Lajme nga vendi
Karnavalet e Bozovcës, tradita e neglizhuar
Pa ose me mbështetje të vogël nga shteti, Ministria e Kulturës, ose në rastin më të keq me premtime për fonde që nuk u ndanë asnjëherë nga Komuna e Tetovës, organizatorët janë të bindur që do ta vazhdojnë, qoftë edhe me manifestimin tradicional brenda fshatit. Së bashku me Ditën e Verës, Karnavalet ilire të Bozovcës janë vetëm një pjesë e vogël e thesarit popullor të festimeve pagane që duhet të valorizohet, pasi rrezikojnë zhdukjen
Evis HALILI
Shkup, 28 janar – Karnavalet e Bozovcës këtë vit shënojnë 15 vjetorin e rikthimit. Pa ose me mbështetje të vogël nga shteti, Ministria e Kulturës, ose në rastin më të keq me premtime për fonde që nuk u ndanë asnjëherë nga Komuna e Tetovës, organizatorët janë të bindur që do ta vazhdojnë, qoftë edhe me manifestimin tradicional brenda fshatit. Në pritje të rezultateve të Konkurseve vjetore në Kulturë, nga Këshilli organizativ i apelojnë institucioneve që të tregohen më të vëmendshëm sa i takon ngjarjeve të tilla që ruajnë në një formë unike traditat dhe kulturën shqiptare. Ruajtja e trashëgimisë kulturore, traditave të festimit të stinës dhe nisjes së një jete të re janë arsyet që çdo vit organizatorët insistojnë dhe arrijnë të organizojnë manifestimin, qoftë edhe me pjesëmarrje modeste dhe në disa raste edhe pa mbështetje financiare nga institucionet.
“Jemi mësuar që t’na japin pak mjete financiare, ose aspak, një vit po një vit jo. Vjet morëm 130 mijë denarë, qesharake… këtë vit ndoshta edhe nuk na financojnë. Sa i takon komunës së Tetovës, as që kemi aplikuar, ata na kanë 5.500 euro borxh, ose para që na i dedikuan për manifestimin që nga viti 2016 dhe akoma nuk i kemi marrë. Vjet ishim në Prishtinë e Suharekë ku manifestimi u realizua falë mbështetjes së institucioneve kosovare të kulturës”, thotë Neshat Mehmedi, një prej organizatorëve. Karnavalet ilire të Bozovcës do të zhvillohen në 11 dhe 12 mars. Manifestimi qendror zhvillohet në fshat, ndërsa të nesërmen Karnavalet ilire zbresin në Tetovë, në një defile në rrugët kryesore të qytetit… Organizatorët i përmbahen një programi të thjeshtë i bazuar në gojëdhëna të mbledhura nga më të moshuarit e materialet etnografike për mënyrën sesi kjo zonë shënonte ndërrimin e stinëve, kalimin nga dimri në pranverë. Ritualet e nusërimit, të ashtuquajtura “të teleisjes”, tipike për këtë zonë, prezantimi i veshjeve tradicionale do të jenë disa prej pikave kryesore të programit, krahas lojërave, shtrimit të gostive me ushqimet vendase në tre shtëpi të improvizuara enkas për të pritur të ftuarit dhe gostitjen e tyre.
“Vitin e kaluar organizuan edhe një konferencë lidhur me teleisjen, që nëse do të kemi mundësi financiare do ta botojmë si një përmbledhje. Por kjo formë e pritjes për fonde çdo vit nuk është e arsyeshme. Institucionet e kulturës duhet të njohin këtë manifestim me një status të posaçëm, ashtu si e meriton”, thonë në Këshillin organizativ. Karnavalet ilire të Malësisë së Sharrit konsiderohen si më të vjetrat në Ballkan dhe vazhdojnë të ngacmojnë kërshërinë e studiuesve. Të ngjashme me Karnavalet e Bozovcës konsiderohen ato të Pojanit (Korçë – Shqipëri), ku dy zonat dallojnë vetëm sa i takon ndryshimeve në veshjet tradicionale. Së bashku me Ditën e Verës, Karnavalet ilire të Bozovcës janë vetëm një pjesë e vogël e thesarit popullor të festimeve pagane që duhet të valorizohet, pasi rrezikojnë zhdukjen. (koha.mk)
Lajme nga vendi
MASH krijon mundësi për zhvillim të vazhdueshëm profesional të mësimdhënësve me fokus në kompetencat digjitale
Zhvillimi i shpejtë teknologjik imponon nevojën për avancimine vazhdueshëm të kompetencave digjitale të mësimdhënësve, në mënyrë që ata të mund të realizojnë mësimin me cilësi dhe t’i njoftojnë nxënësit me trendet bashkëkohore. Për këtë qëllim, Ministria e Arsimit dhe Shkencës, në bashkëpunim me Zyrën për Zhvillimin e Arsimit dhe disa partnerë, veçanërisht gjatë vitit të fundit, është fokusuar në organizimin e trajnimeve për zhvillimin e aftësive digjitale të stafit mësimor dhe profesional në shkolla.
Këtë e theksoi sekretarja shtetërore në MASH, Elena Ivanovska, në panel-diskutimin të dedikuar aftësive digjitale dhe inkluzivitetit, në kuadër të konferencës “Transformimi i të Ardhmes: Strategjia Digjitale për Shoqëri Moderne”,të organizuar nga Ministria për Transformim Digjital.
Këtë vit shkollor, inteligjenca artificiale është përfshirë në mësim. Është përgatitur udhëzues për mësimdhënësit, bashkëpunëtorët profesionalë dhe nxënësit për përdorimin etik të mjeteve të inteligjencës artificiale për qëllime arsimore,dhe në bashkëpunim me Fakultetin e Informatikës në Shtip, FEIT dhe Brainster në Shkup organizojmë trajnime cilësore të dedikuara kësaj teme. Deri tani janë përfshirë mbi 1000 mësimdhënës dhe trajnimet do të vazhdojnë edhe vitin e ardhshëm”, tha Ivanovska, duke shtuar se zhvillimi i aftësive digjitale dhe të gjelbërta te mësimdhënësit është edhe detyrim i shtetit, i cili rrjedh nga Plani për rritje të vendeve të Ballkanit Perëndimor, i përgatitur nga Bashkimi Evropian.
Ivanovska potencoi se paralelisht vazhdon edhe pajisja e shkollave me pajisje bashkëkohore të TIK-ut, duke informuar se në 100 shkolla është vendosur infrastrukturë rrjeti për internet të sigurt pa tela, ndërsa janë prokuruar kompjuterë personalë, tabela inteligjente, projektorë dhe teknologji të tjera.
Gjithashtu, theksoi se Qeveria аktuale dhe MASh-i realizojnë proces të optimizimit të rrjetit shkollor, që nënkupton transferimin e nxënësve nga shkollat më të vogla rajonale në mjediset rurale më të mëdha, zakonisht shkollat qendrore ku ka numër shumë më të madhë fëmijësh, që është e rëndësishme për socializimin dhe posedojnë pajisje më të mira. Kjo siguron qasje të barabartë në arsim cilësor për të gjithë fëmijët, përfshirë edhe zhvillim të barabartë të aftësive digjitale.
Në panel-diskutim u drejtuan edhe zëvendësministri i administratës publike, Llaze Jaçimoski, dekani i FETTI Prof. Dr. Petre Llameski, Prof.Dr. Dimitar Tashkovski nga FETTI dhe Bojana Bajiq nga ReSPA – Regional School of Public Administration.
Ministria e Arsimit dhe Shkencës
Lajme nga vendi
Aliu për vdekjen e foshnjës në Klinikën E Gjinekologjisë: Presim rezultatet nga Komisioni i Ekspertëve
Ministri i Shëndetësisë Azir Aliu, sot është pyetur në lidhje me rastin e vdekjes së foshnjës në Klinikën e Gjinekologjisë në Shkup, për të cili tha se është formuar komision ekspertësh dhe priten rezultatet e raportit.
“Inspektorati Shëndetësor dhe Sanitar ka përfunduar tashmë procedurat dhe kishte edhe konferencë për shtyp. Nuk janë konstatuar procedura administrative që nuk janë zbatuar. Komisioni është formuar dhe sot është në terren. Të presim rezultatet edhe nga obduksioni për të përmbledhur të gjitha gjetjet dhe më pas do të japim informacion”, tha Aliu.
I pyetur se pse Inspektorati nuk kishte marrë parasysh në raportin e tij një njoftim nga shefja e repartit të Klinikës së Gjinekologjisë që tregonte trajtim të pa kujdesshëm të të porsalindurit, ministri shpjegoi se ai ishte në një udhëtim zyrtar dhe nuk kishte mundur të shihte dokumentin.
“Realisht, nuk isha këtu. Dokumenti është në zyrën time dhe nuk arrita ta lexoj. Në komunikim me drejtorin e ISHS-së, më tha se nga ana e tyre rasti është i pastër dhe kështu më dha informacionin. Do të kontrolloj analizat që janë bërë dhe do t’ju informoj”, tha Aliu.
Pas lajmit për vdekjen e të porsalindurit, Inspektorati Shëndetësor Sanitar ka kryer mbikëqyrje të jashtëzakonshme, duke konstatuar se shkaku i vdekjes ishte pneumotoraks masiv dhe edemë cerebrale. Megjithatë, priten rezultatet e obduksionit që do të tregojnë saktësisht shkakun e vdekjes.
Lajme nga vendi
Çdo i dhjeti adoleshent në Maqedoni ka përdorur qetësues si diazepam apo lexilium
Qetësuesit ose sedativët (diazepam, lexilium, valium, helex) që farmacitë nuk duhet t’i japin pa recetë, përdorimi me recetë në një moment të jetës së tyre u raportua nga 9.9 përqind e djemve dhe 12.2 përqind e vajzave në Maqedoni, për një total prej 11 përqind. Përdorimi i qetësuesve pa recetë ishte më i ulët, në 5.7 përqind të djemve dhe 7.5 përqind të vajzave, për një total prej 6.6 përqind, treguan të dhënat e projektit evropian të kërkimit shkollor mbi alkoolin dhe drogat e tjera – ESPAD 2024, i cili u prezantua dje nga Instituti i Shëndetit Publik.
Të dhënat mbi përdorimin e kanabisit tek adoleshentët tregojnë se 5.5 përqind e popullsisë së përgjithshme të anketuar raportuan se kishin përdorur kanabis të paktën një herë në jetën e tyre, 4.3 përqind gjatë vitit të fundit, ndërsa 2.6 përqind raportuan se e kishin përdorur atë muajin e fundit. Të ndara sipas gjinisë, prevalenca e përdorimit gjatë jetës, vitit të kaluar dhe muajit të fundit është më e lartë tek djemtë sesa tek vajzat.
-
Lajme nga vendi2 months agoBilall Kasami : Mega projekti që po bëhet realitet investim prej 70 milionë denarëve Tetova po transformohet
-
Lajme nga vendi1 month agoUniversiteti i Tetovës shpreh ngushëllime për vdekjen e studentes Daorsa Spahija
-
Lajme nga vendi2 months agoEdhe LSDM del me vlerësimet e saj: Me këtë rezultat, VMRO-DPMNE do të kishte 52 deputetë, kurse ne 21

