Connect with us

Lajme nga vendi

SOT NATA E MADHE E NDËRRIMIT TË VITEVE, URIMI PËR NJË VIT MË TË MBARË

Published

on

Edhe viti që po lëmë pas, nuk ishte i lehtë. Sapo vendi, ashtu si e gjithë bota, filloi të merrte veten nga pasojat e pandemisë, rritja e çmimeve, e cila kishte nisur që në fund të vitit 2021 nga zhbalancimi i kërkesë-ofertës, u përshpejtua me shpejtësi.

Sulmi i Rusisë ndaj Ukrainës shkaktoi probleme të mëdha në tregun global, duke shtrenjtuar karburantet, gazin, energjinë, drithërat, teksa efekti zinxhir kaloi në të gjitha produktet e tjera.

Në vend, Indeksi i Çmimeve të Konsumit kulmoi në tetor në 8.3%, niveli më i lartë që nga viti 1998, kur vendi vuajti pasojat e krizës së shkaktuar nga piramidat. Vetëm në nëntor filluan të shfaqen shenjat e para të ngadalësimit, duke zbritur në 7.9%.

Në përgjigje të inflacionit të lartë, Banka e Shqipërisë rriti katër herë normën bazë, duke e çuar në 2.75%, nivel ky që ishte parë për herë të fundit në vitin 2014. Kjo lëvizje u transmetua, në pjesën më të madhe, në shtrenjtimin e kostos së borxhit të qeverisë dhe në këstet e pagesave për kreditë për konsumatorët dhe bizneset.

Konsumi në vend nisi të reflektonte rritjen e çmimeve, teksa pagat nuk ndoqën të njëjtin ritëm. Importet kanë rënë në sasi me 6.3% për 11-mujorin, duke ndikuar dhe në ecurinë buxhetore.

Advertisement

Pas rritjes së shpejtë të të ardhurave në pjesën e parë të vitit, e ndikuar nga çmimet e larta, në tetor dhe në nëntor, zgjerimi real (përjashtuar efektin e inflacionit) ishte negativ. Interesat e larta kanë filluar të japin efekt edhe në rënien e kërkesës për kredi, duke frenuar investimet e bizneseve dhe blerjet e konsumatorëve, sidomos ato të mëdha.

Shtrenjtimi i energjisë për bizneset që kanë dalë në treg të lirë ndikoi negativisht në rritjen e kostove, duke bërë që disa kompani të mëdha të mbyllin përkohësisht aktivitetin, duke ndikuar në ngadalësimin e eksporteve. Industria përpunuese ishte një tjetër sektor që u përball me shtrenjtimin e lëndëve të para, duke e transferuar në çmimin e produktit përfundimtar.

Gjetja e fuqisë punëtore është kthyer në një shqetësim të përhershëm të bizneseve. Ritmet e emigracionit u përshpejtuan pas pandemisë, duke ndikuar jo vetëm sipërmarrësit në të gjithë sektorët, por dhe konsumin.

Pavarësisht vështirësive, ekonomia vendase, edhe një herë shfaqi rezistencë dhe elasticitet të lartë. Në tremujorin e tretë të vitit 2022, rritja u përshpejtua në 4.02% me bazë vjetore, nga 2.65% në të dytin.

Turizmi është kthyer në një sektor të rëndësishëm, duke nxitur tregtinë dhe shërbimet në vend. Hyrjet e të huajve në vend për 11- mujorin e kanë tejkaluar ndjeshëm nivelin e parapandemisë, ndërsa është zgjatur dhe sezoni përtej muajve të verës, duke garantuar më shumë hyrje të valutës.

Advertisement

Ndërtimi është sektori tjetër që po nxit ekonominë, ndonëse ka debate të shumta për burimet e financimit dhe mbingopjen në treg, që mund të rrezikojë rënie të çmimeve në të ardhmen, me efekte zinxhir në sistemin financiar.

Edhe viti 2023 nuk pritet të jetë i lehtë. Elementet e mësipërme do të vijojnë të ndikojnë, ndoshta me intensitet më të ulët, teksa tregu do të priret që të arrijë një ekuilibër të ri. Bizneset, si gjithmonë do të arrijnë të përshtaten, disa më lehtë, të tjerë me më shumë vështirësi.

Nëse qeveria do të arrijë të ndikojë pozitivisht me politikat nxitëse, pa shtrembërime të konkurrencës dhe rialokim të drejtë të burimeve buxhetore, do të ishte faktor shtesë që 2023-shi të ishte një vit më i mbarë!news33

Advertisement

Lajme nga vendi

Osmani: Ligji për përfaqësim të drejtë dhe adekuat është shembull klasik i mashtrimit politik

Published

on

Nënkryetari i BDI-së, Bujar Osmani sot përsëri e kritikuar ligjin për përfaqësim adekuat dhe të drejtë. Ai shkruan se propozim ligj për përfaqësim të drejtë dhe adekuat është shembull klasik i mashtrimit politik.

“Shumë fjali t’bukura, shumë “vullnet të mirë”, por asnjë garanci reale. Ligjet nuk bahen për njerëz me qëllime të mira, ligjet bëhen pikërisht kur vullneti i mirë mungon, për t’i mbrojt qytetarët nga padrejtësia dhe arbitrariteti i pushtetit.

Dhe këtu është dallimi thelbësor me Balancuesin. Balancuesi ishte instrument konkret për zbatimin e amandamentin 6 të Kushtetutës, jo deklaratë politike.I ka mbrojtur të gjitha komunitetet, në çdo nivel. I ka mbrojt maqedonasit që në asnjë institucion të mos bien nën përqindjen e tyre në shtet, edhe aty ku nuk janë drejtues. I ka mbrojt shqiptarët, turqit, romët, vllehët.

Ia hiqte drejtuesve të institucioneve mundësinë të zgjedhin njerëz sipas preferencave etnike apo politike dhe i ka detyru t’i nënshtrohen një mekanizmi objektiv, ligjor dhe të automatizum, duke respektu plotësisht proceset e përzgjedhjes profesionale dhe meritokratike. Balancuesi nuk e ka anashkalu meritokracinë, përkundrazi, e ka mbrojt nga kapja politike. Heqja e Balancuesit është si heqja e klauzulës së inkluzionit në çdo shtet evropian.

Nuk është modernizim, është regres institucional. inkluzioni nuk është opinion dhe as modë ideologjike, është standard i përfshirjes dhe funksionimit të institucioneve moderne.

Advertisement

Më e rëndësishmja, Balancuesi ka vepru para punësimit, ex ante, e ka parandalu shkeljen, nuk e ka regjistru pasi është bë dëmi.E ka kthy barazinë nga vullnet i lirë në detyrim kushtetues.

Ky propozim ligj i ri e bën të kundërtën. E zhvendos barazinë nga e drejtë në dëshirë, nga obligim në politikë publike, në një shoqëri me paragjykime reale etnike”, shkruan Osmani në profilin e tij në Facebook.

Ai shton se ky ligj nuk duhet të kaloj.

Continue Reading

Lajme nga vendi

Jep dorëheqje kryeprokurori Kocevski

Published

on

Lubço Kocevski në konferencën e sotme për shtyp njoftoi se ka parashtruar dorëheqje të parevokueshme, shkruan TV21. Ky veprim i Kovevskit vjen ditën kur Kuvendi duhej të vendoste për shkarkimin e tij.

“Parashtrova dorëheqje të parevokueshme nga funksioni i prokurorit publik të Republikës së Maqedonisë së Veriut. Funksion ky që në më pak se dy vjet, e kam kryer në mënyrë të ndershme, me dinjitet dhe nga ku largohem krenar me kokën e ngritur lartë, por edhe i dëshpëruar”, tha Kocevski.

Kujtojmë se Qeveria në Propozim thekson se shkarkimi i Kocevskit kërkohet për shkak të, gabimeve të mëdha profesionale që i ka bërë gjatë udhëheqjes së Prokurorisë publike, zbulim i paautorizuar i informacionit dhe të dhënave mbi çështjet gjyqësore, duke shkelur kështu detyrimin për të mbrojtur konfidencialitetin e procedurës së përcaktuar me ligj; dëmtimin e reputacionit të Prokurorisë Publike dhe reputacionit të tij personal në tërësi duke mos vepruar në përputhje me detyrimet e parashikuara në Kushtetutë, ligjet dhe marrëveshjet ndërkombëtare të ratifikuara në përputhje me Kushtetutën.
Continue Reading

Lajme nga vendi

Filipçe thotë se po përgatitet për t’ia rikthyer pushtetin qytetarëve

Published

on

Kryetari i LSDM-së, Venko Filipçe, në një intervistë për “360 Gradë”, tha se partia po hyn në një fazë të re të veprimit politik, ku fokusi nuk është më vetëm te cikli zgjedhor, por te ndryshimi thelbësor dhe rikthimi i shtetit në duart e qytetarëve.

“Ne nuk po përgatitemi më për zgjedhje. Po përgatitemi ta rikthejmë pushtetin në duart e qytetarëve, sepse jemi të vetëdijshëm se në këtë mënyrë shteti vetëm do të ngecë. Këtë, qytetarët tashmë kanë filluar ta kuptojnë. Duhet të them se ne po përgatitemi për fitore në zgjedhjet e ardhshme parlamentare”, theksoi Filipçe.

Duke folur për mundësitë e një bashkimi më të gjerë politik, kryetari Filipçe theksoi se LSDM është e hapur për bisedime me të gjitha subjektet politike, por vetëm mbi baza të qarta strategjike.

I pyetur nëse kjo është e mundur edhe me Levicën, Filipçe u përgjigj se gjithçka varet nga pozicionet strategjike për përparimin e shtetit, në raport me integrimet evropiane dhe me NATO-n.

Ai theksoi se beteja e LSDM-së është një betejë për demokracinë, për lirinë dhe për një shtet që do t’u shërbejë qytetarëve, e jo interesave partiake dhe personale.

Advertisement
Continue Reading

Më të lexuarat