Lajme nga vendi
Nxënësit e klasave të katërta, probleme me lexim
Përmirësimi i aftësive për të lexuar dhe kuptuar përmbajtjen, gjithnjë e më shumë po bëhet sfidë për nxënësit e shkollave fillore, pasi ata më shumë parapëlqejnë që përmbajtjen e përrallave, për shembull, ta mësojnë nga filmat e animuar, thonë mësimdhënësit në Maqedoninë e Veriut.
Këto reagime pasojnë rezultatet e një studimi ndërkombëtar të vlerësimit të aftësive të nxënësve të klasës së katërt për sa i përket leximit dhe përvetësimit të përmbajtjes së lexuar. Sipas të dhënave të këtij studimi, nxënësit e moshës 9 dhe 10-vjeçare në shkollat fillore të Maqedonisë së Veriut janë cilësuar se nuk kanë njohuri të mjaftueshme për sa i përket të lexuarit dhe të kuptuarit nga leximi duke siguruar vetëm 442 nga 500 pikët që përbëjnë mesataren.
Ekspertët e arsimit theksojnë se këto rezultate janë shumë të dobëta dhe janë alarm për institucionet përkatëse arsimore, prindërit, mësimdhënësit, por edhe për shoqërinë.
Goce Bumbarovski, mësimdhënës i klasave të ulëta në shkollën fillore “Koço Racin” në Prilep, thotë për Radion Evropa e Lirë se fëmijët kopjojnë prindërit.
Sipas tij, përderisa prindërit nuk lexojnë orëve të pasdites, por tërë kohën e kalojnë para ekranit televiziv ose pajisjeve tjera elektronike, është e kuptueshme që edhe fëmijët e tyre të mos krijojnë shprehi të shëndosha të të lexuarit.
“Duhet të jemi vetëkritikë, edhe në të rriturit gjithnjë e më shumë i përdorim telefonat celularë për të gjetur ndonjë informacion dhe jo në libra dhe fëmijët kopjojnë sjelljet e të rriturve”, thekson Bumbarvski.
Ai konsideron se edhe librat për klasat e ulëta të shkollës fillore nuk përmbajnë tekste atraktive të ilustruara në përputhje me trendët që ofron koha, në mënyrë që ta rrëmbejnë përqendrimin e fëmijëve të kësaj moshe.
Mosleximi kufizon imagjinatën te fëmijët
Albjonda Paçuku-Iseni, mësuese në shkollën fillore “Hasan Prishtina” në Shkup, thotë se “është shume e rëndësishme që fëmijët ta kuptojnë përmbajtjen e përrallës dhe porosinë që ajo përcjell. Por, një element edhe më i rëndësishëm thekson se është zhvillimi i imagjinatës së fëmijëve, që arrihet vetëm përmes leximit të librave.
“Ka nxënës që e dinë përmbajtjen e lektyrave, pasi ata i kanë parë përrallat, por nuk i kanë lexuar. Në këtë rast ata nuk dinë t’u përgjigjen më shumë pyetjeve apo japin më shumë zgjidhje të situatave pasi imagjinata e tyre kufizohet në atë kornizë që e ka dhënë regjisori. Kurse leximi të jep më shumë hapësirë për imagjinatë. Për shembull, si dukej pylli përmes të cilit kalonte Kësulëkuqja”, shpjegon ajo për Radion Evropa e Lirë.
Dilemat e prindërve për mënyrën e ndihmës
Elena thotë se e ka shumë të vështirë ta bindë djalin e saj 9-vjeçar t’i lexojë lektyrat, i cili thotë se gjithmonë gjen ndonjë arsyetim se pse nuk mund të lexojë vetë. Në fund për të mos marrë notë të dobët, ajo detyrohet ta lexojë lektyrën që ai ta kuptojë përmbajtjen përmes dëgjimit.
“Nuk e di nëse i bëj mirë apo kundër shërbim. Po në fund e di se do të jetë i përgatitur në klasë pasi të paktën nga ajo që kam lexuar ai e ka mësuar përmbajtjen e lektyrës. Ai arsyetohet se është i lodhur, ose ka shumë detyra dhe nuk ka kohë për ta lexuar vetë pasi lexon ngadalë. Vërtet, nuk e di se si të veproj”, thotë ajo.
Mungesa e të lexuarit në klasat e ulëta reflektohet edhe gjatë studimeve
Nga ana tjetër, Vesna Mojsova-Cepishevska, profesoreshë universitare thotë se prindërit nuk duhet të mbrohen me mungesën e kohës që ka imponuar jeta dinamike.
“Gjysma e prindërve thonë se fëmijët nuk kanë nevojë për të lexuar pasi fëmijët e tyre që në moshën e hershme e flasin shkëlqyeshëm gjuhën angleze dhe kanë shkathtësi të shumta që kanë mësuar nga telefoni celular.
Por, ata nuk e dinë se leximi zhvillon qendra krejtësisht të tjera në tru nga ajo që zhvillon të pamurit, pamja audio-vizuale. Pra, bëhet fjalë për dy pozicione krejtësisht të ndryshme. Pra, më duhet të theksoj se mungesa e të lexuarit në klasat e ulëta reflektohet me zbrazëtira të mëdha edhe gjatë studimeve, pasi këta fëmijë nuk kanë relacionin e duhur me librat, skriptat”, thotë ajo për REL-in.
Ajo shton se mosleximi nga ana e prindërve për fëmijët që në moshë të hershme të fëmijërisë së tyre, është e barabartë me mungesë përkushtimi.
Për sa i përket lexim-kuptimit nga studimi që ka realizuar PIRLS nga vendet e rajonit më së miri qëndron Sllovenia me 520 pikë e radhitur në vendin e 23-të, Serbia me 514 pikë në vendin e 26-të dhe pas saj Shqipëria me 513 pikë.
Nën mesataren është renditur Maqedonia e Veriut me 487 pikë dhe Kosova me 421 pikë.
Me më shumë pikë për sa i përket leximit dhe përvetësimit të përmbajtjes së lexuar të fëmijëve të testuar nga mosha 9 – 10 vjeç është radhitur Singapori me 587 pikë, më pas Hong Kongu me 578 dhe Rusia me 567 pikë.
Në mesin e 10 vendeve ku fëmijët lexojnë kuptueshëm është Anglia, Franca, Polonia, Suedia, Austria dhe Bullgaria, vende këto që kanë mbi 540 pikë./REL
Lajme nga vendi
Bilall Kasami : Mega projekti që po bëhet realitet investim prej 70 milionë denarëve Tetova po transformohet
Lajme nga vendi
Menduh Thaçi: A ju kam thënë se Ali Ahmeti nuk e bëri kurrë shtetësinë e shqiptarëve kushtetuese
A ju kam thënë?
Ali Ahmeti nuk e bëri kurrë shtetësinë e shqiptarëve kushtetuese – prandaj humbja e tij është vetëm kthimi në pikën zero i një mashtrimi politik.
Menduh Thaçi
A ju kujtohet ajo fjalia ime e shtatorit për Ali Ahmetin: “Kur nukfrikësohet më askush nga lufta dhe flamuri yt, ti je vetëm një kujtim politik që ende nuk është zëvendësuar.”
Tani më thoni: a nuk ndodhi pikërisht kjo?
A ju kam thënë?
Nuk është as hakmarrje, as krekosje, as krenari kur njeriu kujton se çfarë ka paralajmëruar dhe kur çdo gjë ndodh ashtusiç është thënë. Është vetëm dhembje për një rrugë të humbur.
Kjo është një letër publike që nuk synon të festojë humbjen e askujt.Është një dëshmi për atë që kam thënë,për atë që kam parë dhe për atë, së cilës kamrefuzuar t’i bashkohem.
Kur refuzova të hyj në zgjedhjet e fundit, më quajtën ‘i dorëzuar’. Më quajtën ‘plak politik’. Më quajtën ‘i parëndësishëm’. Por, unë nuk isha asnjë nga këto. Isha njeriu që e njihte shtratin e kësaj përmbytjeje. Dhe sot, mbi ujërat që lanë gurët e vjetër, unë po ju flas edhe një herë.
Kam thënë se Ali Ahmeti nuk ka ndërtuar një sistem kushtetues për shqiptarët. Ka ndërtuar një sistem premtimesh politike që varen nga vullneti i maqedonasve. Ka bërë marrëveshje që nuk shkruhen në ligj.Ka jetuar mbi një pushtet që nuk është i garantuar në Kushtetutë.
Dhe kështu, sa herë që maqedonasit ndryshojnë mendje, shqiptarët kthehen në pikën zero. Kjo është ajo që ndodhi.Dhe kjo është ajo që ndodh gjithmonë kur të drejtat nuk janë të normuara me Kushtetutë, por të deleguara si favore politike – grupore apo personale.
Është e thjeshtë: VMRO fitoi. Por nuk fitoi vetëm. Fitoi me ndihmën e shqiptarëve të ndarë. Fitoi me ndihmën e një Albin Kurti që nuk e kuptoi kurrë Maqedoninëe Veriut. Ose ndoshta e kuptoi, por kishte prioritet tjetër.
Mickoski e poshtëroi Ali Ahmetin në Kërçovë, në shtëpinë e tij. E rrëzoi Taravarin në Gostivar. E mundi Zijadinin në Dibër dhe në Strugë. E mundi gjithandej.
Por pastaj bëri diçka më të rëndë: e përçmoi Albin Kurtin dhe e përdori për të marrë votën shqiptare e për ta braktisur më pas. I tregoi se Kosova nuk i duhet. Shqipëria nuk i duhet. Atij i duhen vetëm shqiptarët që e ndihmojnë të bëhet zot i shtetit.
Pa organizim politik, nuk ka popull – ka vetëm mëhalla, katunde dhe shehre (qytete).
Dhe kjo nuk ndodh rastësisht. Ndodh sepse nuk ka më organizim politik shqiptar. Ka vetëm mëhalla e feude. Ka vetëm grupe nepotiste që kërkojnë hisen e tyre, jo të drejtën e përbashkët. Dhe aty ku ka feude, nuk ka më barazi. Ka thërrime, ka troshka.
Mickoski dhe maqedonasit nuk e duan një shtet multietnik. Ata duan një shoqëri multietnike, ku shqiptarët janë komunitet, jo shtetformues.
Dhe sa herë që shqiptarët i nënshtrohen këtij modeli, e bëjnë veten më pak se ç’kanë qenë.
Në vitin 2001 u keqpërdorën aspiratat historike të shqiptarëve.Atëherë politika shqiptare ishte Partia Demokratike Shqiptare (PDSH). Luftën e bënë shqiptarët dhe Kosova – politikën e bëri PDSH. Sot nuk ka as luftë, as politikë.Ka spektatorë që çojnë flamuj në protesta dhe presin që t’u vijë ftesa për koalicion.
Riorganizimi politik është i vetmi shpëtim
Nuk ka më asnjë rrugë tjetër përveç riorganizimit politik shqiptar – një organizim që e vendos barazinë në Kushtetutë, që e shkruan të drejtën, jo vetëm e premton atë, që e ndan pushtetin jo si favor dhe nder, por si detyrim ligjor dhe kushtetues.
Shqiptarët nuk duhet të kërkojnë më vend në qeveri. Duhet të kërkojnë vend në Kushtetutë. Sepse kur të drejtat nuk janë të shkruara, ato mbeten vetëm nënshkrime që fshihen sa herë t’u teket maqedonasve.
Dhe bashkësia ndërkombëtare nuk ka më luksin të heshtë.Në këtë rrugë, nuk jemi vetëm ne që kemi faj. Edhe ajo nuk ka artikuluar kurrë një rrëfim të barabartë për Maqedoninëe Veriut. Ka toleruar një sistem ku një palë sundon dhe pala tjetër duhet të jetë e kënaqur që ekziston.
Është e qartë: VMRO dhe maqedonasit nuk e duan Evropën. Sepse e dinë se hyrja në BE do të kërkonte përfshirjen e pakicës bullgare në Kushtetutë. Dhe kjo e përmbys identitetin që ata pretendojnë. Prandaj zgjedhin Serbinë. Zgjedhin nacionalizmin. Zgjedhin izolimin. Zgjedhin që shqiptarët të mbeten dekor.
Kurse e vërteta është kjo: vetëm rruga drejt Brukselit e mban gjallë Maqedoninëe Veriut. Dhe vetëm shqiptarët janë garantuesit e kësaj rruge. Sepse vetëm shqiptarët besojnë në vlerat e civilizimit perëndimor dhe në shtetin multietnik. Sepse vetëm shqiptarët e kuptojnë se pa të drejta të shkruara nuk ka barazi reale.
Bashkësia ndërkombëtare e di shumë mirë se Maqedoniae Veriut është zonë tampon – për Shqipërinë, Serbinë, Bullgarinë, Greqinë dhe tani edhe Kosovën. Dhe çdo përçarje brenda saj ndodh përmes shqiptarëve.
Tani që gjithçka ndodhi siç ishte paralajmëruar, kjo letër nuk është më thirrje – është dokument. Nëse ende ka dikush që nuk e kupton çfarë ndodhi me Ali Ahmetin dhe me shqiptarët në Maqedoninë e Veriut, le ta lexojë edhe një herë këtë tekst – dhe le tëpyesë veten:
Kush është i radhës që do ta harrojë veten duke heshtur për të tjerët?
Lajme nga vendi
Edhe në raundin e dytë të zgjedhjeve policia do të përdorë dronë për të ndjekur sigurinë
Drejtori i Byrosë së Sigurisë Publike, Aleksandar Janev, u takua dje me udhëheqjen e të gjitha qyteteve ku do të mbahet raundi i dytë i zgjedhjeve lokale.
Në takim u shqyrtua situata e sigurisë në terren, sfidat dhe aktivitetet që policia po ndërmerr në pritje të ditës së zgjedhjeve.
Drejtori Janev theksoi se detyrimi i policisë është i qartë, të sigurojë një proces zgjedhor paqësor, të sigurt dhe demokratik, duke marrë të gjitha masat e nevojshme në mënyrë që qytetarët të mund të ushtrojnë lirisht të drejtën e tyre demokratike për të votuar, pa presion, frikë apo kërcënime.
Në të njëjtën kohë, u theksua se nuk ka dhe nuk do të ketë tolerancë për asnjë veprim të paligjshëm, dhe çdo përpjekje për të prishur procesin zgjedhor do të sanksionohet me një reagim të shpejtë, profesional dhe vendimtar të policisë.
Bilall Kasami : Mega projekti që po bëhet realitet investim prej 70 milionë denarëve Tetova po transformohet
Menduh Thaçi: A ju kam thënë se Ali Ahmeti nuk e bëri kurrë shtetësinë e shqiptarëve kushtetuese
Edhe në raundin e dytë të zgjedhjeve policia do të përdorë dronë për të ndjekur sigurinë
Zyra e Avokatit të Popullit në Tetovë sot do të jetë e hapur
Nesër në Maqedoni do të shpallet gjendje krize në energjetikë, nga 1 shtatori hyjnë në fuqi masat për kursim
Kovaçevski paralajmëroi drejtor të ri të Drejtorisë për Zbatimin e Sanksioneve
Visar Ganiu ua uron Kurban Bajramin: Ju uroj që kjo festë e shenjtë t’ju sjellë paqe në zemër | VIDEO
Aksident tragjik në autostradën Tetovë – Gostivar, humb jetën një grua 33 vjeçare | VIDEO
