmërinë më të lartë përfshijnë gjirin, trakenë, mushkëritë, stomakun dhe zorrën e trashë.
Ekspertët kanë spekuluar me shumë kohë se rritja e normave të obezitetit dhe ekzaminimet e hershme të kancerit mund të jenë pas rritjes, si dhe dietat me yndyrë të lartë, konsumi i alkoolit dhe përdorimi i duhanit.
Megjithatë, për shkak se stilet e jetesës, zakonet dhe dietat ndryshojnë shumë nga vendi në vend, ata tani besojnë se këta faktorë nuk janë plotësisht përgjegjës për rritjen dhe studiuesit më të fundit kanë filluar të fokusohen në një komponent gjenetik të kancerit të hershëm.
Disa kanë zbuluar se të rinjtë zhvillojnë tumore më agresive sesa pacientët e moshuar, të cilët janë më të mirë në shtypjen e sistemit imunitar të një personi.
Njoftimi i Trump të martën është një nga ndryshimet e gjata të kujdesit shëndetësor që presidenti i ri ka zbatuar vetëm gjatë ditëve të para të mandatit të tij të dytë.
Të hënën, presidenti nënshkroi një urdhër ekzekutiv që shpallte se qeveria amerikane do të njohë vetëm meshkujt dhe femrat si gjini zyrtare, gjë që u prit me reagime nga avokatët e LGBTQIA+.
Menjëherë pas inaugurimit të tij, Trump gjithashtu u tërhoq nga Organizata Botërore e Shëndetësisë – për herë të dytë – duke shkaktuar shqetësime nga ekspertët se lufta kundër sëmundjeve globale si SIDA, malaria, poliomieliti dhe tuberkulozi mund të marrë një goditje serioze.
Për më tepër, presidenti nënshkroi gjithashtu një urdhër që anulon përpjekjet e administratës së Biden për të ulur koston e barnave me recetë për njerëzit në Medicaid dhe Medicare. Megjithatë, ekspertët thonë se ndryshimi nuk do të ketë shumë efekt në atë që shumica e njerëzve paguajnë për medikamente nga xhepi.
Imazhet e publikuara nga Varrezat Narellan në Camden, pranë Bondi Beach, kanë tronditur opinionin publik, pasi tregojnë një akt vandalesk të rëndë ndaj varreve myslimane, vetëm pak ditë pas sulmit terrorist vdekjeprurës që ndodhi të dielën. Sipas autoriteteve dhe përfaqësuesve të komunitetit, individë të panjohur shpërndanë koka derri mbi varret myslimane, në një akt që besohet të ketë qenë hakmarrës. Në fenë islame, mishi i derrit konsiderohet i ndaluar dhe i papastër, çka e bën veprimin veçanërisht fyes dhe provokues.
Nga sulmi, deri më tani, kanë humbur jetën 16 persona, përfshirë edhe babain 50-vjeçar të armatosur, ndërsa 42 të tjerë janë dërguar në spital. Policia konfirmoi se 14 viktima vdiqën në vendngjarje dhe dy të tjerë ndërruan jetë më vonë në spital. Viktimat ishin të moshave nga 10 deri në 87 vjeç. 24-vjeçari Naveed Akram ndodhet ende në spital nën mbikëqyrjen e policisë, pasi u qëllua nga oficerët gjatë ndërhyrjes. Udhëheqësi i shquar islam i Sidneit, Dr. Jamal Rifi, deklaroi se komuniteti mysliman nuk i konsideron autorët e sulmit si pjesë të Islamit.
“Ajo që bënë ata nuk tolerohet nga asnjëri prej nesh. Vrasja e civilëve të pafajshëm është e barabartë me vrasjen e gjithë njerëzimit,” tha ai, duke cituar parimet fetare.
Autoritetet australiane kanë paralajmëruar reformë urgjente të ligjeve për armët pas zbulimit tronditës se Sajid Akram (50), autori i sulmit në plazhin Bondi, ishte pronar i ligjshëm i plot gjashtë armëve të zjarrit. Akram dhe djali i tij Navid (24) akuzohen për sulm terrorist ndaj komunitetit hebre, i cili dje po festonte Hanukën, ku humbën jetën 16 persona dhe dhjetëra të tjerë u plagosën.
Swiss Residence
Sulmuesi ishte anëtar i një klubi gjuetie
Komisioneri i policisë në Uellsin e Ri Jugor, Mal Lejnion, konfirmoi se sulmuesi kishte leje për armë që nga viti 2015. “Babai kishte leje për armë që nga viti 2015”, deklaroi Lejnion, duke shtuar se Akram zotëronte gjashtë armë legale, të cilat tashmë janë konfiskuar.
“Ai ishte anëtar i një klubi gjuetie”, tha Lejnion. Më vonë u konstatua se Akram ishte anëtar i klubit të gjuetisë “Zastava”, me seli në Bonerig, më pak se dy kilometra nga shtëpia e tij. Klubin e gjuetisë “Zastava” në Sidnei e drejtojnë anëtarë të komunitetit serb.
Hetuesit zbuluan se babai dhe djali kishin ushtruar qitje në poligonin e Cecil Park. Hetimet balistike dhe forenzike duhet të përcaktojnë nëse armët e konfiskuara janë të njëjtat për të cilat Akram kishte leje. Në portofolin e djalit 24-vjeçar u gjet një kartë anëtarësimi e klubit, por ende nuk është konfirmuar zyrtarisht nëse edhe ai ishte anëtar.
Më shumë armë se para masakrës në Port Arthur
Në Uellsin e Ri Jugor janë të regjistruara mbi 1.1 milion armë zjarri, nga të cilat një e treta ndodhen në periferi të Sidneit. Shqetësues është fakti se sot në Australi ka më shumë armë sesa para masakrës në Port Arthur në vitin 1996, kur u vranë 35 persona.
Ky ngjarje e nxiti qeverinë e asaj kohe të miratonte Marrëveshjen Kombëtare për Armët e Zjarrit dhe të nisë një program masiv të riblerjes, përmes të cilit u tërhoqën nga përdorimi 650.000 armë. Megjithatë, të dhënat e Australia Institute nga maji i këtij viti tregojnë se sot në Australi ka mbi katër milionë armë private të regjistruara — rreth 800.000 më shumë sesa para programit të riblerjes.
Lajme nga bota
Transmetuesit kombëtarë e shqyrtojnë pjesëmarrjen e Izraelit në Eurovision mes kërcënimeve për bojkot
Organizatorët e garës vjetore të këngës, Eurovision, do të mblidhen sot për të biseduar dhe mbase për të votuar nëse Izraeli mund të marrë pjesë vitin e ardhshëm, pasi disa vende kanë kërcënuar se do të tërhiqen nëse ai nuk përjashtohet për shkak të luftës në Rripin e Gazës.
Në takimin në selinë e Unionit Evropian të Transmetuesve (EBU) në Gjenevë do të shqyrtohen rregulla të reja, synimi i të cila është t’i dekurajojnë qeveritë dhe palët e treta nga promovimi i tepruar i këngëve për të ndikuar te votuesit, pas akuzave se Izraeli e ka fryrë padrejtësisht këngën e tij pjesëmarrëse këtë vit.
Izraeli – i cili doli i dyti në garën e vitit 2025 – nuk u është përgjigjur këtyre akuzave, por shpesh argumenton se është përballur me një fushatë shpifjesh globale.
Festivali po përballet me një “moment vendimtar”, tha eksperti i Eurovisionit, Paul Jordan.
Transmetues kombëtarë nga Sllovenia, Irlanda, Spanja dhe Holanda kanë kërcënuar se do ta bojkotojnë festivalin, i cili mbahet në maj të vitit 2026 në Austri, nëse Izraeli lejohet të marrë pjesë.
Kundërshtarët e pjesëmarrjes së Izraelit përmendin shqetësimet për numrin e palestinezë të vrarëve në Gazë, që ka tejkaluar shifrën prej 70.000, sipas autoriteteve shëndetësore të Gazës.
Lufta në Gazë u shkaktua nga sulmi i 7 tetorit 2023 nga grupi militant palestinez Hamas në Izrael, ku u vranë 1.200 njerëz dhe u rrëmbyen 251 të tjerë. Hamasi është i shpallur organizatë terroriste nga Shtetet e Bashkuara dhe fuqi të tjera.
Nëse anëtarët nuk bindën se rregullat e reja – të cilat synojnë ta mbrojnë neutralitetin dhe paanshmërinë e garës – janë të mjaftueshme, atëherë do të ketë votim për pjesëmarrjen e Izraelit, tha EBU-ja.
Ministri i Shtetit për Kulturën, Wolfram Weimer, i tha Reutersit se Gjermania nuk duhet të marrë pjesë në Eurovision nëse Izraeli përjashtohet.
“Izraeli e ka vendin në Festivalin Evropian të Këngës (ESC)”, tha ai.
“Nuk duhet të ketë ESC pa Izraelin”, shtoi ai.
Transmetuesi gjerman ARD nuk ka komentuar, ndërsa transmetuesi austriak, ORF, dëshiron që Izraeli të marrë pjesë.
Transmetuesi publik izraelit KAN tha se po përgatitet për garën e vitit të ardhshëm dhe se së shpejti do t’i publikojë ndryshimet në procesin e përzgjedhjes së këngës që do ta përfaqësojë Izraelin.
KAN tha se do të paraqesë qëndrimin e tij në rast të përjashtimit të mundshëm në takim.
Eurovision është garë në të cilën këngëtarë nga vende të ndryshme të Evropës, dhe disa përtej saj, garojnë nën flamurin kombëtar me synimin për t’u shpallur kampionë të kontinentit, një lloj Olimpiade e muzikës pop.
Është gjithashtu një arenë ku shpesh pasqyrohen politika dhe rivalitete rajonale. Rusia u përjashtua nga Eurovisioni pasi e nisi pushtimin e plotë të Ukrainës në vitin 2022./evropaelire./
S’ka paqe për Australinë! Sulm vandal në varrezat myslimane, gjenden koka të prera…
Sulmuesi nga Sidney është pjesë e klubit serb të gjuetisë “Zastava”
Jozyrtarisht ky është draft-ligji për përfaqësim të drejtë, vlerësuar pozitivisht nga Venecia (DOKUMENT)
Zyra e Avokatit të Popullit në Tetovë sot do të jetë e hapur
Nesër në Maqedoni do të shpallet gjendje krize në energjetikë, nga 1 shtatori hyjnë në fuqi masat për kursim
Kovaçevski paralajmëroi drejtor të ri të Drejtorisë për Zbatimin e Sanksioneve
Visar Ganiu ua uron Kurban Bajramin: Ju uroj që kjo festë e shenjtë t’ju sjellë paqe në zemër | VIDEO
Aksident tragjik në autostradën Tetovë – Gostivar, humb jetën një grua 33 vjeçare | VIDEO
Shkup, panairi i patundshmërive të Dubait! Citi Casa rikthehet në hapësirat e COWORK21 më 31 maj dhe 1 qershor
-
Lajme nga vendi2 months agoBilall Kasami : Mega projekti që po bëhet realitet investim prej 70 milionë denarëve Tetova po transformohet
-
Lajme nga vendi1 month agoUniversiteti i Tetovës shpreh ngushëllime për vdekjen e studentes Daorsa Spahija
-
Lajme nga vendi2 months agoDogana konfiskoi 130 kilogramë mariuhanë