Connect with us

Lajme nga vendi

EDITORIAL / Çdo qeveri po bën eksperimente me fëmijët në arsim!

Published

on

Në renditjen e fundit të universiteteve në botë për vitin 2022, nuk ka asnjë universitet të vetëm nga Maqedonia e Veriut që gjendet në listën e Shangait. Në këtë listë nuk gjenden as universitetet nga Shqipëria ose Kosova. Në mesin e vendeve të rajonit, Universiteti i Athinës është renditur midis 301 dhe 400, ndërsa universitetet e Beogradit, Zagrebit dhe Lubjanës janë nga vendi 401 në 500 dhe Universiteti i Novi Sadit është renditur midis vendit 901 dhe 1000.

Koha për alarm në sistemin arsimor!

Sistemi arsimor në Maqedoninë e Veriut ëshë në një ndër pikat më të ulëta dhe këtë e dëshmon edhe renditja e fundit e publikuar nga Renditja Akademike e Universiteteve Botërore (ARWU). Që nga viti 2009, Renditja Akademike e Universiteteve Botërore (ARWU) është botuar dhe mbrojtur nga e drejta e autorit nga Shanghai Ranking Consultancy, e cila është organizatë plotësisht e pavarur për inteligjencën e arsimit të lartë dhe nuk është në varësi ligjore të ndonjë universiteti apo agjencie qeveritare.

Në këtë renditje ARWU përdor gjashtë tregues objektivë për të renditur universitetet botërore, duke përfshirë numrin e ish-studentëve dhe stafit fitues të çmimeve Nobel dhe medaljet Fields, numrin e studiuesve shumë të cituar të përzgjedhur nga Clarivate, numrin e artikujve të botuar në revistat “Nature and Science”, numrin e artikujve të indeksuar në “Science Citation Index Expanded™” dhe “Social Sciences Citation Index™” në “Web of Science™”, dhe performanca për person të një universiteti.

Më shumë se 2500 universitete aktualisht renditen nga ARWU çdo vit dhe publikohen 1000 më të mirët dhe mesin e tyre nuk gjendet asnjë universitet na Maqedonia e Veriut. Fatkeqësisht nuk ka informacion nëse ndonjë Universitet i yni gjendet në mesin e 2500 universiteteve të cilat i kanë në renditjen e tyre ARWU.

Advertisement

Strategjia e arsimit në Maqedoninë e Veriut për periudhën 2018-2025

Çfarë thotë zyrtarisht Strategjia e arsimit në Republikën e Maqedonisë së Veriut për periudhën 2018-2025!

Zhvillimi i Strategjisë është bërë nëpërmjet gjashtë grupeve të punës të formuara nga Ministria e Arsimit dhe e Shkencës dhe u mbikëqyr prej dy bashkërenduesish në shkallë kombëtare. Ata mbështeteshin nga një ekip ekspertësh që vepronin në kuadër të projektit për Marrëveshjen kornizë të ndihmës teknike për përgatitjen e Strategjisë gjithëpërfshirëse 2018-2020 të zbatuar nga Agrikonsalting Evropa prej Belgjike (С.А.Agriconsulting Europe S.A.- AESA).

Ndonëse procesi i përgatitjes së Strategjisë dhe Plani i veprimit u bënë me përkrahjen financiare dhe teknike të Bashkimit Evropian nëpërmjet një procesi këshillimesh, prapëseprapë ky proces ka ndjekur këto parime: përkatësia ndaj qeverisë së Republikës së Maqedonisë (QRM) dhe institucioneve që përgjigjen drejtpërdrejt për zbatimin e tyre, sidomos Ministria e Arsimit dhe e Shkencës, Ministria e Punës dhe Politikës Sociale si dhe organet dhe institucionet përgjegjëse për arsim duke përfshirë dhe institucionet arsimoreç dhe pranimi nga një rreth i gjerë palësh të interesuara, duke përfshirë këtu organet publike, shoqatat qytetare, partnerët socialë dhe bashkësinë e partnerëve zhvillimorë (partnerët e zhvillimit).

Qeveria e Maqedonisë së Veriut do të zhvillojë sistem të integruar i cili do të ndikojë në rritjen ekonomike dhe produktivitetin e punës dhe do t’i rrit mundësitë e të rinjve për vende pune cilësore. Qëllimi është që të sigurojë integrim të madh shoqëror në kuptimin etnik, rajonal, social dhe kulturor të nxit mendimin kritik dhe qytetarinë aktive.

Advertisement

Rezultatet e fundit nga testimi i PISA-s për nxënësit në Maqedoni tregojnë se na nevojiten reforma urgjente dhe gjithëpërfshirëse në arsim.

Çdo qeveri po bën eksperimente me fëmijët në arsim!

Në emër të tranzicionit dhe gjetjes së formulës adekuate në arsim, qeveria e Maqedonisë së Veriut që pas pavarësimit ka provuar dhe ka bërë eksperimente nga më të ndryshmet me të gjitha nivelet e arsimit. Në nivelin e ulët, njëherë fillojnë me sistemin Cambridge, pastaj me sistem gjerman e në fund del se ky sistem mbetet ballkanas.

Dikur qeveria vendoste kompjuterë nëpër shkolla, pastaj ato vidheshin, dëmtoheshin e nuk funksiononin siç duhet. Garnitura tjetër qeveritare i hiqte ato dhe kërkonte që të fokusohen tek librat, pastaj “ekspertët” tjerë vendosnin që fëmijët të mos mësojnë aspak me libra fizik por vetëm me libra online, me tabletë si fëmijët modernë.

Në emër të emancipimit, arsimi i mesëm u bë i detyrueshëm, por profesorët nuk kishin mënyrë dhe të drejtë që ta ngelnin asnjë nxënës që nuk mësonte. Në fund duhej të kalonin vitin edhe ai që mësonte, edhe ai që nuk mësonte! Çmenduri e llojit të vet.

Advertisement

Me strategjinë e re në shkollat e mesme, implementohet sistemi gjerman, që nënkupton se gjatë mësimit duhet të bëhet edhe praktikë. Një ide e shkëlqyer, por që në fund të fundit këta të diplomuar po shkojnë e po punojnë në Gjermani (sistemi i ngjashëm, diplomat e pranuara).

Në arsimin e lartë, u vendos sistemi i Bolonjës, që nënkuptonte që studentët duhet të mbarojnë 3 vite universitet (180 kredi) dhe pastaj të shkojnë edhe në dy vite tjera për magjistraturë (300 kredi). Në këtë formë shumë institucione nuk pranonin studentë me 3 vite universitet, e që detyroheshin studentët ose të vazhdonin edhe dy vite tjera, ose të ngelnin sikur të mos kishin diplomë. Ky sistem ende vazhdon, e që në fakt u tregua se vetëm prodhon diploma, e aspak arsimim.

Aq sa ke arsimim të mirëfilltë, aq më i fuqishëm je!

Rilindësi ynë i madh, Naim Frashëri para qindra viteve më parë e dha formulën për zhvillim të shqiptarëve më thënien e tij të bukur “Vetëm dritë e diturisë përpara do të na shpjerë”, por që në fakt ne si për inat të tij, nuk e kemi kuptuar ashtu siç duhet këtë porosi. Një shtet dhe një komb është i zhvilluar, aq sa ka shtresën e popullatës të arsimuar (jo vetëm me diploma në letër), prandaj në njëqind universitetet e para të botës, 39 janë nga Shtetet e Bashkuara të Amerikës. I pari në listën e renditjes së Shangajit është Universiteti i Harvardit nga SHBA. 15 vendet e para në listë mbahen nga universitetet amerikane dhe dy universitetet britanike Cambridge dhe Oxford në vendin e katërt dhe të shtatë.

Kina ka nëntë universitete të renditura në top 100, Gjermania ka katër, dhe në mesin e 100 më të mirëve janë edhe universitete nga Franca, Suedia, Danimarka, Zvicra, Izraeli, Japonia, Australia dhe Kanadaja.

Advertisement

Prandaj, a rastësisht këta shtete e udhëheqin botën! Duke qenë gjithmonë i fundit apo në mesin e të fundit, kjo s’ka shumë rëndësi, i bie që je sërish në fund, i zhytur kështu në llumin e botës dhe prandaj askush nuk i përfill diplomat e Maqedonisë së Veriut dhe të rinjtë tanë detyrohen me diplomë në xhep të marrin rrugën e kurbetit, për të punuar kamerierë, shoferë, murator…

Nga ky llum i thellë, dilet vetëm duke mos intervenuar prindi për një notë më të mirë tek mësuesi, ose politikani për një diplomë te profesori, dhe profesori për një vend pune te politikani.

Në arsim nuk duhet të ketë përzierje të politikës ditore, dhe deri sa nuk e kuptojmë njëherë e përgjithmonë këtë rrezik, fëmijët tanë do të mbeten peng e budallallëqeve të prindërve të tyre, e që në fund vetë ata fëmijë do t’iu thuan se na morët në qafë po ikim nga ky vend! // Zhurnal.mk

Advertisement
1 Comment

You must be logged in to post a comment Login

Leave a Reply

Lajme nga vendi

Deri më 30 nëntor të këtij viti, nga tatimet dhe kontributet janë mbledhur 3,97 miliardë euro

Published

on

Deri më 30 nëntor të këtij viti, në buxhetin e shtetit nga tatimet dhe kontributet janë mbledhur 3,97 miliardë euro, që është për 268 milionë euro më shumë krahasuar me të njëjtën periudhë të vitit të kaluar, deklaroi drejtoresha e Drejtorisë së të Ardhurave Publike, Elena Petrova.

Siç informoi ajo, ka rritje të të ardhurave nga tatimet prej 6,5% dhe rritje të kontributeve prej 8,7% në krahasim me të njëjtën periudhë të vitit të kaluar.

Shtoi se trendi i rritjes, krahasuar me vitin e kaluar, vazhdon edhe në dhjetor, por ende janë në zhvillim e sipër arkëtimet dhe pagesat nga llogaritë e tatimeve.
Continue Reading

Lajme nga vendi

Gashi: Në janar do të miratojmë kalendar pune, duhet të ndërpritet qasja se Kuvendi është makineri votimi për ligje

Published

on

Në Kuvend duhet të mbizotërojë respekti i ndërsjellë midis deputetëve, madje edhe i partive të ndryshme politike. Nëse vetë ne nuk respektohemi, nuk mundemi të presim se qytetarët do të na respektojnë, Nga këtu fillon gjithçka, thotë në intervistë për MIA-n kryetari i Kuvendit Afrim Gashi.

Dallimet ekzistojnë dhe duhet të mbeten, theksoi ai, nuk duhet të jemi të barrikaduar në to, por përmes dialogut dhe në bazë të argumentimit të vijmë deri në zgjidhje të përbashkëta të cilët janë në funksion dhe mirëqenie të të gjithë qytetarëve.

Në mesazhin që ua dërgon deputetëve dhe qytearëve në prag të Vitit të Ri, Gashi potencon se pret që të rritet kultura politike dhe respekti i ndërsjellë.

“Kemi shumë energji negative, po krijojmë shoqëri të kontaminuar. Edhe Kuvendi duhet në njëfarë mënyre të udhëheqësi i këtij bashkimi të sistemit të vlerave. Duhet të bëjmë edhe tranzicion vlerash në soqëri. Të fillojmë të flasim për gjëra të bukura, për respektin, për dashurinë, për gjërat pozitive në shtet, për ndihmë, solidaritet, për empatinë, për etikën, për moralin, vlerat tona familjare etj”, tha Gashi.

Duke folur për punën e Kuvendit gjatë vitit të kaluar, ai theksoi se në bazë të hulumtimit të mendimit publik, për herë të parë pas dhjetë vitesh, kemi perceptim pozitiv të qytetarëve për Kuvendin. Por, gjithashtu, vërejti ai, duhet të zvogëlohet numri i ligjeve me procedurë të shkurtuar që propozohen me procedurë të shkurtuar dhe se kjo vauhdimisht potencohet. Sipas tij, një nga zgjidhjet për ulje të numrit të ligjeve me procedurë të shkurtuar kalendari për punë i Parlamentit që duhet të miratohet në janar. Kështuqë Qeveria, propozuesit e ligjeve, por edhe ministritë dhe administrata do të mund t’i planifikojnë kur t’i dorëzojnë ligjet deri te Kuvendi.

Advertisement

Ligjet, shtoi ai, duhet të miratohen në procedurë të rregullt, sepse kështu do të ketë mundësi edhe për promovim më të madh dhe inkuadrim të ekspertëve.

Në pyetjen se nëse pret që ta përfundojë mandatin si ryetar i Kuvendit, duke i pasur parasysh pozicionimet në kampuset politike, pas zgjedhjeve lokale dhe paralajmërimeve për ndryshime të reja deri në pranverë, Gashi tha se kjo është më pak e rëndësishme për të.

Lidhur me Koalicionin VLEN, Gashi është i bindur se shumë shpejtë do të shndërrohet në një subjekt të vetëm politik.

“Unë jam shumë i lumtur që Koalicioni VLEN po funksionon mirë. Ideja për shndërrimin në një subjekt politik është shumë e gjallë dhe shumë aktive. Ajo mund të ndodhë shumë shpejtë. Këtë e di nga informatat, normalisht nga miqtë e mi. Edhe unë mendoj se kjo është rruga e drejtë dhe më e mirë drejtë të cilit duhet të lëvizë koalicioni ynë. Qytetarët janë të lodhur nga atomizimet, nga ndarjet, nga partitë politike. Dëshirojnë të shohin bashkim, dëshirojnë të shohin se politikanët dhe liderët mund ta tejkalojnë veten e tyre. Se beteja nuk është se kush të jetë kryetari, por beteja është se në cilën rrugë lëvizim, cilat vlera i promovojmë, për çka angazhohemi dhe për çka luftojmë. Nëse kështu i shohim gjërat, unë jam i bindur se shumë shpejtë do të vijmë deri në një subjekt politik”, tha kryetari i Kuvendit, Afrim Gashi.

Advertisement
Continue Reading

Lajme nga vendi

SHA MEPSO RINIS PROJEKTIN STRATEGJIK:  ËSHTË ZGJEDHUR KONTRAKTORI  PËR NDËRTIMIN E INTERKONEKSIONIT 400 kV MANASTIR – ELBASAN

Published

on

SHA MEPSO informon opinionin e gjërë për përfundimin me sukses të procedurës për përzgjedhjen e ofertuesit më të volitshëm për projektin me interes të lartë strategjik, ndërtimin e interkonjeksionit 400 kV Manastir – Elbasan (Komponenti 1: Linja e transmetimit  nga TS Manastir 2 përmes TS Ohër deri në kufirin maqedono-shqiptar). Me këtë hap, kompania zyrtarisht rifillon projektin që do të krijojë lidhjen kyçe energjetike midis Republikës së Maqedonisë së Veriut dhe Republikës së Shqipërisë.

Pas zbatimit të procedurës ndërkombëtare përmes sistemit të e-prokurimit të Bankës Evropiane për Rindërtim dhe Zhvillim (BERZH), e hapur më 25.04.2025, dhe pas një vlerësimi të detajuar të ofertave të pranuara, si ofertues më i favorshëm u zgjodh konsorciumi ndërkombëtar i udhëhequr nga DALEKOVOD d.d. nga Kroacia.

Vlera totale e ofertës së pranuar është 19,696,200.85 euro. E gjithë procedura u zhvillua në përputhje me politikat strikte të prokurimit të BERZH-it, gjë që është një garanci për transparencë dhe objektivitet. Kjo zgjedhje vjen pas vendimit strategjikisht të domosdoshëm të menaxhmentit për të ndërprerë kontratën e mëparshme që kompromentoi dhe vonoi projektin. Kjo procedurë u zhvillua në mënyrë strikte sipas standardeve ndërkombëtare FIDIC. Për të mbrojtur interesin shtetëror dhe efikasitetin financiar, SHA MEPSO siguroi vazhdimësinë e investimit: 51.2% e pajisjeve të nevojshme tashmë janë dorëzuar nga kontraktori i mëparshëm, ato janë në pronësi të MEPSO-s dhe do të përdoret nga kontraktori i sapozgjedhur, duke parandaluar kështu dëmet financiare për kompaninë.

Me nënshkrimin e kontratës, do të fillojë realizimi i punimeve me afat përfundimi prej 900 ditësh (30 muaj). Realizimi i këtij projekti mbyll degën e vetme të hapur në sistemin tonë të transmetimit, duke mundësuar përfundimin e Korridorit Energjitik Rajonal 8  dhe një përmirësim të rëndësishem të kushteve të tensionit në pjesën jugperëndimore të vendit. SHA MEPSO mbetet e përkushtuar ndaj zbatimit transparent, të përgjegjshëm dhe efikas të projekteve kapitale me interes jetik për stabilitetin energjetik të shtetit.

Departamenti për Marrëdhënie me Publikun

Advertisement

SHA MEPSO

 

Continue Reading

Më të lexuarat