Connect with us

Lajme nga vendi

Standardi i jetesës, shqetësim për qytetarët e Maqedonisë së Veriut

Published

on

Për qytetarët e Maqedonisë së Veriut më shqetësues mbetet rënia e standardit të jetesës dhe rritja e çmimeve, ndërsa kryefjalë e zyrtarëve të lartë të shtetit muajve të fundit mbeten modalitetet për ndryshimin e Kushtetutës, përkatësisht përfshirjen bullgarëve në preambulë. Ky është kushti për Maqedoninë e Veriut që t’i hapet rrugë procesit të fillimit të bisedimeve për anëtarësim në Bashkimin Evropian.

Anketa e realizuar së fundi nga Instituti Kombëtar Demokratik, NDI, ka nxjerrë në pah se 56 për qind e qytetarëve në Maqedoninë e Veriut mendojnë se vendi po ecën në drejtimin e gabuar, kundrejt 11.1 për qind që konsiderojnë se po ecën në drejtimin e duhur.

Qytetarët e Maqedonisë së Veriut, në bazë të anketës, si arsye kryesore se pse vendi po shkon në drejtim të gabuar kanë apostrofuar korrupsionin dhe krimin e organizuar me 18 për qind, të ndjekur nga çmimet e larta dhe inflacioni me 15.3 për qind, politikat e dobëta dhe performancën e Qeverisë me 14.2 për qind, pastaj varfërinë dhe standardin e ulët të jetesës me 7.8 për qind.

Vetëm tre për qind e të anketuarve kanë apostrofuar negociatat me BE-në dhe problemet me Bullgarinë, si arsye që Maqedonia e Veriut po shkon në drejtim të gabuar.

Qytetarët e anketuar nga Radio Evropa e Lirë thonë se është vështirë të mendohet për çështjet e mëdha ku bën pjesë dhe përshpejtimi i procesit integrues përderisa tryeza e bukës ka gjithnjë e më pak ushqim.

Advertisement

Pensionistja Zorka Avramovska thotë se është e lodhur nga pritja prej tri dekadash që elitat politike t’i zgjidhin problemet që kanë të bëjnë me politikën e jashtme ndërkohë, siç shprehet ajo, tryeza e bukës gjithnjë e më shumë është e zbrazët.

“Pagat janë më të rëndësishmet, pasi siç e shihni rinia po largohet. Këtu mbeten vetëm të moshuarit. Ne mbijetojmë duke arnuar çdo gjë, nuk jemi në gjendje të shtrojmë një drekë familjare”, thotë Avramovska.

Rexhep Ajdini thotë se rritja e çmimeve ka bërë që jeta të bëhet e papërballueshme. Edhe pse në të pesëdhjetat, ai thotë se e mendon alternativën që të largohet nga vendi.

“Si ta shtyj muajin me 20 mijë denarë (320 euro) si shpërndarës produktesh ushqimore. As gjërat elementare nuk mund t’i përballoj. Pa ndihmën e vëllait dhe vajzës që janë jashtë, unë për çdo muaj do të detyrohesha të zhytem në borxhe për të paguar faturat. Me rrogë s`mundem as faturat t’i shlyej. Kjo është tmerr”, shprehet Ajdini.

Ligjëruesi në Fakultetin e Ekonomisë në Universitetin e Tetovës, Arben Halili, thotë për Radion Evropa e Lirë se standardi i jetesës i qytetarëve do të fillojë të përmirësohet në momentin që do të fillojnë të realizohen investimet dhe jo vetëm të paralajmërohen si të tilla.

Advertisement

“Nëse qytetarët janë në kërkim të një standardi më të mirë jete për familjet e tyre, ashtu siç theksojnë anketat, kjo do të thotë se ata kanë dëshirë të qëndrojnë këtu dhe nëse qëndrojnë këtu, ekonomia do të ketë një numër potencial punëtorësh. Por, kjo mund të arrihet vetëm nëse realizohen investimet kapitale dhe në to përfshihen kompanitë vendore”, thotë Halili.

Ndërkohë, nga sektori i biznesit konsiderojnë se shteti duhet të përqendrohet në të ashtuquajturën diplomaci ekonomike në vend të zënkave mes subjekteve politike duke iu referuar dallimeve mes pushtetit dhe opozitës rreth ndryshimit të Kushtetutës.

Mile Boshkov nga Konfederata e punëdhënësve, thotë për Radion Evropa e Lirë se nuk është i befasuar që qytetarët mbeten të zhgënjyer nga elitat politike pasi ata shohin se si standardi i tyre i jetës shënon rritje me rritjen e pagave, ndërkohë punëtorët me pagat e tyre s`mund t’i mbulojnë as shpenzimet elementare.

“Është evidente pakënaqësia, si e qytetarëve, ashtu edhe e bizneseve. Është e nevojshme që në thelb të punohet për uljen e kostos së jetesës dhe lehtësimin e të bërit biznes”, thotë Boshkov.

Nga Lidhja e Odave Ekonomike kanë porositur Qeverinë që të ulë koston e shpenzimeve dhe mjetet t’i orientojë kah biznesi.

Advertisement

Sindikalistët janë shprehur të indinjuar lidhur me rritjen e pagave të zyrtarëve dhe shpenzimet tjera që i bën shteti.

Ata theksojnë se është bërë e papërballueshme kostoja e jetesës, pavarësisht se paga mesatare në vend është rritur në 550 euro pasi shporta e konsumatorit është më e lartë se 800 euro.

Advertisement

Lajme nga vendi

PDSH njofton për aktivitetet e riorganizimit të partisë

Published

on

Dega e Tetovës e Partisë Demokratike Shqiptare njofton se është caktuar mbajtja e Kuvendit Zgjedhor të Degës më 13 dhjetor, ditën e shtunë, në ora 11:30. Kjo është bërë e ditur gjatë një pres konference me gazetarë në selinë e partisë në Tetovës.

“Gjatë periudhës së fundit, Dega e Tetovës ka zhvilluar një proces të rëndësishëm konsolidimi të brendshëm, i cili ka përfshirë hapjen e degës ndaj prurjeve të reja, verifikimin e anëtarësisë aktuale dhe rritjen e transparencës së brendshme. Ky proces ka krijuar bazën e nevojshme për zhvillimin e një kuvendi të rregullt, përfaqësues dhe plotësisht në përputhje me statutin e Partisë Demokratike Shqiptare. Kuvendi Zgjedhor i 13 dhjetorit përbën një moment të rëndësishëm për Degën e Tetovës, ku do të zgjidhen organet e reja drejtuese: Kryetari i Degës dhe Kryesia e Degës, të cilat do të kenë përgjegjësinë të udhëheqin punën e degës me efikasitet dhe vizion të qartë”, deklaroi Fatmire Isaki, anëtare e këshillit koordinues për riorganizim.

Më tej nga Partia Demokratike Shqiptare thonë se procesi i forcimit të degës nuk përfundon me këtë kuvend. “Ai do të vazhdojë përmes bashkëpunimit të rregullt me anëtarësinë aktuale, pranimit të anëtarësimeve të reja, zgjerimit të përfshirjes së grave dhe të rinjve, forcimit të kapaciteteve organizatave dhe intensifikimit të komunikimit me qytetarët e Tetovës, me qëllim sigurimin e një funksionimi transparent, efikas dhe të përgjegjshëm të degës. Në vijim, dëshirojmë të nënvizojmë se procesi i konsolidimit dhe riorganizimit të strukturave të partisë nuk kufizohet vetëm në Degën e Tetovës”, tha Fatmire Isaku nga PDSH-ja.

Sipas saj, ky është një proces i planifikuar dhe i koordinuar, i cili do të vazhdoje edhe në degët tjera te Partisë Demokratike Shqiptare, me qëllim forcimin e funksionimit të tyre, rritjen e efikasitetit organizativ dhe garantimin e një përfaqësimi sa më të drejtë, transparent dhe funksional ne mbarë strukturën e partisë.

Continue Reading

Lajme nga vendi

‘Qyteti i Sigurt’ i pasigurt: Të dhënat personale në rrezik, njoftimet shkojnë edhe te njerëzit e gabuar

Published

on

Qytetarët në Maqedoninë e Veriut po përballen me njoftime të pasakta nga sistemi ‘Qytet i Sigurt’ (Safe City). Gabimet në numrat e telefonit dhe adresat elektronike bëjnë që dënimet të dërgohen te njerëzit e gabuar. Kjo e rrit rrezikun për keqpërdorim të të dhënave personale dhe i ekspozon qytetarët ndaj abuzimeve të mundshme, shkruan Portalb.mk.

Që në fillim të dhjetorit, në Shkup hyri në fazën e testimit sistemi i kamerave ‘Qytet i Sigurt’ i cili detekton shkeljet në trafik dhe qytetarët marrin menjëherë njoftimet për shkeljet dhe dënimet ( të cilat do fillojnë të aplikohen nga janari 2026) përmes sms porosive dhe adresave elektronike (e-mail).

Shkelje në trafik apo shkelje e të dhënave personale

Këto njoftime hapën një dilemë të madhe për shkak se njoftimet shkonin edhe në numra dhe e-maile të gabuara, për çka qytetarët filluan të shqetësohen për të dhënat e tyre personale.

Në këto njoftime figurojnë të dhënat personale si: Emri, mbiemri, numri amë, numri i letërnjoftimit, adresa, numri i telefonit dhe emaili.

‘Javën e kaluar mora sms porosi nga Ministria e Brendshme për shkelje në trafik, kur e hapa gjithçka ishte në rregull deri sa e pash se e-maili ishte gabim, kjo më shqetësoi sepse të gjithë të dhënat e mia personale ishin dërguar në adresë elektronike të tjetër kujt. Unë nuk e di nga e kanë nxjerrë atë e-mail, shumë mirë më kujtohet se kur e kam regjistruar veturën ua kam dhënë e-mailin tim personal, dhe për këtë kam vërtetim në e-mail”, tha një qytetar.

Advertisement

Raste të ngjashme u kanë ndodhur shumë qytetarëve.

“Mua më erdhi njoftimi edhe në email edhe përmes mesazhit në telefon, të dy adresat i kisha në rregull, por kam dëgjuar nga miqtë se atyre ua kanë gabuar, që mendoj se është shkelje e privatësisë sepse aty ka shumë të dhëna personale”, tha një qytetare.

Përse është e rrezikshme kjo?

Dançe Danilovska Bajdevska, drejtoreshë programi në Fondacionin Metamorfozis thotë se gabimet në njoftimet nga sistemi Qyteti i Sigurt, siç janë numrat e telefonit ose adresat e email-it të futura gabimisht, përbëjnë rrezik serioz për mbrojtjen e të dhënave personale.

Ajo thotë se dërgimi i gjobave dhe informacionit të ndjeshëm (numri amë, data e lindjes, adresa e banimit, etj) në adresat e gabuara i ekspozon qytetarët ndaj mundësisë së keqpërdorimit, duke përfshirë qasjen e paautorizuar dhe mashtrim të mundshëm.

“Kjo gjithashtu përfaqëson shkelje të besimit në institucionet që menaxhojnë sistemin. Është urgjentisht e nevojshme të përmirësohen kontrollet dhe procedurat e sigurisë për të parandaluar lëshime të tilla dhe për të siguruar mbrojtje adekuate të të dhënave të të gjithë qytetarëve”, tha Danilovska Bajdevska.

Advertisement

Sipas saj, gjatë periudhës së testimit, kur gjobat nuk përpunohen, por shërbejnë si paralajmërime, të dhënat personale (numri amë, adresa e banimit, data e lindjes, etj.) duhet të fshihen për të shmangur keqpërdorimin e mundshëm.

“Edhe më shqetësuese është se pamë raste kur funksionarë publikë ndanë publikisht në rrjetet sociale raportet e marra për shkeljet në komunikacion, me qëllim të tregojnë trajtim të barabartë nga sistemi për të gjithë qytetarët. Por publikimi i të dhënave personale tregon nivel të ulët të vetëdijes për mbrojtjen personale në hapësirën digjitale”, përfundoi Danilovska Bajdevska.

Paralajmërime për azhurnimin e të dhënave

Avokati Vullnet Zenki përmes një njoftimi apeloi që kushdo që e shet apo ia tjetërson veturën dikujt tjetër, duhet patjetër të insistojë që transferi i pronësisë të bëhet menjëherë dhe vetura të kalojë në emrin e blerësit.

“Për shkak të sistemit Safe City dhe radarëve të vendosur nëpër vend , të gjitha gjobat automatike (shpejtësi, parkim, kamera rruge, etj.) do të vijnë në emrin e personit në të cilin figuron vetura, pavarësisht se kush e drejton realisht. Nëse vetura ende është në emrin tuaj, ju mbani përgjegjësinë ligjore dhe financiare. Zgjidhja: Pas shitjes, kërkoni që transferi i pronësisë të kryhet menjëherë në MPB, për të shmangur çdo problem”, tha Zenki.

Heshtje në MPB

Ministria e Punëve të Brendshme nuk u përgjigj në pyetjet gazetareske të Portalb.mk se pse lejojnë shkelje të tilla që njoftimet të shkojnë në adresa të gabuara dhe nëse kanë plan për ta zgjidhur këtë.

Advertisement

Ankesë në Kushtetuese dhe padi kundër MPB-së

Një grup qytetarësh paraqitën padi gjithëpërfshirëse në Gjykatën Kushtetuese të Republikës së Maqedonisë së Veriut, duke kërkuar vlerësim të kushtetutshmërisë dhe ligjshmërisë së të ashtuquajturit sistem “Qytet i Sigurt” i zbatuar nga Ministria e Brendshme (MPB). Paralelisht me padinë, janë ngritur kallëzime penale në Prokurorinë Themelore Publike dhe në Prokurorinë për Ndjekjen e Krimit të Organizuar dhe Korrupsionit kundër ministrit të Brendshëm Pançe Toshkovski dhe zyrtarëve aktualisht të panjohur.

Sipas ankuesve, sistemi i ri për sanksionimin e shkeljeve të trafikut – i cili parashikon dërgimin e urdhra.

Kamerat “Qytet i Sigurt” të instaluara në udhëkryqet e Shkupit regjistrojnë automatikisht shkeljet e trafikut duke filluar nga 1 dhjetori. Periudha provuese do të zgjasë deri në Vitin e Ri, ndërsa gjobat e para duhet të mbërrijnë më 1 janar.

Synimi është që deri në vitin 2030 të zvogëlohet dhe të përgjysmohet numri i aksidenteve në trafik.

Zbatimi i projektit “Qyteti i sigurt”, i cili në fazën e parë, përveç në Shkup, do të zbatohet edhe në Tetovë dhe Kumanovë.

Advertisement
Continue Reading

Lajme nga vendi

VLEN: Të vendosur për ta çmontuar kulturën e pandëshkueshmërisë

Published

on

Me rastin e Ditës Ndërkombëtare Kundër Korrupsionit, VLEN kujton se kjo nuk është një ditë formale për deklarata boshe, por një alarm i fortë për një sëmundje që ka gërryer themelet e shtetit për vite me radhë.

Korrupsioni nuk është thjesht shkelje ligjore, është tradhti ndaj qytetarëve, vjedhje e së ardhmes dhe shkatërrim i besimit publik. Ai nuk luftohet me fjalë, as me dokumente për sy e faqe. Luftohet me vendime të guximshme, me njerëz të pastër dhe me refuzim të kompromisit me të keqen, dhe këtë po e bëjmë.

Shteti nuk pastrohet me deklarata, por me karakter. Institucionet nuk ndërtohen me propagandë, por me integritet. Dhe drejtësia nuk është luks, është detyrim. VLEN është e vendosur ta çmontojë kulturën e pandëshkueshmërisë dhe të ndërtojë një shtet ku pushteti nuk është privilegj por përgjegjësi.
Në këtë betejë, indiferenca është bashkëpunim me korrupsionin. Heshtja është mbështetje për padrejtësinë. Sot nuk mjafton ta dënojmë korrupsionin, duhet ta shkulim nga rrënjët.

VLEN mbetet e palëkundur: zero tolerancë ndaj korrupsionit, zero kompromis me krimin, zero frikë nga e vërteta.

Continue Reading

Më të lexuarat