Lajme nga vendi
SOT NATA E MADHE E NDËRRIMIT TË VITEVE, URIMI PËR NJË VIT MË TË MBARË
Edhe viti që po lëmë pas, nuk ishte i lehtë. Sapo vendi, ashtu si e gjithë bota, filloi të merrte veten nga pasojat e pandemisë, rritja e çmimeve, e cila kishte nisur që në fund të vitit 2021 nga zhbalancimi i kërkesë-ofertës, u përshpejtua me shpejtësi.
Sulmi i Rusisë ndaj Ukrainës shkaktoi probleme të mëdha në tregun global, duke shtrenjtuar karburantet, gazin, energjinë, drithërat, teksa efekti zinxhir kaloi në të gjitha produktet e tjera.
Në vend, Indeksi i Çmimeve të Konsumit kulmoi në tetor në 8.3%, niveli më i lartë që nga viti 1998, kur vendi vuajti pasojat e krizës së shkaktuar nga piramidat. Vetëm në nëntor filluan të shfaqen shenjat e para të ngadalësimit, duke zbritur në 7.9%.
Në përgjigje të inflacionit të lartë, Banka e Shqipërisë rriti katër herë normën bazë, duke e çuar në 2.75%, nivel ky që ishte parë për herë të fundit në vitin 2014. Kjo lëvizje u transmetua, në pjesën më të madhe, në shtrenjtimin e kostos së borxhit të qeverisë dhe në këstet e pagesave për kreditë për konsumatorët dhe bizneset.
Konsumi në vend nisi të reflektonte rritjen e çmimeve, teksa pagat nuk ndoqën të njëjtin ritëm. Importet kanë rënë në sasi me 6.3% për 11-mujorin, duke ndikuar dhe në ecurinë buxhetore.
Pas rritjes së shpejtë të të ardhurave në pjesën e parë të vitit, e ndikuar nga çmimet e larta, në tetor dhe në nëntor, zgjerimi real (përjashtuar efektin e inflacionit) ishte negativ. Interesat e larta kanë filluar të japin efekt edhe në rënien e kërkesës për kredi, duke frenuar investimet e bizneseve dhe blerjet e konsumatorëve, sidomos ato të mëdha.
Shtrenjtimi i energjisë për bizneset që kanë dalë në treg të lirë ndikoi negativisht në rritjen e kostove, duke bërë që disa kompani të mëdha të mbyllin përkohësisht aktivitetin, duke ndikuar në ngadalësimin e eksporteve. Industria përpunuese ishte një tjetër sektor që u përball me shtrenjtimin e lëndëve të para, duke e transferuar në çmimin e produktit përfundimtar.
Gjetja e fuqisë punëtore është kthyer në një shqetësim të përhershëm të bizneseve. Ritmet e emigracionit u përshpejtuan pas pandemisë, duke ndikuar jo vetëm sipërmarrësit në të gjithë sektorët, por dhe konsumin.
Pavarësisht vështirësive, ekonomia vendase, edhe një herë shfaqi rezistencë dhe elasticitet të lartë. Në tremujorin e tretë të vitit 2022, rritja u përshpejtua në 4.02% me bazë vjetore, nga 2.65% në të dytin.
Turizmi është kthyer në një sektor të rëndësishëm, duke nxitur tregtinë dhe shërbimet në vend. Hyrjet e të huajve në vend për 11- mujorin e kanë tejkaluar ndjeshëm nivelin e parapandemisë, ndërsa është zgjatur dhe sezoni përtej muajve të verës, duke garantuar më shumë hyrje të valutës.
Ndërtimi është sektori tjetër që po nxit ekonominë, ndonëse ka debate të shumta për burimet e financimit dhe mbingopjen në treg, që mund të rrezikojë rënie të çmimeve në të ardhmen, me efekte zinxhir në sistemin financiar.
Edhe viti 2023 nuk pritet të jetë i lehtë. Elementet e mësipërme do të vijojnë të ndikojnë, ndoshta me intensitet më të ulët, teksa tregu do të priret që të arrijë një ekuilibër të ri. Bizneset, si gjithmonë do të arrijnë të përshtaten, disa më lehtë, të tjerë me më shumë vështirësi.
Nëse qeveria do të arrijë të ndikojë pozitivisht me politikat nxitëse, pa shtrembërime të konkurrencës dhe rialokim të drejtë të burimeve buxhetore, do të ishte faktor shtesë që 2023-shi të ishte një vit më i mbarë!news33
Lajme nga vendi
Bilall Kasami : Mega projekti që po bëhet realitet investim prej 70 milionë denarëve Tetova po transformohet
Lajme nga vendi
Menduh Thaçi: A ju kam thënë se Ali Ahmeti nuk e bëri kurrë shtetësinë e shqiptarëve kushtetuese
A ju kam thënë?
Ali Ahmeti nuk e bëri kurrë shtetësinë e shqiptarëve kushtetuese – prandaj humbja e tij është vetëm kthimi në pikën zero i një mashtrimi politik.
Menduh Thaçi
A ju kujtohet ajo fjalia ime e shtatorit për Ali Ahmetin: “Kur nukfrikësohet më askush nga lufta dhe flamuri yt, ti je vetëm një kujtim politik që ende nuk është zëvendësuar.”
Tani më thoni: a nuk ndodhi pikërisht kjo?
A ju kam thënë?
Nuk është as hakmarrje, as krekosje, as krenari kur njeriu kujton se çfarë ka paralajmëruar dhe kur çdo gjë ndodh ashtusiç është thënë. Është vetëm dhembje për një rrugë të humbur.
Kjo është një letër publike që nuk synon të festojë humbjen e askujt.Është një dëshmi për atë që kam thënë,për atë që kam parë dhe për atë, së cilës kamrefuzuar t’i bashkohem.
Kur refuzova të hyj në zgjedhjet e fundit, më quajtën ‘i dorëzuar’. Më quajtën ‘plak politik’. Më quajtën ‘i parëndësishëm’. Por, unë nuk isha asnjë nga këto. Isha njeriu që e njihte shtratin e kësaj përmbytjeje. Dhe sot, mbi ujërat që lanë gurët e vjetër, unë po ju flas edhe një herë.
Kam thënë se Ali Ahmeti nuk ka ndërtuar një sistem kushtetues për shqiptarët. Ka ndërtuar një sistem premtimesh politike që varen nga vullneti i maqedonasve. Ka bërë marrëveshje që nuk shkruhen në ligj.Ka jetuar mbi një pushtet që nuk është i garantuar në Kushtetutë.
Dhe kështu, sa herë që maqedonasit ndryshojnë mendje, shqiptarët kthehen në pikën zero. Kjo është ajo që ndodhi.Dhe kjo është ajo që ndodh gjithmonë kur të drejtat nuk janë të normuara me Kushtetutë, por të deleguara si favore politike – grupore apo personale.
Është e thjeshtë: VMRO fitoi. Por nuk fitoi vetëm. Fitoi me ndihmën e shqiptarëve të ndarë. Fitoi me ndihmën e një Albin Kurti që nuk e kuptoi kurrë Maqedoninëe Veriut. Ose ndoshta e kuptoi, por kishte prioritet tjetër.
Mickoski e poshtëroi Ali Ahmetin në Kërçovë, në shtëpinë e tij. E rrëzoi Taravarin në Gostivar. E mundi Zijadinin në Dibër dhe në Strugë. E mundi gjithandej.
Por pastaj bëri diçka më të rëndë: e përçmoi Albin Kurtin dhe e përdori për të marrë votën shqiptare e për ta braktisur më pas. I tregoi se Kosova nuk i duhet. Shqipëria nuk i duhet. Atij i duhen vetëm shqiptarët që e ndihmojnë të bëhet zot i shtetit.
Pa organizim politik, nuk ka popull – ka vetëm mëhalla, katunde dhe shehre (qytete).
Dhe kjo nuk ndodh rastësisht. Ndodh sepse nuk ka më organizim politik shqiptar. Ka vetëm mëhalla e feude. Ka vetëm grupe nepotiste që kërkojnë hisen e tyre, jo të drejtën e përbashkët. Dhe aty ku ka feude, nuk ka më barazi. Ka thërrime, ka troshka.
Mickoski dhe maqedonasit nuk e duan një shtet multietnik. Ata duan një shoqëri multietnike, ku shqiptarët janë komunitet, jo shtetformues.
Dhe sa herë që shqiptarët i nënshtrohen këtij modeli, e bëjnë veten më pak se ç’kanë qenë.
Në vitin 2001 u keqpërdorën aspiratat historike të shqiptarëve.Atëherë politika shqiptare ishte Partia Demokratike Shqiptare (PDSH). Luftën e bënë shqiptarët dhe Kosova – politikën e bëri PDSH. Sot nuk ka as luftë, as politikë.Ka spektatorë që çojnë flamuj në protesta dhe presin që t’u vijë ftesa për koalicion.
Riorganizimi politik është i vetmi shpëtim
Nuk ka më asnjë rrugë tjetër përveç riorganizimit politik shqiptar – një organizim që e vendos barazinë në Kushtetutë, që e shkruan të drejtën, jo vetëm e premton atë, që e ndan pushtetin jo si favor dhe nder, por si detyrim ligjor dhe kushtetues.
Shqiptarët nuk duhet të kërkojnë më vend në qeveri. Duhet të kërkojnë vend në Kushtetutë. Sepse kur të drejtat nuk janë të shkruara, ato mbeten vetëm nënshkrime që fshihen sa herë t’u teket maqedonasve.
Dhe bashkësia ndërkombëtare nuk ka më luksin të heshtë.Në këtë rrugë, nuk jemi vetëm ne që kemi faj. Edhe ajo nuk ka artikuluar kurrë një rrëfim të barabartë për Maqedoninëe Veriut. Ka toleruar një sistem ku një palë sundon dhe pala tjetër duhet të jetë e kënaqur që ekziston.
Është e qartë: VMRO dhe maqedonasit nuk e duan Evropën. Sepse e dinë se hyrja në BE do të kërkonte përfshirjen e pakicës bullgare në Kushtetutë. Dhe kjo e përmbys identitetin që ata pretendojnë. Prandaj zgjedhin Serbinë. Zgjedhin nacionalizmin. Zgjedhin izolimin. Zgjedhin që shqiptarët të mbeten dekor.
Kurse e vërteta është kjo: vetëm rruga drejt Brukselit e mban gjallë Maqedoninëe Veriut. Dhe vetëm shqiptarët janë garantuesit e kësaj rruge. Sepse vetëm shqiptarët besojnë në vlerat e civilizimit perëndimor dhe në shtetin multietnik. Sepse vetëm shqiptarët e kuptojnë se pa të drejta të shkruara nuk ka barazi reale.
Bashkësia ndërkombëtare e di shumë mirë se Maqedoniae Veriut është zonë tampon – për Shqipërinë, Serbinë, Bullgarinë, Greqinë dhe tani edhe Kosovën. Dhe çdo përçarje brenda saj ndodh përmes shqiptarëve.
Tani që gjithçka ndodhi siç ishte paralajmëruar, kjo letër nuk është më thirrje – është dokument. Nëse ende ka dikush që nuk e kupton çfarë ndodhi me Ali Ahmetin dhe me shqiptarët në Maqedoninë e Veriut, le ta lexojë edhe një herë këtë tekst – dhe le tëpyesë veten:
Kush është i radhës që do ta harrojë veten duke heshtur për të tjerët?
Lajme nga vendi
Edhe në raundin e dytë të zgjedhjeve policia do të përdorë dronë për të ndjekur sigurinë
Drejtori i Byrosë së Sigurisë Publike, Aleksandar Janev, u takua dje me udhëheqjen e të gjitha qyteteve ku do të mbahet raundi i dytë i zgjedhjeve lokale.
Në takim u shqyrtua situata e sigurisë në terren, sfidat dhe aktivitetet që policia po ndërmerr në pritje të ditës së zgjedhjeve.
Drejtori Janev theksoi se detyrimi i policisë është i qartë, të sigurojë një proces zgjedhor paqësor, të sigurt dhe demokratik, duke marrë të gjitha masat e nevojshme në mënyrë që qytetarët të mund të ushtrojnë lirisht të drejtën e tyre demokratike për të votuar, pa presion, frikë apo kërcënime.
Në të njëjtën kohë, u theksua se nuk ka dhe nuk do të ketë tolerancë për asnjë veprim të paligjshëm, dhe çdo përpjekje për të prishur procesin zgjedhor do të sanksionohet me një reagim të shpejtë, profesional dhe vendimtar të policisë.
LIGA E PARË: BARAYIME NË GOSTIVAR DHE GJORÇE
Bilall Kasami : Mega projekti që po bëhet realitet investim prej 70 milionë denarëve Tetova po transformohet
Menduh Thaçi: A ju kam thënë se Ali Ahmeti nuk e bëri kurrë shtetësinë e shqiptarëve kushtetuese
Zyra e Avokatit të Popullit në Tetovë sot do të jetë e hapur
Nesër në Maqedoni do të shpallet gjendje krize në energjetikë, nga 1 shtatori hyjnë në fuqi masat për kursim
Kovaçevski paralajmëroi drejtor të ri të Drejtorisë për Zbatimin e Sanksioneve
Visar Ganiu ua uron Kurban Bajramin: Ju uroj që kjo festë e shenjtë t’ju sjellë paqe në zemër | VIDEO
Aksident tragjik në autostradën Tetovë – Gostivar, humb jetën një grua 33 vjeçare | VIDEO
